Trên thế giới, trung bình cứ 5 người thì có 1 người phát hiện mắc ung thư trước độ tuổi 75. Tuy nhiên các tiến bộ trong khoa học công nghệ giúp bạn có thể phát hiện ung thư thậm chí trước khi có triệu chứng.
Phát hiện sớm, cơ hội sống cao
“Tầm soát ung thư là một quá trình kiểm tra một loại bệnh ví dụ như ung thư ở một cơ thể chưa có dấu hiệu triệu chứng”, BS. Zee Ying Kiat - bác sỹ điều trị ung thư nội khoa, Trung tâm Ung thư Parkway giải thích.
“Chúng ta có thể tầm soát ung thư bằng cách tìm hiểu bệnh sử để biết được yếu tố nguy cơ và kiểm tra cơ thể người đó. Có lúc chúng tôi sử dụng các xét nghiệm kiểm tra và cũng có lúc chúng tôi nhờ hỗ trợ của chẩn đoán hình ảnh”
Trong một cuộc hội thảo chuyên đề “Ung thư phổ biến ở người lớn: Phòng tránh, Tầm soát và Điều trị”, bác sỹ Zee chỉ ra rằng không phải tất cả các loại ung thư đều có thể tầm soát được nhưng một vài loại ung thư phổ biến có thể. Ông lấy ví dụ như ung thư vú, ung thư gan, ung thư cổ tử cung, ung thư đại trực tràng và thậm chí cả ung thư phổi là những loại ung thư có thể phát hiện sớm được.
Ai cũng biết, ung thư được điều trị ở giai đoạn sớm sẽ cho kết quả tốt hơn ung thư được phát hiện ở giai đoạn muộn.
Chẳng hạn như, ung thư vú - loại ung thư phổ biến nhất ở nữ giới, chiếm tới khoảng 30% trong tổng số các loại ung thư nữ giới mắc phải trong giai đoạn từ năm 2006 tới năm 2010. Tuy nhiên, số bệnh nhân ở giai đoạn 1 sống sót qua 5 năm là 85% nhưng ở giai đoạn 4 chỉ là 5 tới 10%.
|
Phổ biến nhất ở nam giới là ung thư đại trực tràng (loại này xếp thứ hai ở nữ giới). Ung thư đại trực tràng chiếm tới 18% trong tổng số các loại ung thư nam giới mắc phải trong giai đoạn từ năm 2006 tới năm 2010. Đối với loại ung thư này, số bệnh nhân ở giai đoạn đầu sống sót qua 5 năm là từ 85 tới 95%. Còn ở giai đoạn 4, ngược lại, tỉ lệ sống sót dưới 5%.
Những con số này cho thấy việc tầm soát tạo ra sự khác biệt to lớn bằng cách phát hiện được ung thư ở giai đoạn sớm.
“Lên lịch” tầm soát ung thư
Đối với phụ nữ trên 50 tuổi, cứ hai năm nên chụp Xquang tuyến vú/lần. Đối với phụ nữ từ 40 tới 49 tuổi, Xquang tuyến vú nên chụp mỗi năm/lần vì mô vú dày hơn khi ở độ tuổi trẻ hơn, và sẽ khó phát hiện hơn, bác sỹ Zee giải thích.
Phụ nữ trên 50 sẽ giảm tỉ lệ tử vong từ 25 tới 30% do bệnh ung thư vú nếu họ tầm soát định kỳ.
Đối với ung thư đại trực tràng, mọi người nên kiểm tra máu ẩn trong phân từ độ tuổi 50 trở lên. Hoặc, có thể chụp CT đại trực tràng 5 năm/ lần hoặc nội soi đại trực tràng 10 năm/lần. Tuy nhiên, nếu có tiền sử gia đình bị ung thư đại trực tràng, việc tầm soát nên tiến hành sớm hơn và thời gian tái khám cũng sớm hơn.
Theo BS. Zee, đối với ung thư phổi, một nghiên cứu gần đây cho thấy chụp CT với liều phóng xạ thậm có thể phát hiện sớm. Việc này làm giảm 20% nguy cơ tử vong do ung thư phổi. Người nghiện thuốc lá nặng (20 điếu/ngày trong vòng 30 năm hoặc tương tự), người giờ đang hút thuốc hay đã bỏ thuốc chưa được 15 năm, trong độ tuổi 55 tới 80 nên cân nhắc việc tầm soát kiểm tra, bác sỹ Zee cho biết.
Thậm chí những người đã bỏ thuốc cũng thuộc nhóm nguy cơ cao. Phải mất 20 năm trước khi nguy cơ giảm xuống bằng người chưa bao giờ hút thuốc.
Ung thư gan là một bệnh cũng có thể tầm soát được. Viêm gan B và C có thể dẫn tới xơ gan và ung thư gan. Do đó, những người mắc viêm gan B và C nên tầm soát ung thư. Các kiểm tra bao gồm: xét nghiệm máu cơ bản và thêm chỉ số chỉ điểm khối u gan AFP, và siêu âm tìm xem có bất thường gì trong gan.
Tầm soát ung thư cổ tử cung có ảnh hưởng đáng kể. Phết kính cho phép bác sỹ kiểm tra tế bào cổ tử cung xem có bất thường mà có thể dẫn tới ung thư không.
Nếu được phát hiện, việc điều trị sẽ được tiến hành để phòng tránh những bất thường kia có thể phát triển thành ung thư. Việc áp dụng rộng rãi phương pháp phết kính làm giảm đáng kể số lượng ung thư cổ tử cung được phát hiện mới.
Ngoài tầm soát, vẫn có thể ngăn ngừa một số loại ung thư. Hút thuốc làm tăng nguy cơ ung thư phổi, ung thư đầu mặt cổ và thậm chí ung thư đại trực tràng. Uống rượu quá nhiều làm tăng nguy cơ ung thư gan.
BS. Zee khuyên nên ăn nhiều hoa quả và rau xanh vì có nhiều chất xơ. Ông cũng khuyên mọi người nên tập thể dục thường xuyên để có cân nặng lí tưởng, giảm nguy cơ ung thư vú và đại trực tràng.
|
Thông báo tư vấn ung thư với bác sĩ Singapore BS. Zee Ying Kiat, chuyên gia tư vấn và điều trị ung thư cấp cao, trung tâm ung thư Parkway, Singapore sẽ có buổi Tư vấn miễn phí cho bệnh nhân ung thư, đặc biệt là ung thư đường tiêu hóa vào ngày 4/3/2015. Đăng ký trước tại: Văn phòng đại diện tập đoàn Y tế Parkway Tầng 5 số 110 Bà Triệu, Hà Nội Điện thoại: 04- 3747 27 29 Hotline: 0988 155 855 Email: info@parkway.com.vn hoặc hanoi@canhope.org Website: www.parkwaycancercentre.com |
.svg){kind=icon}
