Mặc dù đã bị tổ chức Ung thư thế giới (IARC) xếp vào nhóm thứ 3 trong những chất có nguy cơ gây ung thư hàng đầu thế giới, song, ở Việt Nam, chất độc vàng ô lại được người dân và cả doanh nghiệp coi là "siêu chất", sử dụng tràn lan để giúp thịt gà, măng, dưa chua có màu vàng đẹp, bắt mắt. Và cứ thế, rất nhiều người đã ăn loại chất độc này mỗi ngày.

Ăn trực tiếp độc chất vàng ô

Tại cuộc họp báo thường kỳ của Bộ NN-PTNT tháng 10/2015, ông Phạm Tiến Dũng, Trưởng phòng Thanh tra lần đầu tiên công bố thông tin, trong quá trình đi thanh tra, đoàn đã phát hiện ra chất cấm mới có tên Vàng ô được trộn vào thức ăn chăn nuôi, giúp thịt gà vàng đẹp khi ăn chất này.

Vàng ô là chất được nhập khẩu từ nước ngoài về để nhuộm màu sợi vải hoặc là nguyên liệu làm ve quét tường trong ngành xây dựng. Chất này không được phép sử dụng trong thực phẩm.

Sau đó, Bộ NN-PTNT tiến hành đợt thanh tra cao điểm chất cấm, trong đó có chất vàng ô. Kết quả thật bất ngờ, hàng loạt công ty sản xuất thức ăn chăn nuôi (TĂCN) lớn bị bắt quả tang đang sử dụng độc chất vàng ô để trộn vào thức ăn chăn nuôi, khi gà ăn loại thức ăn này cũng sẽ có màu da vàng đẹp giống y như ăn cám ngô.

{keywords}

Độc chất vàng ô tạo màu vàng đẹp có giá chỉ 120.000 đồng/kg

Nhưng đó chưa phải là tất cả, 1/4, Chi cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và thuỷ sản TP. Đà Nẵng tiếp tục công bố 7/9 mẫu măng tươi đươc lấy ở các chợ và cơ sở chế biến thực phẩm trên địa bàn TP có tồn dư chất Auramine O (chất vàng ô).

Một tuần sau, ngày 8/4, cơ quan chức năng cũng phát hiện mẫu măng tươi ở chợ Phú Hậu (TP. Huế, Thừa Thiên - Huế) sử dụng chất vàng ô để nhuộm màu cho măng. Theo lời khai của tiểu thương, họ đã sử dụng chất độc này nhuộm màu cho măng trong một thời gian dài.

Như vậy, từ một loại được coi như "thần dược" trộn vào TĂCN cho gà ăn, thì nay, vàng ô còn được trộn vào thực phẩm mà người dân ăn trực tiếp, không qua chế biến đó là dưa chua.

Tại Đà Nẵng, cơ quan chức năng đã phát hiện vàng ô được trộn cả vàng dưa chua - món ăn phổ biến của phần lớn người Việt - để dưa vàng đẹp hơn.

Người dân bất an, liệu sau thịt gà, măng tươi, dưa muối thì trong mâm cơm hàng ngày họ ăn, vàng ô còn có trong những món nào mà họ chưa được biết?

{keywords}

Trộn chất độc này vào TĂCN, khi gà ăn sẽ có màu da vàng đẹp

120.000 đồng/kg: Tha hồ đầu độc

Theo TS.BS Trần Bá Thoại, Uỷ viên BCH Hội Nội tiết Việt Nam, Vàng ô (Auramine O) là tên thương mại của chất diarylmethane. Đây chất bột tinh thể hình kim, màu vàng, có nhân vòng phenol, dễ tan trong nước và cồn. Công thức hóa học là C17 H21 N3.

Có hai trường hợp xảy ra là nhiễm độc cấp và nhiễm độc lâu dài khi ăn phải thực phẩm còn tồn dư chất độc vàng ô - TS.BS Trần Bá Thoại cho hay.

Ở trường hơp nhiễm độc cấp, vàng ô gây kích ứng dữ dội đường hô hấp sẽ gây sặc, lên cơn viêm phế quản, viêm phổi, gây đau bụng, nôn ói, đau rát cổ, tiêu chảy; tiếp xúc da sẽ gây ngứa, bong tróc, viêm lót da.

{keywords}

Hiện vàng ô còn được trộn trực tiếp vào thực phẩm cho người

Còn ở trường hợp nhiễm độc lâu dài, Parodi (1982) nghiên cứu trên động vật cho thấy Vàng ô gây ung thư cho chuột cống và chuột nhắt. Nhiều thí nghiệm cho thấy Vàng ô làm tổn thương axít nhân DNA của nhiều dòng tế bào, đặc biệt là tế bào gan, thận và tủy xương, TS.BS Trần Bá Thoại nói.

Tương tự, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, Viện Công nghệ sinh học và Công nghệ thực phẩm, cũng cho biết, vàng ô (VAT Yallow) là hóa chất được dùng để nhuộm màu vải và làm vôi ve quét tường trong xây dựng. Nếu trộn vàng ô vào thức ăn cho gà sẽ khiến thịt gà, cá, trứng gia cầm trông bắt mắt, nhưng ăn chất này sẽ tích tụ lại và về lâu dài sẽ gây ung thư... đặc biệt, có thể gây ảnh hưởng tiêu cực đến ngành chăn nuôi gia cầm trong nước.

Bên cạnh đó, các chuyên gia trong ngành khuyến cáo, vàng ô là chất độc hại, đã bị tổ chức Ung thư thế giới (IARC) xếp vào nhóm thứ 3 trong những chất có nguy cơ gây ung thư hàng đầu.

Trong khi đó, ông Phạm Tiến Dũng nói thêm, trên các vỏ thùng phi chứa vàng ô phát hiện được trong quá trình thanh tra cũng có ghi rõ chất tạo màu công nghiệp, không sử dụng cho công nghệ thực phẩm và trong phối trộn thức ăn chăn nuôi.

Giá của chất Auramine O rất rẻ, được nhập về từ Trung Quốc chỉ 120.000 đồng/kg, khá dễ mua trên thị trường.

Bộ NN-PTNT mới đây đã đưa vàng ô vào danh sách chất cấm. Song, nếu không có sự kiểm soát chặt chẽ từ cơ quan chức năng, tình trạng chất Vàng ô vẫn được sử dụng tràn lan thì cũng đồng nghĩa với việc người dân hàng ngày đang ăn vào người thứ chất độc gây tổn hại nghiêm trọng tới sức khỏe và giống nòi Việt, chuyên gia này lo lắng.

B. Hân