Dễ mắc nhiều bệnh nguy hiểm do thiếu i-ốt

Tình trạng thiếu i-ốt đang quay trở lại, gây ảnh hưởng tới sức khỏe, trí tuệ của trẻ em và phụ nữ mang thai. Trong khi đó, có thể phòng ngừa thiếu i-ốt bằng một giải pháp đơn giản.

Sự thiếu hụt i-ốt trở lại

I-ốt rất quan trọng cho sức khỏe, là nguyên liệu cần thiết cho quá trình tổng hợp nội tiết tố tuyến giáp trạng, giúp phát triển não bộ và tăng trưởng thể chất của trẻ em, tham gia vào quá trình chuyển hóa các chất dinh dưỡng để cung cấp năng lượng cho các hoạt động của cơ thể.

Việc thiếu i-ốt sẽ ảnh hưởng đến đến sự phát triển tầm vóc, trí tuệ, làm giảm kết quả học tập, năng suất lao động, gây nhiều thiệt hại đến nền kinh tế đất nước. Phụ nữ mang thai bị thiếu i-ốt dễ bị sẩy thai, sinh non, thai chết. Trẻ nhỏ bị thiếu i-ốt sẽ tăng nguy cơ chậm phát triển về trí tuệ, hạn chế sự phát triển về chiều cao, cân nặng, suy dinh dưỡng.

Mặc dù lượng i-ốt cần cung cấp hàng ngày là không nhiều nhưng nguy cơ bệnh lý và hậu quả của việc thiếu hụt i-ốt là rất cao. Trước đây, chương trình phòng chống rối loạn thiếu i-ốt từ năm 1994 đến năm 2005 của Việt Nam đã mang lại nhiều kết quả tích cực khi thực hiện thành công chiến lược tăng cường cung cấp i-ốt vào toàn bộ muối cho toàn dân.

Kết quả là, hơn 90% các hộ gia đình được sử dụng muối i-ốt đầy đủ trong giai đoạn 2005-2006. Tổng thể kết quả của chương trình đã giúp giảm tỷ lệ bệnh bướu cổ của trẻ em và tăng tỷ lệi-ốt trong cơ thể người Việt Nam trên mức tối thiểu của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).

Tuy nhiên, kết quả khả quan này đã không được duy trì kể từ khi chương trình Quốc gia Phòng chống các Rối loạn do thiếu i-ốt bị rút khỏi chương trình Mục tiêu Quốc gia về Y tế vào năm 2005, việc thúc đẩy và hỗ trợ pháp lý cho muối tăng cường i-ốt và các hoạt động liên quan cũng đã ngừng lại. Sau khi việc sử dụng muối i-ốt mang tính tự nguyện thì sự thiếu hụt i-ốt đã trở lại.

Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm Nguyễn Thanh Phong (Bộ Y tế) cho biết, tỷ lệ thiếu hàm lượng i-ốt trong cơ thể người Việt Nam rất cao, số trẻ em 8-10 tuổi bị bướu cổ tăng lên 9.8%, và thiết hụt i-ốt lại là vấn đề sức khỏe cộng đồng.

Theo Nghiên cứu gần đây của Trung tâm Dinh dưỡng TPHCM: “Thói quen ăn uống của người tiêu dùng trên cả nước nói chung và người dân TPHCM nói riêng đã thay đổi trong những năm qua. Xu hướng sử dụng muối ăn trong chế biến thực phẩm đã giảm mà thay vào đó là sử dụng rất nhiều loại gia vị mặn khác nhau như: nước mắm, hạt nêm… Kết quả giám sát sử dụng muối i-ốt tại hộ gia đình ở TPHCM tỷ lệ hộ gia đình sử dụng hạt nêm là 81.8%, sử dụng nước mắm là 98,7%, trong khi sử dụng muối i-ốt đạt tiêu chuẩn phòng bệnh chỉ có 64.4%. Đó cũng là một trong những nguyên nhân chính lý giải tình trạng thiếu hụt i-ốt trên cộng đồng đang tăng trở lại, đặc biệt ở TP.HCM và các tỉnh phía Nam”.

Giải pháp đơn giản mỗi ngày

Nhu cầu i-ốt mỗi ngày là khác nhau ở các độ tuổi và đặc biệt đối với phụ nữ mang thai và trẻ nhỏ. Cách đơn giản nhất để phòng ngừa và cải thiện tình trạng thiếu hụt i-ốt là sử dụng thực phẩm chứa i-ốt mỗi ngày, Tuy nhiên, đa số các thực phẩm trong tự nhiên lại rất nghèo i-ốt.

Trong cách nấu ăn hằng ngày, người dân ưa dùng hạt nêm vì tiện lợi trong sử dụng (không cần phải kết hợp với nhiều loại gia vị khác, chỉ cần sử dụng một mình hạt nêm) và đa dạng mùi vị. Khi người dân có xu hướng sử dụng hạt nêm trong nấu ăn thay cho muối, việc bổ sung i-ốt vào hạt nêm là một giải pháp rất tốt để đảm bảo được lượng i-ốt cần thiết được đưa vào cơ thể.

Đề tài “Nghiên cứu bổ sung i-ốt vào hạt nêm, góp phần cải thiện tình trạng thiếu hụt i-ốt trong cộng đồng” do BS.CK2 Đỗ Thị Ngọc Diệp chủ trì, đã được thực hiện theo ký kết giữa Sở Khoa học công nghệ và Trung tâm Dinh dưỡng TPHCM và đã thành công trên hạt nêm “3 Miền” của công ty UNIBEN.

Hạt nêm 3 Miền bổ sung i-ốt giúp phòng ngừa bướu cổ cho gia đình bạn

Nghiên cứu cho thấy có sự gia tăng i-ốt niệu có ý nghĩa phòng bệnh trên người sử dụng hạt nêm “3 Miền” bổ sung i-ốt (i-ốt niệu 24 giờ trung bình tăng lên 320,6 ± 42,3 mcg/24 giờ, cao hơn 2,3 lần so với sử dụng hạt nêm không i-ốt) và có sự gia tăng lượng i-ốt ăn vào (trung bình là 264 ± 126 mcg/ngày) so với khi sử dụng hạt nêm không bổ sung i-ốt (trung bình 95.6 ± 50.1 mcg/ngày). Mùi vị thơm ngon của món ăn vẫn được đảm bảo.

Thanh Triết