Cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo Nhật, Mỹ bàn thảo nhiều vấn đề quan trọng. Tuy nhiên, “chiếc bóng” Trung Quốc dường như là tâm điểm lớn nhất.

"Ông có thể yên tâm rằng, ông sẽ có một đối tác mạnh mẽ ở Mỹ trong suốt nhiệm kỳ”, Tổng thống Obama nói với ông Abe tại cuộc gặp ở Nhà Trắng hôm thứ sáu. Lãnh đạo Mỹ khẳng định, liên minh với Nhật là “nền tảng trung tâm” cho chính sách của Mỹ ở châu Á.

Ông Obama còn cho rằng, ông và ông Abe - người đang có chuyến công du Washington lần đầu tiên kể từ khi lên nắm quyền, đã nhất trí trong “quyết tâm tiến hành các hành động mạnh mẽ” để đáp trả việc Triều Tiên thử hạt nhân đầu tháng này.

Về phần mình, Thủ tướng Nhật nói, ông nhất trí với quan điểm của lãnh đạo Mỹ là không nhân nhượng với Triều Tiên và cần thiết có một nghị quyết mới từ Hội đồng Bảo an.

Quan hệ Trung - Nhật

Liên quan tới căng thẳng giữa hai nền kinh tế lớn nhất châu Á xung quanh vấn đề chủ quyền quần đảo Senkaku-Điếu Ngư, ông Abe gọi Mỹ “là một nhân tố ổn định”.


"Chúng tôi luôn giải quyết vấn đề Senkaku bằng thái độ điềm tĩnh và chúng tôi sẽ tiếp tục làm như thế”, ông Abe nhấn mạnh. Ông nói, hai bên “đã nhất trí hợp tác duy trì tự do ở các vùng biển, tạo lập một khu vực mà nơi đó sự quản trị không bằng vũ lực mà dựa trên luật pháp quốc tế.

Tổng thống Mỹ không đề cập tới tranh chấp trong các bình luận, nhưng Ngoại trưởng John Kerry đã đề cao sự kiềm chế của Nhật trong việc thể hiện các nỗ lực để ngăn chặn xung đột.

Sau cuộc gặp tại Nhà Trắng, ông Abe đã nói với Trung tâm Nghiên cứu Quốc tế và Chiến lược tại Washington rằng, ông sẽ hợp tác với lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình, nhưng không quên khẳng định, quần đảo Senkaku/Điếu Ngư là của Nhật Bản.

Kinh tế

Ông Abe lên nắm quyền vào tháng 12 với cam kết gia tăng chi tiêu quốc phòng và nhanh chóng khôi phục nền kinh tế trì trệ. Trong khi ở Washington, ông cũng nhấn mạnh về kế hoạch của mình sẽ tốt cho Mỹ, Trung Quốc và các đối tác thương mại khác.

"Nhật sẽ xuất khẩu nhiều hơn nhưng cũng sẽ nhập khẩu nhiều hơn”, ông cho biết. “Mỹ sẽ hưởng lợi đầu tiên, tiếp đến là Trung Quốc, Ấn Độ, Indonesia và nhiều nước khác”.

Lãnh đạo hai nước còn nhất trí về việc thiết lập các giai đoạn để Nhật tham gia hội đàm về thoả thuận tự do thương mại do Mỹ khởi xướng gọi là Đối tác xuyên Thái Bình Dương. 

Thái An (theo AP, Reuters)