- Gần 4 tháng qua, nắng hạn kéo dài làm cho đồng cỏ trồng ở Phú Yên thiếu nước tưới không phát triển, còn đồng cỏ tự nhiên bị “đốt cháy”. Thiếu thức ăn dẫn đến đàn bò kiệt sức, chết đói. Có người dân đã nấu cháo… nuôi “đầu cơ nghiệp”.

Đốt cháy đồng cỏ

Đứng cạnh đám cỏ trồng cao không quá gang tay, ông Nguyễn Văn Tấn (xã Xuân Quang 3, huyện Đồng Xuân, Phú Yên) than vãn: “Nắng quá đám cỏ trồng khô cứng đất. Tôi cắt lứa vừa rồi cách nay một tháng, đến nay thân cây không ra thêm lá non nào. Trước đây bỏ ra 30 phút cắt cỏ trồng gánh cả gánh về cho bò ăn cả ngày, còn nay mang giỏ ra ngồi “nạo” sát bờ ruộng suốt buổi không đầy giỏ cỏ”.

{keywords}
Đàn bò của huyện Sông Hinh (Phú Yên) thiếu thức ăn gầy ốm
{keywords}
Người dân huyện Sông Hinh (Phú Yên) chăn thả bò luôn trưa đàn giữa mùa nắng hạn

Đối với người dân miền núi, bò là nguồn thu nhập chính, giúp không ít gia đình thoát nghèo. Thế nhưng thời gian qua nắng hạn cỏ khô, bò thiếu thức ăn dẫn đến gầy ốm, chết đói nhiều.

Bà La Lang Thị Xinh (dân tộc thiểu số Chăm H’ Roi, ở xã Ea Bá, huyện Sông Hinh) sáng nào cũng lùa đàn bò gần 20 con vượt qua 2 cây số chăn thả vùng gò đồi, trước đây trồng lúa 1 vụ thu hoạch rồi bỏ hoang.

“Ngày nào cũng thả bò ăn qua ăn lại, riết không còn gốc rạ nào. Còn xung quanh trồng cao su, sắn mía hết rồi. Thiếu thức ăn bò ốm rồi kiệt sức và chết” - bà Xinh buồn rầu nói.

Cạnh đó, đàn bò của ông Y Thái vừa chết 2 con nghé. “Mới đẻ ra bò mẹ ốm quá do không có cỏ ăn rồi mất sữa nên nghé con bị chết” - ông Thái than vãn.

Theo Phòng NN&PTNT huyện Sông Hinh, năm 2012 tổng đàn trâu bò của huyện gần 21.000 con, đến nay chỉ còn 18.764 và có nguy cơ giảm đàn. Nguyên nhân là do đàn bò luôn ở trong tình trạng thiếu thức ăn. Nhiều con gầy, ốm, còi cọc, suy dinh dưỡng không đủ điều kiện sức khoẻ để tiêm phòng nên bị ốm chết, hoặc người dân bán bớt.

Đặc biệt, đàn bò thuộc các xã Ea Trol, Ea Bá, Ea Bia, Ea Lâm và EaBar không chủ động được nguồn thức ăn, chủ yếu dựa vào đồng cỏ tự nhiên là chính, trong khi đó mùa khô nắng hạn “đốt cháy” đồng cỏ.

Trong khi đó, trưởng phòng NN&PTNT huyện Sơn Hòa, ông Đào Duy Linh cho hay: Tổng đàn bò của huyện 20.130 con, trước tình trạng nắng hạn kéo dài nguồn thức ăn cạn kiệt, bò ốm mất sức đề kháng dẫn đến nguy cơ xảy ra dịch bệnh.

Vì thế, phòng phải phối hợp với Trạm thú y huyện thường xuyên theo dõi diễn biến dịch bệnh xảy ra trên đàn bò để có biện pháp xử lý kịp thời.

Nấu cháo cho bò ăn

Những ngày này, hàng trăm con bò được chăn thả ở thôn Hảo Danh, xã Xuân Thọ 1 (TX Sông Cầu) chủ yếu ăn lá cây rừng, bờ bụi. Tuy nhiên, lá cây bị khô hạn khan hiếm nên bò ăn không no.

{keywords}
Nấu cháo...nuôi bò

Ông Trần Văn Trọng ở thôn Hảo Danh nuôi 5 con bò cho hay: “Ở đây không có ruộng, mới đây tôi đi xuống xã Xuân Sơn Bắc (Đồng Xuân) hỏi mua rơm nhưng lúa ngoài đồng mới chín đỏ đuôi, họ hẹn nửa tháng sau mới thu hoạch. Chiều lùa bò về chuồng rồi tôi tìm chặt thân cây chuối, mót rau lá ở bờ bụi, băm nhỏ nấu cháo…nuôi bò”.

Hằng ngày, ông nấu 2 nồi cháo. Nồi cháo bằng rau, cám thì cho bò cỏ ăn. Còn bò lai ông cho ăn “sang” hơn, mỗi lần nấu, ông xúc lon gạo cho vào trong nồi cháo.

“Sau tết nguyên đán, tôi tính ráng nuôi vỗ béo tháng nữa bán lấy tiền rồi mua con bò nhỏ nuôi, số còn lại gởi con gái đang học đại học. Không ngờ nắng hạn cỏ chết héo, thiếu thức ăn con bò xù lông trở lại. Nấu cháo “thúc” cũng không lại sức” - ông Trọng nói.

{keywords}
Nông dân xã Xuân Quang 3 (huyện Đồng Xuân, Phú Yên), cho bò ăn cháo thay rơm rạ
{keywords}
Bò lai cho bò ăn “sang” hơn, mỗi lần nấu, ông xúc lon gạo cho vào trong nồi cháo

TS Nguyễn Trọng Tùng, Phó giám đốc Sở NN&PTNT Phú Yên cho biết, tình hình nắng hạn đang diễn ra rất gay gắt, nguồn thức ăn gia súc cạn kiệt, Sở khuyến khích nông dân phát triển chăn nuôi theo hướng bền vững gắn với an toàn dịch bệnh.

Tập trung phát triển các trang trại và các cơ sở chăn nuôi theo phương pháp công nghiệp, bán công nghiệp với quy mô phù hợp.

Trâm Trân