- Mất điện kéo dài tại Đài kiểm soát không lưu, máy bay suýt đâm nhau trên không, máy bay không thể hạ cánh vì mất liên lạc... là những sự cố hàng không hy hữu do lỗi của điều hành.

Trung tâm kiểm soát không lưu mất điện hơn 1 tiếng

Sự cố mất điện nghiêm trọng xảy ra từ 11h đến 12h20 ngày 20/11 tại Trung tâm kiểm soát không lưu TP.HCM (ACC HCM).

Đây là sự cố hy hữu, đặc biệt nghiêm trọng, chưa từng xảy ra trên thế giới, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín của các hãng bay và ngành hàng không Việt Nam.

Sự cố khiến ít nhất 50 chuyến bay bị ảnh hưởng, trong đó có 3 chuyến bay quốc tế, nhiều máy bay phải quay đầu trở lại nơi xuất phát hoặc đáp xuống sân bay dự bị.

Cho đến nay, nguyên nhân sự cố vẫn chưa được làm rõ. Phía Tổng Công ty Quản lý bay Việt Nam (VATM) cho rằng sự cố do lỗi con người, cụ thể kíp trưởng trực điện Lê Trí Tình đã nhấn nút ngắt tải khi chưa cô lập UPS lưu điện bị hỏng, khiến 2 UPS còn lại cũng lập tức bị ngắt điện, gây sập hoàn toàn hệ thống.

Tuy nhiên theo TS Nguyễn Bách Phúc - Chủ tịch Hội tư vấn Khoa học công nghệ và quản lý TP.HCM HASCON, giải thích của VATM không hợp lý. Vì thực tế thiết bị quản lý bay dùng điện lưới là chính, hôm xảy ra sự cố vẫn có điện. Vậy tại sao phải dùng UPS?

Liên quan đến vụ việc, Công ty Quản lý bay miền Nam đã ra quyết định đình chỉ 5 cán bộ để phục vụ điều tra.

Máy bay suýt đâm nhau trên không

Vụ gần đây nhất xảy ra vào ngày 29/10 tại sân bay Tân Sơn Nhất giữa máy bay dân sự của Vietnam Airlines (VNA) và máy bay quân sự.

{keywords}
Ảnh minh họa

Cụ thể, lúc 11h41 ngày 29/10, máy bay HVN 1376 (Airbus A321) của Vietnam Airlines khởi hành TP.HCM đi Huế đang ở độ cao 500ft (khoảng 152m) thì tổ lái phát hiện có một máy bay trực thăng cắt ngang phía trước.

Qua xác minh, chiếc máy bay quân sự là Mi 172/423.

Sự cố xảy ra do kiểm soát viên không lưu quân sự đã không thực hiện đúng quy trình an toàn, không phối hợp hiệp đồng đúng theo quy trình.

Vào tháng 12/2011, máy bay A320 của VNA và Boeing 737-200 của Jetstar Pacific cũng suýt đụng nhau trên vùng trời Buôn Ma Thuột vì kiểm soát viên không lưu hướng dẫn cho 2 máy bay ngược chiều bay cùng độ cao.

Trước đó vào ngày 27/6, tại sân bay quốc tế Đà Nẵng cũng xảy ra sự cố tương tự nhưng ít nghiêm trọng hơn.

Do nhân viên điều hành không lưu là nữ nhân viên thực tập thiếu kinh nghiệm, không quan sát kĩ khiến 1 máy bay của Jetstar Pacific đi TP.HCM suýt va chạm với 1 máy bay của Vietnam Airlines ngay trên đường băng.

Sau khi sự cố xảy ra, Cục Hàng không Việt Nam đã thu hồi giấy phép và chứng chỉ của kíp trưởng kíp trực kiểm soát không lưu Phan Nho Quang, yêu cầu đình chỉ công việc Giám đốc Công ty Quản lý bay miền Trung trong vòng 15 ngày đồng thời không làm thủ tục đề nghị và kiểm tra cấp giấy phép cho KSVKL thực tập Trương Nguyễn Quỳnh Anh trong phạm vi tối thiểu 1 năm kể từ ngày xảy ra sự cố để tiếp tục huấn luyện thêm.

Máy bay không thể hạ cánh vì mất liên lạc

Sự cố xảy ra vào đêm 23/7 vừa qua tại sân bay Vinh (Nghệ An).

Theo đó, lúc 22h30, chuyến bay PIC522 của Jetstar Pacific từ TP.HCM đi Vinh vào vùng tiếp cận hạ cánh xuống sân bay Vinh, đài chỉ huy không lưu đã cấp huấn lệnh cho máy bay tiếp cận sân bay. Cơ trưởng xác nhận huấn lệnh và thực hiện giảm độ cao để chuẩn bị đáp xuống đường băng.

Tuy nhiên, sau khoảng 10 phút hạ độ cao, tổ lái không thể liên lạc được với đài chỉ huy không lưu trên tần số điều hành và tần số khẩn nguy để thông báo về việc sắp hạ cánh buộc cơ trưởng phải cho máy bay ngóc đầu bay ngược lên để thực hiện lại quy trình hạ cánh.

Đài chỉ huy phát hiện liên lạc bị mất tín hiệu một chiều, kiểm soát viên vẫn phát đi huấn lệnh hạ cánh nhưng sóng không được phát lên, thiết bị trên máy bay không thu được. Việc mất liên lạc kéo dài trong khoảng 3 phút.

Đến 22h44, đài chỉ huy không lưu mới liên lạc lại được với tổ lái PIC522. Chuyến bay PIC522 hạ cánh an toàn xuống sân bay Vinh lúc 22h58 phút, chậm 13 phút so với lịch trình dự kiến.

Cục Hàng không Việt Nam cho biết, lỗi là do kiểm soát viên không lưu bấm nhầm nút điện đàm nên gây ra sự gián đoạn trong điều hành bay.

Được biết, kiểm soát viên không lưu điều hành chuyến bay PIC522 là người từng có 5 năm kinh nghiệm, có đầy đủ giấp phép, được điều từ Nội Bài vào Vinh để tăng cường.

Liên quan đến vụ việc, 2 kiểm soát viên của kíp trực đã bị xử phạt vi phạm hành chính và tước giấy phép hành nghề trong 2 tháng do lỗi làm gián đoạn liên lạc giữa Đài chỉ huy với máy bay Jetstar Pacific.

Đ.Tâm (tổng hợp)