- Tôi là con út, trong gia đình còn hai người anh trai và một chị gái. Cha tôi mất khi tôi còn nhỏ, hiện tại mẹ tôi đã ngoài 70 tuổi. Các anh chị tôi đều lập gia đình và ra ngoài ở riêng, chỉ còn tôi và vợ con sống cùng mẹ.

Nay các anh chị đòi mẹ tôi phải bán nhà và chia phần đất của cha cho mọi người. Quyền sử dụng đất và nhà đứng tên tôi, còn phần vườn đứng tên mẹ. Xin hỏi luật sư giờ mẹ tôi còn sống thì các anh chị có được quyền đòi bán hết đất đai nhà cửa để chia như vậy không? Nếu mẹ tôi không có di chúc thì tài sản sẽ được chia thế nào? Việc tôi đứng tên như vậy có ảnh hưởng gì không?

{keywords}
Mẹ tôi vẫn còn mà các anh chị đã đói chia thừa kế

Theo thông tin bạn cung cấp, đối chiếu với các quy định pháp luật có liên quan, chúng tôi đưa ra quan điểm tư vấn như sau:

1. Anh chị của bạn không có quyền bán toàn bộ số nhà, đất mà gia đình bạn đang ở để chia

- Theo những gì bạn trình bày thì Quyền sử dụng đất, nhà trên mặc dù do bạn và mẹ đứng tên nhưng xét về nguồn gốc thì thuộc quyền sử dụng, sở hữu chung của Cha mẹ bạn bởi cả cha và mẹ bạn cùng tạo lập trong thời kì hôn nhân. Do đó, khi cha bạn mất mà không để lại di chúc thì phần tài sản thuộc quyền sở hữu, sử dụng của Cha bạnsẽ được xác định là di sản chia thừa kế và được chia đều cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất theo quy định tại Điều 676 Bộ luật dân sự cụ thể:

"1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

…2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau." (Điều 676 Bộ Luật Dân sự 2005).

- Phần tài sản thuộc quyền sử dụng, sở hữu của Cha bạn được xác định bao gồm:

+ Một nửa số tài sản do cha mẹ bạn cùng nhau tạo lập được;

+ Phần tài sản khác mà cha bạn tạo lập riêng được nằm ngoài khối tài sản chung trên.

Vì vậy,các anh chị của bạn chỉ được yêu cầu phân chia phần phần đất, nhà được xác định thuộc quyền sử dụng, sở hữu của cha bạn mà không được bán hết đất và nhà gia đình bạn và mẹ bạn đang ở để phân chia. 

2. Việc phân chia tài sản trong trường hợp mẹ bạn không để lại di chúc.

Trong trường hợp mẹ bạn mất không để lại di chúc thì phần di sản  mẹ bạn để lại sẽ được chia đều cho các đồng thừa kế theo quy định tại Điều 676 Bộ Luật Dân 2005.

3. Việc bạn đang là chủ sở hữu, chủ sử dụng của các tài sản do cha bạn để lại. 

Do bạn không cung cấp thông tin cụ thể về thời điểm bố bạn qua đời cũng như quá trình xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của bạn nên chúng tôi không xác định được việc bạn cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của bạn có hợp pháp hay không. 

Trong trường hợp được cấp hợp pháp, thì các tài sản bạn đang đứng tên sẽ được pháp luật bảo vệ, các anh chị của bạn không có quyền yêu cầu phân chia các tài sản này.

Trong trường hợp các tài sản không được cấp hợp pháp, các anh chị của bạn có quyền khởi kiện yêu cầu huỷ giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản của bạn đồng thời đề nghị toà án phân chia đối với tài sản trên. 

Tư vấn bởi Luật sư Hoàng Tuấn Anh, Công ty Luật Themis, Đống Đa, Hà Nội

Bạn đọc muốn gửi các câu hỏi thắc mắc về các vấn đề pháp luật, xin gửi về địa chỉ banbandoc@vietnamnet.vn (Xin ghi rõ địa chỉ, số điện thoại để chúng tôi tiện liên hệ)

Ban Bạn đọc