Hiện tượng ấm nóng lên toàn cầu đang làm thay đổi cách Trái đất xoay chuyển trên trục của nó, đồng nghĩa với việc cực Bắc hiện đang dịch chuyển dần dần về phía nước Anh, theo một nghiên cứu mới của Cơ quan hàng không vũ trụ Mỹ (NASA).

{keywords}

Cực Bắc hiện đang dịch chuyển về phía kinh tuyến Greenwich ở Anh. Ảnh: Daily Mail

Việc cực Bắc hiện đang dịch chuyển về phía kinh tuyến Greenwich, kinh tuyến gốc đi qua Đài thiên văn Hoàng gia Greenwich (Anh), được cho là bắt nguồn từ sự thay đổi phân phối trọng lực trên Trái đất.

Theo nghiên cứu mới đăng tải trên tạp chí Science Advances, các mảng băng đang tan chảy, đặc biệt tại Greenland, đang làm thay đổi sự phân phối trọng lực trên Trái đất. Điều này khiến cho cả cực Bắc và chuyển động cực của Trái đất thay đổi hướng.

Các nhà khoa học và các nhà hàng hải đã đo chính xác được cực thực sự và chuyển động cực của Trái đất kể từ năm 1899. Họ phát hiện, suốt gần cả thế kỷ 20, chúng đã dịch chuyển một chút về hướng Canada. Song, sự dịch chuyển đó đã thay đổi trong thế kỷ này và hiện đang hướng về phía nước Anh.

Surendra Adhikari, người đứng đầu nghiên cứu đến từ phòng thí nghiệm JPL của NASA, nhấn mạnh: "Đây là lần đầu tiên chúng tôi có bằng chứng vững chắc về việc, các thay đổi về sự phân phối nước trên quy mô toàn cầu cũng làm thay đổi hướng di chuyển của trục Trái đất. Sự thay đổi mới đây khỏi hướng dịch chuyển trong thế kỷ 20 rất đáng chú ý".

Mặc dù các nhà khoa học nói sự dịch chuyển nói trên là vô hại, nhưng nó mang nhiều ý nghĩa. Jonathan Overpeck, giáo sư các ngành khoa học nghiên cứu về đất thuộc Đại học Arizona (Mỹ), người không tham gia nghiên cứu của NASA, nhận định, công trình nghiên cứu này đã "làm nổi bật sự tồn tại và quy mô của một tác động mà loài người gây ra trên hành tinh chúng ta".

Play

 Video lí giải việc băng tan đang làm thay đổi cách Trái đất dịch chuyển trên trục của nó như thế nào.

Kể từ năm 2003, khu vực Greenland đã mất trung bình hơn 272 ngàn tỉ kg băng mỗi năm. Nhà nghiên cứu Eirk Ivins của NASA ví vón, điều đó đang tác động đến cách Trái đất xoay chuyển trên trục của nó tương tự như việc một người trượt pa-tanh nhấc cao một chân trong khi xoay tròn.

Ngoài ra, khu vực Tây Nam cực đã mất 124 ngàn tỉ kg băng trong khi vùng Đông Nam cực lại tăng thêm 74 ngàn tỉ kg băng hàng năm, càng gây thiên lệch hơn nữa sự xoay chuyển của Trái đất trên trục. Tất cả kết hợp lại, kéo chuyển động cực của hành tinh hướng về phía đông.

Tuấn Anh (Theo Guardian, Daily Mail)