Theo đó, mục tiêu là tiếp tục tăng cường vận động, hợp tác thu hút các nguồn vốn đầu tư, khoa học kỹ thuật, kinh nghiệm của các tổ chức quốc tế, tập thể, cá nhân ở nước ngoài, tập trung giải quyết các vấn đề cấp thiết trong Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội (KTXH) vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (DTTS&MN) đến năm 2025;

Cùng với đó, phát huy tối đa những lợi thế về vị trí địa lý, chú trọng hiệu quả, đảm bảo công tác quản lý, sử dụng các nguồn lực đúng mục tiêu, đối tượng góp phần giảm nghèo nhanh, bền vững, rút ngắn khoảng cách phát triển giữa các thành phần dân tộc, giữa vùng dân tộc với các vùng khác trong tỉnh.

{keywords}

Bà con dân tộc biểu diễn múa trong lễ hội tại huyện Đăk Hà, Kon Tum 

Tập trung vào các lĩnh vực trọng tâm, phù hợp

Theo Kế hoạch này, các lĩnh vực ưu tiên thu hút nguồn lực và vận động viện trợ gắn với nội dung “Chương trình mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS&MN giai đoạn 2021 - 2030”; trong đó, tập trung đối với các lĩnh vực trọng tâm, phù hợp với Kế hoạch triển khai thực hiện và điều kiện thực tế của tỉnh, bao gồm:

Giải quyết tình trạng thiếu đất ở, nhà ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt cho người dân vùng đồng bào DTTS&MN: Thu hút, vận động có hiệu quả các nguồn lực tài chính để hỗ trợ hộ đồng bào DTTS nghèo vùng đồng bào DTTS&MN; Ưu tiên hỗ trợ xây dựng những công trình nước sinh hoạt tập trung ở vùng đặc biệt khó khăn, hay xảy ra hạn hán chưa có nguồn nước hoặc thiếu nước sinh hoạt hợp vệ sinh, v.v...

Sắp xếp, quy hoạch, bố trí, ổn định dân cư ở những nơi cần thiết: Hỗ trợ đầu tư các dự án bố trí, sắp xếp ổn định dân cư vùng đặc biệt khó khăn; các dự án bố trí, sắp xếp ổn định dân cư vùng biên giới, v.v...

Phát triển sản xuất nông, lâm nghiệp, phát huy tiềm năng, thế mạnh của các địa phương để sản xuất hàng hóa theo chuỗi giá trị: Hỗ trợ bảo vệ rừng đối với rừng quy hoạch rừng phòng hộ và rừng sản xuất là rừng tự nhiên đã giao cho hộ gia đình; Hỗ trợ khoanh nuôi tái sinh có trồng rừng bổ sung; Hỗ trợ phát triển sinh kế bền vững cho hộ nghèo, v.v...

Đầu tư cơ sở hạ tầng thiết yếu, phục vụ sản xuất, đời sống trong vùng đồng bào DTTS&MN, các trường phổ thông dân tộc nội trú, bán trú, nhà ở cho học sinh bán trú, công trình giao thông nông thôn phục vụ sản xuất, kinh doanh và dân sinh; công trình cung cấp điện phục vụ sinh hoạt và sản xuất, kinh doanh.

Đầu tư phát triển giáo dục, đào tạo vùng đồng bào DTTS&MN, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực là người DTTS; hỗ trợ lao động là người DTTS tiếp cận thuận lợi với thông tin thị trường lao động, dịch vụ hỗ trợ tìm kiếm, kết nối việc làm; Hỗ trợ thanh niên DTTS tìm kiếm được việc làm phù hợp với trình độ đào tạo, khả năng, nguyện vọng.

Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các DTTS gắn với phát triển du lịch: Bảo tồn lễ hội truyền thống tại các địa phương khai thác, xây dựng sản phẩm phục vụ phát triển du lịch; Hỗ trợ chương trình nghiên cứu, phục dựng, bảo tồn, phát triển văn hóa phi vật thể các DTTS có nguy cơ mai một; Xây dựng mô hình văn hóa truyền thống các DTTS, v.v...

Chăm sóc sức khỏe nhân dân, nâng cao thể trạng, tầm vóc người DTTS; phòng chống suy dinh dưỡng trẻ em: hỗ trợ xây dựng và phát triển y tế cơ sở, nâng cao chất lượng dân số vùng đồng bào DTTS&MN; Chăm sóc dinh dưỡng bà mẹ - trẻ em; hỗ trợ chuyển giao kỹ thuật, cải tạo cơ sở vật chất và mua sắm trang thiết bị thiết yếu cho trạm y tế xã.

Thực hiện bình đẳng giới và giải quyết những vấn đề cấp thiết đối với phụ nữ và trẻ em: Nâng cao quyền năng kinh tế nhằm thay đổi vai trò giới, tiến tới xóa bỏ định kiến giới; tập trung phòng, chống một số vấn đề liên quan đến phụ nữ, trẻ em như: sinh đẻ thiếu an toàn, bạo lực gia đình, mua bán người, v.v...

Đầu tư phát triển cho 02 dân tộc thiểu số rất ít người (BRâu, Rơ Măm) và các nhóm dân tộc thiểu số khác còn gặp nhiều khó khăn, có khó khăn đặc thù.

Tuyên truyền, vận động trong vùng đồng bào DTTS&MN: Biểu dương, tôn vinh điển hình tiên tiến, phát huy vai trò của người có uy tín; phổ biến, giáo dục pháp luật và tuyên truyền, vận động đồng bào; Hỗ trợ đồng bào DTTS ứng dụng công nghệ thông tin hỗ trợ phát triển KTXH và đảm bảo an ninh trật tự vùng đồng bào DTTS&MN.

{keywords}
Bà con dân tộc dệt thổ cẩm ở huyện Ngọc Hồi, Kon Tum

Hoàn thiện cơ chế, chính sách, tăng cường giám sát

Để thực hiện hiệu quả Đề án, Kế hoạch đã đề ra một số giải pháp chủ yếu, trong đó đáng chú ý là các giải pháp về cơ chế, chính sách và giám sát.

Thứ nhất về giải pháp hoàn thiện cơ chế, chính sách và tăng cường năng lực thu hút đầu tư, vận động và sử dụng nguồn vốn nước ngoài, Kế hoạch đặt ra việc:

Cụ thể hóa các cơ chế, chính sách của Trung ương; rà soát, đề xuất cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về quản lý, sử dụng nguồn hỗ trợ phát triển chính thức ODA và nguồn viện trợ phi chính phủ nước ngoài, quản lý các tổ chức phi chính phủ nước ngoài đảm bảo đồng bộ, nhất quán, rõ ràng, đơn giản, dễ thực hiện nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức phi chính phủ nước ngoài vào hoạt động và triển khai tại tỉnh Kon Tum với thủ tục đơn giản, nhanh gọn.

Bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của các bên chuyển giao công nghệ, khuyến khích tiếp nhận chuyển giao khoa học, công nghệ tiên tiến, kinh nghiệm từ các nhà tài trợ nước ngoài vào vùng DTTS&MN gắn với bảo vệ môi trường sinh thái, phòng chống thiên tai và biến đổi khí hậu, nâng cao hiệu quả sản xuất.

Tăng cường phối hợp giữa chủ đầu tư dự án với các nhà tài trợ nước ngoài để kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện dự án ở vùng đồng bào DTTS&MN.

Hàng năm, bố trí nguồn ngân sách cho công tác chuẩn bị dự án nhằm thu hút, vận động viện trợ phi chính phủ nước ngoài; đồng thời, ưu tiên bố trí nguồn vốn đối ứng để thực hiện các dự án.

Đổi mới và đa dạng phương thức vận động; chuyển đổi phương thức vận động chung sang vận động theo từng dự án cụ thể. Xác định rõ lĩnh vực và địa bàn ưu tiên, tránh trùng lặp trong viện trợ. Tạo điều kiện để các cơ quan tham gia vào quá trình vận động, thu hút và sử dụng viện trợ phi chính phủ nước ngoài.

Thứ 2 về giải pháp tăng cường công tác giám sát, đánh giá nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng các nguồn vốn nước ngoài:

Đảm bảo tính công khai, minh bạch, trách nhiệm và giám sát của các bên, cộng đồng trong suốt quá trình lập, triển khai và kết thúc dự án. Xây dựng hệ thống giám sát, thường xuyên tổ chức đánh giá các chương trình, dự án phi chính phủ nước ngoài để kịp thời rút kinh nghiệm, nhân rộng hoặc chấn chỉnh các hoạt động và kết quả của chương trình, dự án trong toàn tỉnh.

Tăng cường thúc đẩy mô hình tham gia giám sát các dự án viện trợ phi chính phủ nước ngoài của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức thành viên và cộng đồng; cung cấp thông tin và tuyên truyền về hiệu quả của nguồn viện trợ phi chính phủ nước ngoài, về các mô hình dự án hiệu quả, các bài học và kinh nghiệm thiết thực cho các tổ chức tài trợ cũng như các cơ quan, đơn vị, địa phương trong tỉnh.

Chủ động tổ chức và huy động các nguồn lực trên địa bàn để thực hiện Kế hoạch, phát huy quyền làm chủ của Nhân dân, vận động và tổ chức cho cộng đồng các DTTS tích cực tham gia trực tiếp vào các chương trình phát triển sản xuất, xây dựng và sử dụng các công trình của cộng đồng.

Lê Hạnh
Ảnh: Đàm An