Đề xuất được đưa ra tại phiên họp chuyên đề về Chính sách tài chính trong giáo dục của Hội đồng Quốc gia giáo dục và Phát triển nhân lực diễn ra mới đây (24/9).

Phát biểu tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT Phạm Ngọc Thưởng nhấn mạnh, để giáo dục phát triển mạnh và bền vững cần rất nhiều yếu tố, như nguồn nhân lực, chương trình đào tạo, công tác quản trị, quản lý; tài chính và ngân sách,... Trong đó, tài chính và ngân sách là một trong những yếu tố trụ cột quan trọng, tạo tiền đề cho giáo dục phát triển.

{keywords}
 

Tại phiên họp, nhóm nghiên cứu của Học viện Tài chính đề xuất hướng để nâng hiệu lực chi ngân sách nhà nước cho giáo dục. Đó là, cần quy định và ràng buộc trách nhiệm cụ thể của các cơ quan quản lý ngành giáo dục ở trung ương và địa phương trong việc tham mưu, phối hợp tham gia cùng với cơ quan tài chính, cơ quan kế hoạch và đầu tư trong quá trình quản lý NSNN chi cho giáo dục.

Nhóm nghiên cứu cũng cho rằng cần duy trì quy mô chi ở mức 20% tổng chi cân đối NSNN của quốc gia. Tuy nhiên, cần xác định tỷ lệ chi cho giáo dục phù hợp với chi NSNN ở từng địa phương.

Đồng thời, cần điều chỉnh cơ cấu chi NSNN cho giáo dục giữa các bậc học; xây dựng tiêu chí ưu tiên phân bổ chi đầu tư cho ngành giáo dục tại địa phương; nâng cao chất lượng thiết kế và tăng cường giám sát, đánh giá các chương trình mục tiêu đầu tư cho lĩnh vực giáo dục.

Thảo luận tại phiên họp, nhấn mạnh khối đại học có ba trụ cột là đào tạo, nghiên cứu và tư vấn chính sách cho Nhà nước và địa phương, PGS Hoàng Thị Thuý Nguyệt (Học viện Tài chính) đề xuất cần tăng chi NSNN cho giáo dục đại học trong bối cảnh 4.0.

Tăng đầu tư cho giáo dục đại học cũng là đề xuất của GS Nguyễn Lân Dũng, đặc biệt là đầu tư cho nghiên cứu, ít nhất là những ngành thực hành. Bởi theo ông đây chính là giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo, chất lượng đầu ra.

Cần công khai tài chính như 1 doanh nghiệp?

Song, một số ý kiến cho rằng, cần có thêm nghiên cứu cho việc phân bổ chi ngân sách, bởi cấp học nào cũng cần đầu tư thích đáng.

Để đảm bảo tính hiệu lực, hiệu quả chi ngân sách, PGS Thuý Nguyệt cũng cho rằng, rất cần thiết minh bạch hoá các nguồn lực từ ngân sách và xã hội cho giáo dục, đây đồng thời là căn cứ để lập kế hoạch trung và dài hạn.

Đồng quan điểm, TS Lê Trường Tùng (ĐH FPT) nhấn mạnh, trong giáo dục thường ngại nói đến tài chính, nhưng không thể phủ nhận đây là điều kiện quan trọng quyết định chất lượng của hệ thống giáo dục. Theo đó, tài chính không đơn thuần là sử dụng ngân sách nhà nước, mà bao gồm cả học phí và vốn của nhà đầu tư. Thực tiễn của các trường ĐH lớn ở nước ngoài hầu hết đều phải công khai tài chính hàng năm như một doanh nghiệp.

GS Nguyễn Minh Thuyết cho rằng, để đảm bảo hiệu lực và hiệu quả chi NSNN, ngành giáo dục cần đóng vai trò chủ yếu trong dự toán, phân bổ, quyết toán ngân sách từ trung ương đến địa phương.

Ông Lê Quốc Tiến, Giám đốc Sở GD-ĐT Hải Phòng thì đề xuất cần có cơ sở dữ liệu ngành của 63 tỉnh, thành; liên tục cập nhật chi ngân sách hàng năm, qua đó cung cấp được bức tranh toàn hệ thống giáo dục, là căn cứ để ra quyết sách và lập kế hoạch.

Hải Nguyên

Đại học Việt Nam duy nhất vào top 1.000 thế giới

Đại học Việt Nam duy nhất vào top 1.000 thế giới

ĐH Quốc gia Hà Nội là đại diện Việt Nam có tên trong top 801-1000 bảng xếp hạng đại học thế giới THE năm 2021.