Là tỉnh có đường biên giới dài, địa hình phức tạp, núi cao, sông suối, nhiều đường mòn qua lại, Lào Cai có 3 cửa khẩu quốc tế, 2 cửa khẩu phụ và 7 lối mở biên giới. Ngoài ra còn nhiều đường mòn dân sinh do lịch sử để lại.

Khu vực biên giới tỉnh Lào Cai gồm 26 xã, phường, thị trấn thuộc 4 huyện, 1 thành phố, có 19 dân tộc chung sống. Sự phân bố dân cư và trình độ dân trí không đồng đều. Ở các địa bàn vùng cao của tỉnh chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số, đời sống kinh tế rất khó khăn, còn nhiều phong tục tập quán lạc hậu.

{keywords}
Ba nạn nhân bị mua bán ở Lào Cai. 

Đối diện địa bàn tỉnh Lào Cai là 3 huyện Kim Bình, Hà Khẩu (thuộc châu Hồng Hà) và huyện Mã Quan (thuộc châu Vân Sơn), tỉnh Vân Nam, Trung Quốc. Trung tâm huyện Hà Khẩu là cầu nối giữa vùng Tây Nam Trung Quốc với các tỉnh phía Bắc Việt Nam.

Việc mất cân bằng giới tính của phía bạn và những rào cản về pháp lý giữa hai quốc gia đã tạo nên áp lực, sự gia tăng hoạt động của tội phạm mua bán người qua biên giới, chủ yếu vì mục đích mại dâm và cưỡng ép hôn nhân trái pháp luật.

Tội phạm mua bán người đến từ nhiều tỉnh, thành trong cả nước. Chúng nhắm vào phụ nữ, trẻ em có hoàn cảnh gia đình khó khăn về kinh tế, có những mâu thuẫn trong gia đình, số thanh niên đua đòi thích ăn chơi, lười lao động, số phụ nữ ở các thôn, bản vùng sâu, vùng xa trình độ nhận thức hạn chế, nhẹ dạ, cả tin.., và tiếp cận làm quen, dụ dỗ nhưng thực chất chúng lừa gạt để đưa sang Hà Khẩu (Trung Quốc) bán cho các chủ chứa mại dâm để bóc lột tình dục. Hoặc tổ chức các đường dây cho thuê gái vào nội địa Trung Quốc, hoặc đi quốc gia - vùng lãnh thổ thứ ba (Myanmar, Hồng Kông) bán dâm thu lợi.

Một số trường hợp công dân Trung Quốc đang làm việc tại Việt Nam như xây dựng thủy điện, khai thác hầm mỏ... làm quen phụ nữ Việt Nam (chủ yếu là người dân tộc Mông, Dao, Dáy) để lôi kéo sang Trung Quốc lấy chồng, sau đó bán cho người Trung Quốc lấy tiền.

Bởi vậy, Lào Cai được xác định là một trong các tỉnh trọng điểm về hoạt động của tội phạm mua bán người ở khu vực Tây Bắc và trên toàn quốc.

Những năm qua, Bộ Chỉ huy Bộ đội biên phòng tỉnh Lào Cai đã xây dựng kế hoạch và chỉ đạo các phòng nghiệp vụ, các đồn biên phòng tổ chức thực hiện công tác nắm tình hình và đấu tranh ngăn chặn có hiệu quả, làm giảm tình trạng mua bán người trên tuyến biên giới Lào Cai.

Kết quả từ năm 2016 đến nay, Bộ đội biên phòng Lào Cai đã xác lập và tổ chức đấu tranh thành công 11 chuyên án; tham gia phối hợp đấu tranh 2 chuyên án cấp Cục. Khởi tố 17 vụ án hình sự đối với 29 đối tượng, giải cứu 30 nạn nhân trong các vụ án. Trong đó, mua bán người dưới 16 tuổi có 5 vụ, khởi tố 6 đối tượng, giải cứu 12 nạn nhân. Ngoài ra đơn vị còn tiếp cận, giải quyết, hỗ trợ 272 nạn nhân thuộc các trường hợp trao trả, tự trở về...

Cùng với công tác đấu tranh tội phạm, Bộ Chỉ huy Bộ đội biên phòng Lào Cai chỉ đạo các đơn vị chủ động phối hợp với cấp ủy, chính quyền địa phương và các lực lượng chức năng đẩy mạnh công tác tuyên truyền. Tập trung tuyên truyền Luật Phòng, chống mua bán người; phương thức, thủ đoạn hoạt động của tội phạm mua bán người phù hợp với lứa tuổi, dân tộc, điều kiện sinh hoạt, công tác, học tập. Giúp đỡ nạn nhân bị mua bán ổn định tâm lý, xóa bỏ mặc cảm, tạo điều kiện cho nạn nhân tái hòa nhập cộng đồng. 

Do vậy, tình hình hoạt động của tội phạm mua bán người trên địa bàn biên giới tỉnh Lào Cai thời gian qua cơ bản giảm hơn so với trước.

Đức Yên