Bản Tân Ly nằm sát bên đường Hồ Chí Minh nhánh phía Tây với 78 hộ, 346 nhân khẩu. Ngược thời gian, từ khoảng năm 2010 trở về trước, hơn 95% số hộ trong bản thuộc diện đói nghèo.

Dự án phát triển kinh tế-xã hội bản Tân Ly chính thức khởi động vào năm 2009. Bộ chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh giao cho Đồn Biên phòng Làng Ho đứng chân trên địa bàn xã Lâm Thủy trực tiếp đảm nhận, đỡ đầu.

{keywords}
Lúa gặt xong, tập kết ở bãi đất trống trên bờ.

Kinh phí phục vụ cho dự án khoảng 900 triệu đồng. Mục tiêu dự án là quy hoạch, sắp xếp lại khu dân cư, làm nhà cho đồng bào, áp dụng cây, con mới vào sản xuất, trong đó lấy mô hình lúa nước làm khâu đột phá.

Bộ chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh và Đồn Biên phòng Làng Ho huy động hơn 100 cán bộ, chiến sỹ với trên 1.000 ngày công lao động cùng đồng bào tiến hành cải tạo hơn 22.000m2 đất làm ruộng nước và nương rẫy; sửa chữa, nâng cấp đập thủy lợi Tân Ly đủ cung cấp nước tưới tiêu và phục vụ sinh hoạt; nạo vét 120m kênh mương thủy lợi, đắp 550m bờ ruộng, trồng 700 gốc dứa và hệ thống tre xanh chống xói lở; làm mới 250m đường từ trung tâm bản vào nơi sản xuất lúa nước…

Nhờ đó, vụ lúa nước đầu tiên của bản Tân Ly, cả bản gieo cấy khoảng 3ha, năng suất đạt 3,5 tấn/ha. Dù năng suất thấp hơn rất nhiều so với đồng bằng nhưng đã ghi một dấu ấn về sự thành công. Từ đây, đồng bào Vân Kiều bản Tân Ly chính thức “bén duyên” cùng cây lúa nước.

 Diện tích lúa nước giao lại cho đồng bào, nhưng bộ đội biên phòng luôn luôn trong tâm thế “bốn cùng” với bà con. Người lính tiên phong trên tuyến đầu “bốn cùng” là Đại úy Phạm Văn Dưỡng, cán bộ Đội vận động quần chúng.

Thiếu tá Lê Ngọc Gia, Chính trị viên Đồn Biên phòng Làng Ho cho hay, “Cán bộ Dưỡng như người con của bản. Ngoài việc theo dõi, nắm bắt khí hậu, thời tiết giúp dân, anh còn chỉ cách  gieo cấy đúng lịch thời vụ,  cách thu hoạch và đưa về nhà cất an toàn”.

Được biết, hiện diện tích lúa nước ở bản Tân Ly hiện tại là 3,3ha, tăng 0,3ha so với những ngày đầu tiên triển khai mô hình và nếu có thể sẽ khai hoang thêm được từ 0,2 đến 0,5ha nữa. Dù diện tích không nhiều vì bản Tân Ly hết đất bằng, nhưng vẫn là tài sản mà người Vân Kiều bản Tân Ly trân quý.

Đại úy Phạm Văn Dưỡng cho biết: “Năm nay, lúa nước Tân Ly tương đối được mùa, năng suất đạt 5 tấn/ha. Đồng bào ai cũng phấn khởi. Nếu so với ngày đầu triển khai mô hình thì năng suất đã vượt gần gấp đôi”.

Cũng không còn giống như trước, lúa gặt xong đồng bào không cần bỏ vào gùi đưa về nhà đập, đạp theo lối thủ công. Mấy năm nay, bộ đội biên phòng giúp bản Tân Ly 2 cái máy thổi lúa. Lúa gặt xong, tập kết ở bãi đất trống trên bờ. Việc còn lại là của máy thổi, đồng bào chỉ chờ hứng lấy hạt lúa vàng đầy bao mang về nhà.

Trước những đổi thay trên vùng biên cương vốn đói nghèo và lạc hậu, đồng bào Vân Kiều ở đây luôn đặt niềm tin vào hiệu quả thiết thực của đề án mang ý nghĩa nhân văn này.

Thu Hằng
Ảnh: Kim Chi