- Giải thưởng Tạ Quang Bửu lần đầu tiên đã được trao cho GS.TSKH Nguyễn Hữu Việt Hưng và GS.TS Nguyễn Bá Ân do có các công trình nghiên cứu xuất sắc trong lĩnh vực toán học và vật lý.

Sáng nay, 17/5, Bộ Khoa học Công nghệ đã tổ chức Lễ trao giải thưởng Tạ Quang Bửu 2013 dành cho các nghiên cứu cơ bản trong khoa học tự nhiên. Đây là lần đầu tiên giải thưởng Tạ Quang Bửu được Bộ KH&CN tổ chức trao tặng.

{keywords}
Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Quân trao giải thưởng cho GS.TSKH Nguyễn Hữu Việt Hưng (bìa trái) và GS.TS Nguyễn Bá Ân (giữa)

Giải thưởng Tạ Quang Bửu năm nay được trao cho GS Nguyễn Hữu Việt Hưng, lĩnh vực toán, với công trình “Các đồng cấu giữa các đại số Dickson - Mùi xem như các Moodun trên đại số Steenrod” và PGS. TS. Nguyễn Bá Ân, lĩnh vực Vật lý, với Công trình “Đồng viễn tạo trạng thái lượng tử thông qua các trạng thái W và kiểu W”.

GS Nguyễn Hữu Việt Hưng sinh năm 1954 ở Quốc Oai, Hà Tây cũ. Hiện ông làm việc tại khoa toán, Đại học Khoa học tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội và là Phó Chủ tịch Hội Toán học Việt Nam. PGS. TS. Nguyễn Bá Ân hiện đang làm việc tại Viện Vật lý, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam. Ông là một trong những nhà khoa học hàng đầu của thế giới trong lĩnh vực nghiên cứu về quang lượng tử, thông tin lượng tử.

Phát biểu tại buổi lễ trao giải, Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Quân đã chúc mừng hai nhà khoa học Nguyễn Hữu Việt Hưng và Nguyễn Bá Ân đã giành giải thưởng Tạ Quang Bửu lần đầu tiên đồng thời khẳng định vai trò quan trọng của khoa học cơ bản trong việc phát triển khoa học quốc gia.

Bộ trưởng Quân khẳng định, KH&CN Việt Nam đang đứng trước những thách thức to lớn, việc đưa các chính sách của Nhà nước về KH&CN vào cuộc sống vẫn còn nhiều khó khăn, trong đó, rào cản lớn nhất chính là đổi mới tư duy, đặc biệt là tư duy của các nhà làm quản lý KH&CN.

“Chừng nào chúng ta chưa chấp nhận cơ chế quỹ, chưa chấp nhận cơ chế khoán chi trong KH&CN thì chừng đó, hiệu quả của những quy định luật pháp về KH&CN sẽ còn bị hạn chế. Chừng nào chúng ta còn chưa quan tâm tới cuộc sống, quyền lợi của những người làm khoa học, chừng nào chưa thay đổi nếp quản lý theo cơ chế cũ thì chừng đó chúng ta chưa thể có được sự phát triển một cách đột biết trong khoa học công nghệ”.

Cuối cùng, Bộ trưởng Nguyễn Quân cũng hy vong giải thưởng Tạ Quang Bửu có uy tín ngày càng cao và có sức lan tỏa mạnh mẽ trong cồng đồng khoa học Việt Nam, khích lệ và đội ngũ trí thức khoa học công nghệ cả nước phát huy năng lực sáng tạo, say mê nghiên cứu thu hút được nhiều sự quan tâm của các nhà khoa học hàng đầu, các nhà nghiên cứu trẻ tài năng với những công trình nghiên cứu tiêu biểu.

Sau buổi lễ trao giải là chương trình “Đối thoại với nhà khoa học” giữa Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam, Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Quân cùng 2 nhà khoa học vừa đoạt giải thưởng Tạ Quang Bửu với các nhà khoa học về các vấn đề thời sự đang diễn ra hiện nay của đất nước.

Giải thưởng Tạ Quang Bửu là giải thưởng của Bộ Khoa học và Công nghệ dành cho các nhà khoa học Việt Nam là tác giả của công trình nghiên cứu cơ bản xuất sắc trong lĩnh vực khoa học tự nhiên và các nhà khoa học Việt Nam, nước ngoài có đóng góp tích cực cho nghiên cứu cơ bản của Việt Nam.

Giải thưởng được xét, tặng hàng năm cho các nhà khoa học thuộc các lĩnh vực khoa học tự nhiên: Toán học, Khoa học máy tính và thông tin, Vật lý, Hóa học, Khoa học trái đất và môi trường, Sinh học và Khoa học Tự nhiên khác.

Cơ cấu giải thưởng bao gồm: từ 1 đến 3 giải thưởng chính và 1 giải thưởng nhà khoa học trẻ (dưới 30 tuổi, tính đến thời điểm kết thúc nộp hồ sơ) dành cho tác giả của công trình khoa học xuất sắc; 1 giải thưởng dành cho nhà khoa học có đóng góp tích cực cho nghiên cứu cơ bản của Việt Nam.

Mỗi giải thưởng gồm bằng chứng nhận của Bộ trưởng Khoa học cùng với mức tiền thưởng tối thiểu là 200 triệu đối với giải thưởng chính; 50 triệu đối với giải thưởng trẻ; 100 triệu đối với giải thưởng dành cho nhà khoa học có đóng góp tích cực cho nghiên cứu cơ bản của Việt Nam.


P.V