Yếu tố giúp châu Á bứt phá trong cuộc đua tiêm phòng Covid-19

Theo thời báo New York, đây là minh chứng cho thấy sự thành công của khu vực trong việc đảm bảo nguồn cung vắc xin và giải quyết những khó khăn trong các chương trình tiêm chủng của mình. Nó cũng đồng thời xóa tan những hoài nghi cùng tâm lý lưỡng lự tiêm vắc xin Covid-19.

Từng có khởi đầu tương đối chậm chạp, song Hàn Quốc, Nhật Bản và Malaysia giờ đây đã vượt Mỹ về tỷ lệ tiêm trên 100 người, điều mà khó ai có thể nghĩ đến vào đầu năm nay. Theo thống kê của Our World in Data, tỷ lệ này của Hàn Quốc là 1,49, Malaysia là 0,92, và Nhật Bản là 0,9, trong khi Mỹ chỉ là 0,19. Ngoài ra, một số nước đã vượt hoặc chuẩn bị vượt Mỹ về số người dân được tiêm chủng đầy đủ.

Giới chức Hàn Quốc cho biết, vắc xin Covid-19 đã giúp hầu hết người dân trong nước tránh khỏi nguy cơ nhập viện. Theo dữ liệu được thu thập từ tháng 5 đến tháng 8 của Cơ quan Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hàn Quốc, chỉ 0,6% những người được tiêm chủng đầy đủ bị nhiễm Covid-19 với diễn biến nghiêm trọng, và chỉ 0,1% trong số này đã tử vong.

Ở Nhật Bản, số ca nhiễm Covid-19 trở nặng đã giảm một nửa so với tháng trước, xuống chỉ còn xấp xỉ 1.000 ca nhiễm/ngày. Số ca nhập viện ở nước này cũng giảm mạnh từ mức hơn 230.000 vào cuối tháng 8 xuống chỉ còn khoảng 31.000 tính đến ngày 28/9.

Một lô vắc xin Covid-19 của Pfizer được Hàn Quốc tiếp nhận tại sân bay hồi tháng 7. Ảnh: AP

“Điều này gần giống như cuộc đua giữa rùa và thỏ vậy”, Jerome Kim, Tổng giám đốc Viện vắc xin quốc tế - tổ chức phi lợi nhuận chuyên nghiên cứu vắc xin cho các nước đang phát triển có trụ sở tại Seoul (Hàn Quốc), cho hay. "Châu Á luôn sẵn sàng sử dụng vắc xin một khi chúng đã có sẵn".

Vắc xin không phải thứ gây tranh cãi

Châu Á – Thái Bình Dương vẫn còn gặp nhiều rủi ro với dịch Covid-19, khi hầu hết các nước trong khu vực chưa có khả năng tự điều chế vắc xin và vẫn có nguy cơ đối mặt với các vấn đề về nguồn cung.

Tuy nhiên, đối với phần lớn khu vực, những thành công trong các chiến dịch tiêm chủng và kiểm soát dịch bệnh đã đem lại sự thay đổi rõ rệt, đồng thời thắp sáng hy vọng về việc sớm đưa nhịp sống trở lại bình thường.

Lý giải về điều này, Thời báo New York cho rằng trái ngược với Mỹ, vắc xin chưa bao giờ là một vấn đề gây tranh cãi ở châu Á - Thái Bình Dương. Dù các phong trào bài vắc xin vẫn xuất hiện ở một số quốc gia, song tầm ảnh hưởng của chúng vẫn chưa đáng kể. Nhìn chung, hầu hết người dân châu Á đều tin rằng chính phủ của họ đang làm điều đúng đắn, và sẵn sàng đặt lợi ích của cộng đồng lên trên quyền tự do cá nhân của mình.

Là người đã nghiên cứu tình trạng do dự tiêm vắc xin trên toàn cầu trong suốt thập kỷ qua, Reuben Ng, phó giáo sư Trường Chính sách Công Lý Quang Diệu thuộc Đại học Quốc gia Singapore, cho biết người châu Á vốn có quan điểm tích cực về vắc xin trước cả khi dịch Covid-19 xảy ra. Khu vực này có niềm tin rộng rãi rằng, vắc xin là lối thoát duy nhất khỏi mọi dịch bệnh.

Trong tháng này, nhiều người Nhật đã xếp hàng dài trước một điểm tiêm chủng ở Tokyo, khi nơi này thông báo sẽ cung cấp 200 liều vắc xin Covid-19 cho những đối tượng trẻ tuổi. Ở Hàn Quốc, ngay khi giới chức mở chiến dịch tiêm chủng cho những người trên 50 tuổi, có tới 10 triệu người đã đồng loạt đăng ký tiêm trên một trang web của chính phủ, khiến trang này bị sập tạm thời.

Một nông dân tại Sabak Bernam, Malaysia tiêm phòng Covid-19 hồi tháng 7. Ảnh: AP

Người dân ở các quốc gia nghèo hơn thì cảm thấy họ không còn lựa chọn nào khác ngoài việc tiêm chủng để thoát khỏi những đợt phong tỏa kéo dài. Trong số này có Indonesia và Philippines, nơi sinh sống của hàng nghìn lao động làm công ăn lương mỗi ngày, những người không thể dựa vào trợ cấp thất nghiệp để có thể tồn tại.

Arisman, một lái xe ôm 35 tuổi ở Jakarta, Indonesia, cho biết anh đã tiêm liều vắc xin Sinovac thứ 2 từ tháng 7, do công việc của anh phải tiếp xúc với nhiều người.

“Nếu không đi làm, tôi sẽ không kiếm được tiền. Và nếu bị ốm, tôi cũng sẽ chẳng nhận được tiền”, Arisman chia sẻ.

Bước ngoặt từ biến thể Delta

Cuối năm ngoái, trong khi Mỹ và các nước châu Âu đang gấp rút tiêm chủng cho người dân của mình, thì nhiều quốc gia châu Á vẫn còn khá thảnh thơi, do ngộ nhận có thể kiểm soát được dịch Covid-19 bằng các biện pháp đeo khẩu trang, xét nghiệm trên diện rộng và đóng cửa biên giới. Nhiều quốc gia khác thì muốn đợi cho đến khi các thử nghiệm lâm sàng của vắc xin Covid-19 được hoàn tất thì mới đặt hàng.

Tuy nhiên, sự xuất hiện của biến thể Delta đã khiến số ca nhiễm Covid-19 ở châu Á – Thái Bình Dương gia tăng đột biến và đẩy hệ thống y tế của nhiều nước vào tình trạng khủng hoảng. Điều này buộc các quốc gia trong khu vực phải nhanh chóng thay đổi các chính sách tiêm chủng.

Một bệnh viện quá tải bệnh nhân Covid-19 ở Surabaya, Indonesia hồi tháng 7. Ảnh: Ap

Ở Australia, Thủ tướng Scott Morrison, người từng nói tiêm chủng “không phải là cuộc đua” của nước này, hồi tháng 7 đã kêu gọi người dân tăng tốc tiêm vắc xin Covid-19, đồng thời tìm cách khắc phục nguồn cung vắc xin đang khan hiếm trong nước. Quốc gia này đã mua 1 triệu liều vắc xin của Pfizer từ Ba Lan vào tháng 8 và 1 triệu liều vắc xin Moderna từ châu Âu vào tháng 9.

Khi biến thể Delta mới xuất hiện, chưa tới 25% dân số Australia trên 16 tuổi được tiêm ít nhất 1 liều vắc xin Covid-19. Nhưng hiện tại, tính riêng tại bang New South Wales, nơi có thành phố Sydney đang là một trong những tâm dịch ở Australia, 86% người trưởng thành đã được tiêm ít nhất 1 liều vắc xin Covid-19, trong đó có khoảng 62% người đã tiêm đủ 2 liều. Với tốc độ như hiện tại, Australia dự kiến sẽ tiêm chủng đầy đủ cho 80% dân số trên 16 tuổi vào đầu tháng 11 năm nay.

Chính phủ nhiều nước còn sử dụng những ưu đãi khác nhau để khuyến khích người dân tiêm chủng. Giới chức Hàn Quốc hồi tháng 8 đã nới lỏng hạn chế đối với các cuộc tụ tập riêng tư của người đã được tiêm đủ liều vắc xin Covid-19. Singapore, nơi hơn 80% dân số đã tiêm chủng đầy đủ, cũng áp dụng những biện pháp tương tự.

Một số nước đã đáp ứng đủ nguồn cung vắc xin nội địa giờ đang chạy đua để thiết lập cơ sở hạ tầng cần thiết cho các chiến dịch tiêm chủng đại trà, nhằm bù đắp cho khởi đầu chậm chạp.

Tại Nhật Bản, chính phủ đã điều động quân đội tới hỗ trợ các điểm tiêm vắc xin Covid-19 ở Tokyo và Osaka, đồng thời cho phép nhiều công ty chủ động lên lịch tiêm chủng cho nhân viên của mình. Chính quyền các địa phương của nước này còn chấp nhận tăng lương cho những bác sĩ và y tá phục vụ tiêm chủng vào các ngày nghỉ.

Với hơn 70% dân số đã được tiêm ít nhất 1 liều vắc xin Covid-19, tỷ lệ tiêm chủng của Nhật Bản đã vượt Mỹ, nơi mới chỉ đạt tỷ lệ khoảng 64%. Thậm chí ở một số vùng nông thôn của Nhật Bản, tỷ lệ người dân được tiêm ít nhất 1 liều vắc xin đã đạt gần 100%.

"Thông thường, mọi người sẽ do dự và không nhiệt tình lắm với vắc xin", Nakano Takashi, giáo sư bệnh truyền nhiễm tại Trường Y Kawasaki, cho biết. "Nhưng với những cam kết chính trị mạnh mẽ, cả dân tộc chúng tôi đều có chung cảm nhận rằng phải thực hiện từng bước để ngăn chặn căn bệnh truyền nhiễm này".

>>> Cập nhật tình hình Covid-19 mới nhất

Việt Anh

Singapore nối dài kỷ lục buồn Covid-19, tỷ lệ tiêm chủng báo động tại châu Phi

Ngày 30/9, Singapore tiếp tục chạm đỉnh số ca nhiễm mới với 2.478 ca.

Bài học từ dịch Ebola: Chìa khóa kết thúc Covid-19

"Quá nhiều người đã thiệt mạng. Không ít gia đình, cộng đồng và quốc gia bị tàn phá… Nỗ lực không ngừng nghỉ của chúng ta đã thành công, nhưng dặm đường cuối cùng luôn khó khăn nhất".