Năm 2017, dự án Chuyển đổi nông nghiệp bền vững tại Việt Nam VnSAT đã cấp giấy chứng nhận cho 21 vườn ươm giống cà phê đạt chuẩn và chuẩn bị cho công tác nâng cấp cơ sở hạ tầng cho các vườn ươm này.

{keywords}
 Cây giống cà phê tại vườn ươm Hữu Thiên đạt chứng nhận của Dự án VnSAT


Chuẩn bị cây giống chuẩn cho tái canh cà phê Tây Nguyên

Theo Bộ NN-PTNT, hiện nay, diện tích cà phê già cỗi cần phải trồng thay thế và chuyển đổi trong 5 - 10 năm tới khoảng 140 - 160 nghìn ha. Nếu không kịp thời tái canh thì trong một vài năm tới sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới năng suất và chất lượng của cà phê Việt Nam.

Thực tế cho thấy để tái canh cây cà phê người dân phải chặt bỏ cây cà phê già cỗi và không được trồng lại ngay mà phải trồng các cây trồng khác ngắn hạn trong thời gian từ 1-2 năm. Giai đoạn từ khi trồng cho đến khi cây cà phê cho thu hoạch mất khoảng 2-3 năm, như vậy toàn bộ thời gian từ 3-5 năm người dân không có thu nhập.

Trong khi vẫn phải đầu tư chi phí khá lớn để trồng lại khoảng trên 200 triệu đồng/ha. Chính vì vậy nếu người dân mua phải giống trôi nổi kém chất lượng sẽ chịu thiệt hại nặng về kinh tế, công lao động và cả thời gian.

Đánh giá tầm quan trọng của nguồn giống tái canh cuối năm 2016 - Dự án Chuyển đổi nông nghiệp bền vững tại Việt Nam (VnSAT) do Ngân hàng thế giới cho vay vốn đã cùng đơn vị hỗ trợ kỹ thuật của dự án là Viện Khoa học kỹ thuật Nông lâm nghiệp Tây Nguyên (Wasi) đẩy nhanh tiến độ đánh giá chứng nhận cho các vườn ươm giống cà phê đạt chuẩn và chuẩn bị cho công tác nâng cấp cơ sở hạ tầng cho các vườn ươm này nhằm tạo ra nguồn giống chất lượng đủ cung cấp cho nhu cầu tái canh của toàn vùng Tây Nguyên.

Yên tâm với chất lượng cây giống đạt chứng nhận VnSAT

Để được công nhận là vườn ươm đạt chuẩn tham gia vào dự án VnSAT cung cấp cây giống cho việc tái canh thì vườn ươm phải được khảo sát thực địa và được tổ chuyên gia thẩm định đạt các tiêu chí:

Có đăng ký sản xuất kinh doanh theo quy định của pháp luật hoặc được Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện/Chi cục Trồng trọt và BVTV tỉnh xác nhận đã có kinh nghiệm sản xuất cây giống từ cụ thể như 02 năm trở lên;

Có giấy chứng công nhận vườn cây đầu dòng do Sở Nông nghiệp và PTNT cấp hoặc có hợp đồng mua chồi giống từ cơ sở có vườn cây đầu dòng được Sở Nông nghiệp và PTNT công nhận với số lượng giống tương ứng với số lượng cây giống dự kiến sản xuất hàng năm;

Riêng hạt cà phê vối TRS1, cà phê chè Catimor, THA1 chỉ mua từ vườn giống của Viện Khoa học kỹ thuật Nông lâm nghiệp Tây Nguyên; Có quy trình kỹ thuật nhân giống; Có cam kết hợp đồng thuê Trung tâm khảo kiểm nghiệm giống và sản phẩm cây trồng Quốc gia (Cục Trồng trọt) để kiểm định chất lượng cây giống; Thực hiện ghi nhãn, công bố tiêu chuẩn áp dụng đối với cây giống xuất vườn theo quy định tại thông tư 18/2012/TT-BNN.

Sau khi được công nhận vườn ươm đạt chuẩn, ngoài việc được cấp giấy chứng nhận vườn ươm còn được dự án hỗ trợ nâng cấp cơ sở hạ tầng vời mức hỗ trợ tối đa lên đến 660 triệu đồng/ 1 vươn ươm. Tuy nhiện chủ vườn ươm phải cam kết sử dụng vườn ươm tối thiểu 5 năm tính từ thời điểm được Dự án VnSAT hỗ trợ đầu tư.

Ông Lê Văn Hiến - Giám đốc dự án VnSAT cho biết: “Trong năm 2017, chúng tôi đã lựa chọn được 21 vườn ươm và các vườn ươm này được xác định các nguồn giống từ Viện Khoa học kỹ thuật Nông lâm nghiệp Tây Nguyên, có nguồn gốc và chất lượng cao, có khả năng chống hạn và chống sâu bệnh tốt nhất để giúp cho bà con nông dân tái canh trong thời gian thực hiện dự án để khi kết thúc dự án, chúng ta có 10.000 hecta được sử dụng giống cà phê chuẩn theo yêu cầu của dự án VnSAT.”

Chị Vũ Thị Hoa - Chủ vườn ươm Hữu Thiên - Phường Lộc Sơn - TP Bảo Lộc - Tỉnh Lâm Đồng chia sẻ: “Tham gia dự án VnSAT vườn ươm Hữu Thiên được tham gia các khóa đào tạo về kỹ thuật sản xuất giống, pháp luật trong sản xuất giống và được hỗ trợ nâng cấp cơ sở hạ tầng như hàng rào, nhà màn, hệ thống tưới, đường giao thông. Sau khi được nâng cấp tôi dự tính vườn ươm Hữu Thiên có thể nâng năng suất sản xuất cây giống từ 200 nghìn cây lên 300 nghìn cây giống / 1 năm và chất lượng cây giống cũng tăng lên chịu hạn và ngừa bệnh tốt hơn hẳn”
Song song các hoạt động thì công tác hỗ trợ nâng cấp các vườn ươm đạt chuẩn Ban quản lý dự án các Tỉnh và Ban quản lý dự án Trung ương sẽ đặc biệt chú trọng vào việc giám sát chặt chẽ quy trình ươm giống của các vườn ươm tham gia dự án thông qua việc thường xuyên tổ chức các đoàn thực địa tại vườn và lấy mẫu kiểm nghiệm định kỳ.

Trong năm 2018, dự ánVnSAT các tỉnh sẽ thông tin, tuyên truyền các vườn ươm đạt chuẩn dự án VnSAT đến bà con nông dân trong vùng dự án. Từ đó người nông dân có cơ hội tiếp cận và sử dụng nguồn giống đạt chuẩn nâng cao hiệu quả tái canh của mỗi hộ gia đình.

Doãn Phong