Nhân Ngày BHYT Việt Nam (1/7), ông Phạm Lương Sơn cũng có chia sẻ về những nỗ lực và quyết tâm của BHXH Việt Nam trong việc thực hiện chính sách BHYT ở Việt Nam.

{keywords}
 Ông Phạm Lương Sơn, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam

Đạt nhiều bước tiến về “độ phủ” và quyền lợi người tham gia

- BHYT là chính sách quan trọng hàng đầu của hệ thống an sinh xã hội. Theo ông, trên thực tế, chính sách này đã mang lại những lợi ích gì cho người dân?

Có thể nói, một trong những thuận lợi của chúng ta hiện nay là đã có một hành lang pháp lý cơ bản hoàn thiện cho việc thực hiện chính sách BHYT. Điều đó thể hiện qua Luật BHYT cũng như các Nghị quyết, Chỉ thị, văn bản chỉ đạo của Đảng, Chính phủ về thực hiện chính sách này. Đây là cơ sở quan trọng để chính sách BHYT tại nước ta đạt được những bước tiến lớn về độ bao phủ, mở rộng quyền lợi người tham gia.

Theo đó, đến cuối năm 2020, cả nước có 87,93 triệu người tham gia BHYT, tương đương với 90,85% dân số. Trong 5 tháng đầu năm nay, khi có nhiều NLĐ mất việc làm, chỉ lĩnh vực BHYT có số người tham gia BHYT vẫn tiếp tục tăng cao hơn so với năm 2020.

Đây là minh chứng cho sự thành công trong việc thực hiện chính sách BHYT. Bên cạnh đó, sự nỗ lực và linh hoạt của ngành BHXH Việt Nam trong vận động, tuyên truyền cũng giúp số người thamg gia BHYT tăng.

Đáng chú ý, Việt Nam trong số ít nước quỹ BHYT chi trả cho cả việc điều trị các bệnh hiếm; chi trả các dịch vụ phục hồi chức năng, khám thai định kỳ và sinh con. Danh mục thuốc, vật tư y tế, dịch vụ kỹ thuật cũng được điều chỉnh thường xuyên để phù hợp với nhu cầu KCB, sự phát triển khoa học kỹ thuật và hiệu quả sử dụng quỹ. Một số nhóm đối tượng không phải áp dụng cùng chi trả chi phí; mức hưởng BHYT khi KCB trái tuyến cũng được điều chỉnh tăng lên trong Luật BHYT 2014.

- Kết quả khảo sát PAPI 2020 chỉ ra rằng, mối quan tâm của người dân với chăm sóc sức khỏe và BHYT đã gia tăng đáng kể trong giai đoạn dịch bệnh Covid-19. Vậy quyền lợi người tham gia BHYT đã được đảm bảo như thế nào trong giai đoạn đặc biệt này, thưa ông?

Dịch Covid-19 kéo dài suốt từ đầu năm 2020 đến nay với nhiều đợt giãn cách xã hội, cách ly y tế được thực hiện trên toàn quốc và một số địa phương, nhưng quyền lợi người tham gia BHYT chưa bao giờ bị gián đoạn.

Bên cạnh đó, nhiều giải pháp linh hoạt cũng được BHXH Việt Nam phối hợp với các bộ, ngành hướng dẫn nhằm đảm bảo quyền lợi của người tham gia, như: đưa hoạt động quản lý người bệnh mạn tính về y tế cơ sở, cấp thuốc dài ngày, cấp thuốc cho người bệnh mạn tính từ 2-3 tháng/lần, tránh cho người bệnh phải đến cơ sở y tế nhiều lần… 

Toàn ngành cũng đã chủ động, tích cực cải cách hành chính trong lĩnh vực BHYT như: Ứng dụng CNTT trong khai báo, lập danh sách, tổ chức đại lý, thanh toán trực tiếp chi phí, phản hồi, cung cấp thông tin cho người dân và các tổ chức... để tạo thuận lợi cho người dân, đơn vị sử dụng lao động trong việc đăng ký tham gia cũng như thụ hưởng quyền lợi BHXH, BHYT.

Từ 1/6/2021, BHXH Việt Nam phối hợp với Bộ Y tế triển khai sử dụng thẻ BHYT trên ứng dụng VssID trong KCB, nhằm tạo thuận lợi tối đa cho người tham gia BHYT.

Cũng trong tháng 6/2021, BHXH Việt Nam đã có công văn yêu cầu BHXH các địa phương, BHXH Bộ Quốc phòng và BHXH Công an nhân dân tăng cường công tác giám định và thanh toán chi phí KCB BHYT, tăng cường trách nhiệm trong việc đảm bảo quyền lợi hợp pháp của người tham gia BHYT. Đặc biệt, không để tình trạng người bệnh BHYT phải chi trả các chi phí KCB thuộc phạm vi quyền lợi, mức hưởng theo quy định…

Con số chi trả KCB BHYT thời gian qua cũng cho thấy quyền lợi của người dân luôn được đảm bảo.

Năm 2020, cả nước có trên 167,2 triệu lượt người KCB nội trú và ngoại trú, với số tiền chi KCB BHYT ước trên 102.940 tỷ đồng, tăng trên 2.740 tỷ đồng (2,7%) so với năm 2019. Trong 5 tháng đầu năm 2021, cả nước cũng có trên 65,3 triệu lượt KCB BHYT, với số chi trên 42.000 tỷ đồng (tăng 12%) so với cùng kỳ 2020...

Hướng tới phát triển BHYT bền vững

- Như ông đã đề cập, tác động của dịch Covid-19 khiến việc thực hiện nhiều mục tiêu bị chậm lại. Chúng ta cần có những điều kiện và giải pháp như thế nào để đạt được mục tiêu chăm sóc sức khỏe toàn dân thông qua BHYT?

Kinh nghiệm thế giới cho thấy, để đạt mục tiêu bao phủ chăm sóc sức khỏe toàn dân, không có cách nào khác là phải phát triển BHYT bền vững, được đảm bảo bằng 2 yêu cầu rất cơ bản: Đạt bao phủ BHYT toàn dân và bảo đảm bền vững tài chính.

Thời gian qua, để đảm bảo sử dụng quỹ KCB BHYT an toàn, hiệu quả, BHXH Việt Nam đã yêu cầu các cơ sở KCB và BHXH các tỉnh giám sát, tránh tình trạng cơ sở y tế cố tình “đẩy” bệnh nhân vào điều trị nội trú để tăng nguồn thu; đồng thời phối hợp với Bộ Y tế tham gia xây dựng dự án Luật BHYT sửa đổi; tập trung giải quyết vướng mắc trong thanh toán chi phí thuốc thuộc phạm vi được hưởng của người tham gia BHYT…

Hiện nay, phương thức thanh toán theo giá dịch vụ cho thấy những hạn chế làm gia tăng chi phí, khó kiểm soát tình trạng lạm dụng, trục lợi quỹ BHYT từ phía cơ sở KCB, từ người tham gia BHYT, dẫn đến bội chi quỹ. Do đó, việc đổi mới phương thức thanh toán chi phí KCB BHYT cũng đang được BHXH Việt Nam và Bộ Y tế xúc tiến, đẩy nhanh tiến độ để khắc phục, dự kiến sẽ mang lại hiệu quả tích cực trong thực hiện chính sách BHYT…

Tuy nhiên, thực tế cho thấy, để mọi người dân sớm được hưởng quyền an sinh về BHYT, điều kiện quan trọng nhất là sự quan tâm của cả hệ thống chính trị phải tương xứng với vai trò quan trọng của chính sách này, cũng như ý thức của người dân, cơ sở y tế về ý nghĩa của việc tham gia BHYT, giám sát và sử dụng hiệu quả quỹ KCB BHYT. Do vậy, thời gian tới, chúng ta vẫn cần tăng cường hơn nữa sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương; cũng như phát huy vai trò của MTTQ và các đoàn thể chính trị-xã hội trong quá trình tiến tới thực hiện BHYT toàn dân.

Thảo Phương (thực hiện)