{keywords}
Hôm 12/10, Bộ GD&ĐT tổ chức tổng kết 10 năm thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo (giai đoạn 2010-2020).

Duy trì bền vững kết quả phổ cập các cấp học

Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (MTQGXDNTM) giai đoạn 2010-2020, ngành Giáo dục được phân công thực hiện 2 tiêu chí đối với cấp xã là tiêu chí số 5 - Tỷ lệ trường học các cấp (Mầm non, mẫu giáo, tiểu học, trung học cơ sở) có cơ sở vật chất và thiết bị dạy học đạt chuẩn quốc gia và tiêu chí số 14 bao gồm: Phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi, xóa mù chữ, phổ cập giáo dục tiểu học đúng độ tuổi, phổ cập giáo dục trung học cơ sở; tỷ lệ học sinh tốt nghiệp trung học cơ sở được tiếp tục học trung học (Phổ thông, bổ túc, trung cấp); một tiêu chí cấp huyện là tiêu chí số 5 (chỉ tiêu 5.3) - Tỷ lệ trường trung học phổ thông đạt chuẩn quốc gia.

Báo cáo tại Hội nghị, ông Phạm Hùng Anh, Cục trưởng Cục Cơ sở vật chất (Bộ GD&ĐT) cho biết, tính đến 6/2019, tổng nguồn lực đầu tư cho giáo dục để thực hiện Chương trình trong cả giai đoạn 2011-2019 là khoảng 462.791,1 tỷ đồng, trong đó ngân sách Trung ương chiếm tỷ lệ 10,82%, ngân sách địa phương chiếm tỷ lệ 66,43%; nguồn thu hợp pháp khác chiếm tỷ lệ 22,75%.

Sau 9 năm thực hiện Chương trình MTQGXDNTM, điều kiện cơ sở vật chất và thiết bị dạy học trong các cơ sở giáo dục đã được các địa phương quan tâm đầu tư xây mới, cải tạo nâng cấp, sửa chữa, mua sắm bổ sung, thay thế góp phần nâng cao chất lượng giáo dục ở cơ sở. Tỷ lệ các xã đạt chuẩn tiêu chí số 5 chung của cả nước là 52,44% (tăng 39,98% so với năm 2010 và 23,7% so với năm 2015). Nếu so sánh với mục tiêu của Chương trình MTQGXDNTM là đến năm 2020 có 80% số xã đạt chuẩn tiêu chí số 5 về cơ sở vật chất, thiết bị trường học thì đến nay mục tiêu này chưa đạt được.

Ông Phạm Hùng Anh lý giải, đầu tư cho giáo dục và đào tạo luôn được coi là một ưu tiên trong phát triển của các địa phương, thường chỉ đứng sau mục tiêu về cơ sở hạ tầng kinh tế (đường giao thông, điện, nước…). Tuy nhiên, do ngân sách hạn hẹp hoặc có địa phương chưa thực sự quan tâm đúng mức, nên chỉ tập trung kinh phí cho ưu tiên thứ nhất đã không đủ tiền, dẫn đến trên thực tế phần đầu tư cho giáo dục hạn hẹp, chỉ chủ yếu nhằm giúp các trường “đạt chuẩn” để đủ tiêu chuẩn được công nhận là xã nông thôn mới.

Ngoài ra, khi triển khai Chương trình MTQGXDNTM có 2 vấn đề là “diện” (mục tiêu có ít nhất 80% số xã đạt chuẩn tiêu chí số 5) và “điểm” (mục tiêu số xã đạt chuẩn nông thôn mới); tuy nhiên, hầu hết các địa phương mới chỉ ưu tiên chỉ đạo “điểm” vì vậy mục tiêu “diện” là không đạt. “Các quy định về chuẩn cơ sở vật chất còn chung chung, dẫn đến việc đo lường, đánh giá còn hạn chế, nhiều địa phương còn “nợ” tiêu chí về cơ sở vật chất, thiết bị trường học khi xem xét công nhận đạt chuẩn xã nông thông mới” - Ông Hùng Anh nói.

Đối với tiêu chí số 14, Cục trưởng Cục cơ sở vật chất cho biết, đây là tiêu chí thuộc lĩnh vực chuyên môn của Bộ GD&ĐT, vì vậy viêc chỉ đạo và lồng ghép với các chương trình được thực hiện hiệu quả; công tác phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi, phổ cập tiểu học, THCS và phổ cập giáo dục xóa mù chữ không những đạt được kết quả tốt mà còn được duy trì bền vững ở hầu hết các địa phương.

Tính đến tháng 12/2018 cả nước có 100% các tỉnh/thành phố, 100% đơn vị cấp huyện, 99,9% đơn vị cấp xã duy trì đạt chuẩn phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi; tổng số trẻ 6 tuổi huy động được vào lớp 1 đạt trên 99%; kết quả phổ cập giáo dục THCS được củng cố và từng bước nâng cao chất lượng; tỷ lệ người biết chữ tăng nhanh, nhiều địa phương đã đạt chỉ tiêu xóa mũ chữ. Chất lượng phổ cập giáo dục ở vùng dân tộc thiểu số, miền núi, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, biên giới và hải đảo được củng cố vững chắc nhờ có sự ra đời và phát triển của hệ thống trường phổ thông dân tộc bán trú.

Đảm bảo các tiêu chí về giáo dục không hình thức

Triển khai Chương trình MTQGXDNTM sau năm 2020, Bộ GD&ĐT đặt mục tiêu tăng cường đầu tư nhằm đáp ứng yêu cầu tối thiểu về cơ sở vật chất và thiết bị dạy học phục vụ đổi mới Chương trình giáo dục phổ thông; đặc biệt chú trọng đầu tư theo “diện”, từng bước nâng cao chất lượng các tiêu chí về cơ sở vật chất, thiết bị trường học theo hướng bền vững trong các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông.

Tiếp tục củng cố, duy trì và nâng cao chất lượng phổ cập giáo dục, xóa mù chữ. Trong đó, phấn đấu đạt 100% đơn vị cấp xã đạt chuẩn phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi; đến năm 2025 có ít nhất 30/63 tỉnh/thành phố (gần 50%) đạt chuẩn phổ cập giáo dục tiểu học mức độ 3; 80% tỉnh, thành phố đạt chuẩn phổ cập THCS mức độ 2; phấn đấu có ít nhất 30% học sinh sau khi tốt nghiệp THCS đi học nghề.

Để triển khai được những mục tiêu này, các Sở GD&ĐT căn cứ tình hình thực tiễn xây dựng kế hoạch chi tiết, tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương nhằm ưu tiên, chú trọng các nguồn lực đầu tư cho giáo dục và đào tạo, đặc biệt là đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị dạy học. 

Phát biểu tại Hội nghị, ông Lê Hải An, Thứ trưởng Bộ GD-ĐT yêu cầu sở giáo dục các địa phương cần chuẩn bị và ưu tiên các nguồn lực đầu tư cho lĩnh vực giáo dục. Trong đó, chú trọng việc đầu tư về cơ sở vật chất, thiết bị dạy học, trường lớp nhằm triển khai thực hiện đổi mới Chương trình  GDPT theo tinh thần Nghị quyết số 29- NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo.

Bài: Ngọc Châm - Ngọc Trâm - Nhóm PV
Ảnh: Phạm Duy Linh - Nhóm PV