- Dự thảo luật Đất đai sửa đổi vừa trình Thường vụ QH chiều nay đã được sửa theo hướng thu hẹp bớt một số quyền của nhà nước.

Bớt quyền ưu tiên 

Theo Bộ trưởng TN&MT Nguyễn Minh Quang, dự thảo luật lần này đã bổ sung nhiều điểm mới so với dự thảo trình tại kỳ họp QH vừa qua. Chẳng hạn, bỏ quy định về quyền của Nhà nước được ưu tiên nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất, mua tài sản gắn liền với đất.

Liên quan đến thu hồi đất, bồi thường về đất, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất, ông Quang cho hay, hiện đã thêm tới 21 điều so với dự luật đã trình QH.

Ảnh minh họa: Minh Thăng

Ban soạn thảo đã bổ sung quy định theo hướng thu hẹp các trường hợp Nhà nước thu hồi đất để thực hiện các dự án phát triển kinh tế, xã hội; làm rõ căn cứ để thu hồi đất.

Ngoài ra, nội dung dự thảo cũng làm rõ hơn các trường hợp Nhà nước thu hồi đất để sử dụng vào mục đích quốc phòng, an ninh; thu hồi đất để sử dụng vào mục đích lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng.

Chương này cũng bổ sung quy định chủ tịch UBND cấp tỉnh có thẩm quyền thu hồi đất nông nghiệp thuộc quỹ đất công ích của xã, phường, thị trấn để chuyển sang sử dụng vào mục đích phi nông nghiệp; quy định cụ thể về trình tự, thủ tục thu hồi đất để giao đất, cho thuê đất theo hai hình thức, một là theo kế hoạch sử dụng đất, hai là theo hình thức chỉ định chủ đầu tư.

Dự thảo mới nhất cũng quy định người sử dụng đất được tiếp tục sử dụng đất và không bị hạn chế về quyền sử dụng đất trong trường hợp các dự án, công trình đã ghi trong kế hoạch sử dụng đất và đã công bố phải thu hồi đất hoặc chuyển mục đích sử dụng đất nhưng sau 3 năm chưa có quyết định thu hồi đất hoặc chưa được phép chuyển mục đích sử dụng đất.

Bộ trưởng Nguyễn Minh Quang cũng cho hay, ban soạn thảo đã thêm quy định cưỡng chế quyết định về kế hoạch thu hồi đất, điều tra, khảo sát, đo đạc. Chủ tịch UBND cấp có thẩm quyền thu hồi đất là người có thẩm quyền ban hành quyết định cưỡng chế. Người có thẩm quyền ban hành quyết định cưỡng chế thì không được ủy quyền.

Ban soạn thảo cũng bổ sung quy định về trách nhiệm của Nhà nước trong việc ban hành chính sách đất ở, đất sản xuất đối với đồng bào dân tộc thiểu số theo hướng Nhà nước có chính sách đất ở cho đồng bào dân tộc thiểu số phù hợp với phong tục, tập quán, bản sắc văn hóa và điều kiện thực tế của từng vùng.

Thêm quy định về trách nhiệm của Nhà nước trong việc cung cấp thông tin đất đai cho các tổ chức, cá nhân. Quy định này nhằm đáp ứng nhu cầu cung cấp thông tin đất đai và bảo đảm quyền được tiếp cận các thông tin về quản lý, sử dụng đất đai của các tổ chức, cá nhân.

Giảm thiểu tối đa nghị định 

Từng nhiều lần “phê” dự án luật chuẩn bị chưa chín, lần này Chủ tịch QH Nguyễn Sinh Hùng tiếp tục đặt vấn đề có nên xây dựng dự án luật thành một bộ luật về đất đai. “Phải làm thật cẩn thận để áp dụng được. Các đồng chí thử đọc một điều khoản lên xem có áp dụng được không. Chứ tôi đọc nhiều điều ghi trong này nhưng tôi cũng không biết thực hiện được điều gì. Như thế nhất định là dân không chịu rồi”, Chủ tịch QH nói.

Trước mắt, Chủ tịch QH yêu cầu ban soạn thảo nên tập trung làm rõ các nội dung trong dự án theo hướng cụ thể hơn để áp dụng được ngay. “Chứ các đồng chí nói chỉ có 5 nghị định thì tôi không tin. Rồi thông tư sẽ nhiều lắm. Ban hành luật mà có tới 300 - 400 văn bản hướng dẫn là không được”, ông Hùng lưu ý. Theo Chủ tịch QH, với bản dự thảo hiện nay thì chỉ riêng các vấn đề như định giá đất, đền bù giải tỏa… là đã phải có rất nhiều nghị định, thông tư hướng dẫn mới thực hiện được. Vì vậy, ban soạn thảo cần nghiên cứu kỹ hơn.

Về lộ trình hoàn thiện, dự kiến dự thảo luật sẽ được đưa ra lấy ý kiến nhân dân từ ngày 1/2 cho đến hết 31/3. Sau đó, ban soạn thảo sẽ tiếp thu chọn lọc ý kiến nhân dân, hoàn thiện dự thảo trình Chính phủ sau đó sẽ trình ra QH tại kỳ họp tháng 5. “Tinh thần là giảm thiểu tối đa nghị định. Chứ một nghị định lại thêm nhiều thông tư hướng dẫn nữa là chết”, Chủ tịch QH lưu ý.

Lê Nhung