Tờ Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (Hong Kong) hôm qua dẫn lời chính các học giả TQ rằng, TQ đã biến một bãi đá ngầm có vị trí chiến lược quan trọng trở thành hòn đảo lớn nhất ở quần đảo Trường Sa (thuộc chủ quyền VN) và việc mở rộng vẫn đang tiếp tục.

{keywords}
TQ đã biến bãi ngầm thành hòn đảo lớn nhất ở Trường Sa. Ảnh: scmp
Các nhà phân tích cho biết, việc TQ mở rộng bãi đá ngầm Chữ Thập (TQ gọi là bãi Vĩnh Thử) cuối cùng là để cung cấp một tiền đồn quan trọng cho các hoạt động quân sự và thương mại dân sự của TQ tại khu vực tranh chấp ở Biển Đông.

Nhiều nước khác có chủ quyền ở Biển Đông như Philippines và Việt Nam đã phản đối mạnh mẽ TQ tiến hành các hoạt động cải tạo đảo ở Biển Đông. Bắc Kinh cho tới nay vẫn chưa công khai thừa nhận kế hoạch mở rộng và cải tạo các bãi ngầm, biến chúng thành những đảo nhân tạo giữa biển.

Tuần trước, quan chức an ninh Đài Loan, Lý Tường Trụ nói rằng, Bắc Kinh đang tiến hành 7 dự án xây dựng ở Biển Đông trong đó có 5 dự án đã được phê chuẩn kể từ khi ông Tập Cận Bình lên làm Chủ tịch TQ.

Việc mở rộng bãi đá Chữ Thập được đẩy nhanh hơn dự kiến và có khả năng lớn hơn Ba Bình - hòn đảo lớn nhất ở Trường Sa, ông Jin Canrong - giáo sư chuyên nghiên cứu quan hệ quốc tế tại Đại học Nhân dân Bắc Kinh nhận định. Đảo Ba Bình có diện tích 0,5 km vuông.

Theo Wang Hanling, chuyên gia về biển Đông ở Viện Khoa học xã hội TQ, bãi đá Chữ Thập hiện có diện tích gần 1 km vuông và công việc cải tạo bãi này sẽ còn tiếp tục. Cả hai học giả đều chưa rõ bãi đá Chữ Thập cuối cùng sẽ có diện tích bao nhiêu, nhưng chắc chắn sẽ trở thành nơi hỗ trợ hoạt động dân sự và quân sự của TQ. Bãi đá này cách đất liền TQ tới 740 hải lý.

GS Carl Thayer tại Đại học New South Wales và cũng là nhà nghiên cứu ở Học viện Quốc phòng Australia nói rằng, hiện chưa có bằng chứng đủ để cho thấy TQ đang biến đảo nhân tạo này thành một căn cứ hải quân. Nhưng nó có thể trở thành một tiền đồn để cung cấp hậu cần và chỗ ở cho những người tham gia các hoạt động thương mại ở Biển Đông, từ đó giúp tăng cường hiện diện dân sự của TQ ở khu vực này.

“Nó có thể giúp cuộc sống của những người làm việc trên các giàn khoan dầu mà TQ triển khai trở nên dễ dàng hơn. Các tàu đánh cá có thể trú tạm ở đây để không phải quay về tận Hải Nam”, ông Thayer nhấn mạnh.

Theo giới phân tích, bằng cách mở rộng các đảo, TQ đang từng bước thực hiện toan tính tăng cường sự hiện diện ở Biển Đông - vùng biển mà họ ngang nhiên đưa ra yêu sách chủ quyền bao trùm gần như toàn bộ bất chấp sự chồng lấn chủ quyền với nhiều nước Đông Nam Á.

Cuối tuần trước, trang mạng TQ Guancha.cn đã đăng tải thông tin bãi đá Chữ Thập đã được nâng cấp thành đảo. Trang này dẫn các nguồn tin và hình ảnh vệ tinh từ DigitalGlobe chụp từ cuối tháng 9 - giữa tháng 10 cho thấy, Chữ Thập giờ đây lớn hơn đảo Ba bình.

Ông Jin từ đại học Nhân dân TQ nhận định, ít có khả năng bãi đá sẽ đổi tên thành đảo vì "rất phức tạp và liên quan tới luật pháp quốc tế".

Thái An (theo scmp)