Tại Burundi - 1 trong 10 quốc gia có thu nhập bình quân đầu người thấp nhất thế giới, kể từ tháng 1/2019, dịch vụ ví điện tử của Viettel chiếm tới 60% thị phần và bắt đầu kinh doanh hiệu quả.

Trên thực tế, việc các ví điện tử nói chung gặp khó khăn trong việc kinh doanh hiệu quả bắt nguồn từ việc chi phí bỏ ra để thu hút người dùng quá lớn trong khi nguồn thu không đủ lớn. Bên cạnh đó, chi phí vận hành phí điện tử cũng là một vấn đề đau đầu với tất cả những người điều hành.

Cũng vì thế, việc dịch vụ ví điện tử của Viettel tại Burundi có thể thành công trong việc phổ cập tới hàng triệu người dân châu Phi và kinh doanh có hiệu quả là một thông tin bất ngờ.

Trong khi đó, tại Việt Nam, có dịch vụ ví điện tử khác đã cung cấp tới hơn 10 năm, cùng hơn 10 triệu người dùng đăng ký sử dụng nhưng tương lai có lãi vẫn rất xa vời. Vậy điều gì đã giúp cho dịch vụ ví điện tử của Viettel phổ cập tới hàng triệu người dân Burundi và kinh doanh có hiệu quả ở một quốc gia được xếp vào danh sách nghèo nhất thế giới như Burundi?

Thực tế, khi chính thức triển khai vào tháng 3/2017, tại Burundi, dịch vụ ví điện tử của Lumitel phải cạnh tranh với 2 ví khác là Ecocash và Smart Pesa. Tuy nhiên, điều khiến cho dịch vụ ví điện tử của Viettel khác biệt hoàn toàn trên thị trường nằm ở 3 điểm: hạ tầng, sự tiện lợi và giá cả.

Trên thị trường, Lumitel là nhà mạng có vùng phủ sóng rộng nhất, kênh phân phối lớn nhất, đi kèm với việc dịch vụ ví điện tử cũng có thể sử dụng ở nhiều nơi nhất. Điểm đặc biệt là kênh phân phối của ví điện tử Lumitel không chỉ bó gọn ở việc phát triển các kênh đại lý mà còn sử dụng kênh riêng của chính thương hiệu này. Do vậy, ở nhiều điểm rất khó có thể phát triển dịch vụ ví điện tử, Lumitel dùng kênh riêng của mình để lấp khoảng trống của thị trường.

Nhờ có sự kết hợp của kênh tự phát triển và kênh đại lý, dịch vụ ví điện tử Lumitel “phủ sóng” rộng khắp nhanh chóng, với số lượng kênh phân phối vượt trội so với đối thủ. Chỉ sau chưa đầy một năm, ví điện tử của Lumitel đã xây dựng được hệ thống kênh phân phối với 16.793 đại lý, bao phủ 86% diện tích Burundi và trở thành dịch vụ mobile money có kênh phân phối lớn nhất tại Burundi.

Tại Burundi, dịch vụ cơ bản quan trọng bậc nhất của ví điện tử là gửi và rút tiền. Thế nhưng, các dịch vụ ví điện tử khác trên thị trường lại thiếu điểm giao dịch để khách hàng sử dụng. Trong khi đó, dịch vụ của Lumitel có triết lý tương tự như viễn thông di động – phủ sóng khắp mọi nơi, cho mọi người. Đây chính là điểm khiến dịch vụ này trở nên nổi bật nhanh chóng.

Dịch vụ ví điện tử của Lumitel còn có ưu điểm vượt trội nhờ việc sử dụng được trên cả điện thoại 2G, với giao diện rất đơn giản. Tại một quốc gia có nền kinh tế còn nhiều khó khăn như Burundi, khả năng thực hiện giao dịch ví điện tử mà người tiêu dùng chỉ cần sử dụng điện thoại cơ bản, có chức năng alo – vốn chiếm tỷ lệ người dùng lớn, là nhân tố giúp cho dịch vụ ví điện tử của Lumitel tiếp cận được với một số lượng khách hàng rộng rãi hơn rất nhiều so với các đối thủ cạnh tranh, đặc biệt là ở các vùng nông thôn.

Theo tiết lộ của lãnh đạo Lumitel, một yếu tố quan trọng khiến cho ví điện tử của Viettel có đất phát triển ở quốc gia này là chi phí duy trì tài khoản ngân hàng cao, giao dịch mất nhiều thời gian, và tỷ lệ người dân có tài khoản chỉ chiếm có 7% dân số, trong khi mật độ điện thoại di động thì lớn hơn rất nhiều.

Bên cạnh đó, do giao thông đi lại còn nhiều khó khăn và để đảm bảo an toàn, người dân thường không muốn mang nhiều tiền theo mình. Việc sử dụng ví điện tử để chuyển tiền và có thể rút ở một địa điểm thuận tiện khi cần tăng mạnh.

Chưa hết, khi cung cấp dịch vụ cho người dân, Lumitel đưa ra mức giá thấp hơn các đối thủ 30% nhờ có lợi thế về hạ tầng rộng khắp, đồng thời tự làm chủ mạng lưới nên chi phí thấp hơn. Với một thị trường nhạy cảm về giá như Burundi, cộng với hạ tầng và kênh phân phối vượt trội, dịch vụ ví điện tử của Lumitel nhanh chóng vượt các đối thủ cạnh tranh để chiếm thị phần lớn nhất. Hiện tại, dịch vụ này của Lumitel có khoảng 1,4 triệu người đăng ký sử dụng và chiếm 60% thị phần tại Burundi.

Lãnh của Viettel tại Burundi cũng tiết lộ: “Nếu chỉ nhìn vào các con số thì sẽ không thấy được lý do vì sao chúng tôi thành công với ví điện tử ở Burundi. Yếu tố cốt lõi nằm ở khâu vận hành. Cung cấp dịch vụ ví điện tử quan trọng nhất là vận hành ít lỗi, dịch vụ thông suốt và khiến khách hàng hài lòng, đặc biệt là duy trì được chi phí thấp. Vận hành tốt từ kỹ thuật, dịch vụ đến bán hàng… chính là nhân tố giúp ví điện tử của Viettel thành công tại đây”.

Sau hơn 2 năm vận hành, ví điện tử của Lumitel đã góp phần quan trọng đưa tỷ lệ người dân Burundi dùng dịch vụ ví điện tử lên 18%, cao hơn nhiều so với tài khoản ngân hàng (7% dân số). Chia sẻ về dịch vụ này, ông Remy Ndayishimiye – Phát ngôn viên của Bộ Thông tin Truyền thông Burundi nói: “Chúng tôi nhìn thấy sự chuyển biến rất rõ rệt khi họ không chỉ tạo ra việc làm mà còn giúp lưu thông không còn bị tê liệt. Tôi tin rằng họ thành công vì đã thâm nhập sâu hơn vào cộng đồng, kết nối người dân ở khắp nơi bằng điện thoại. Ví điện tử của Lumitel không chỉ tạo điều kiện cho người dân ở thành thị mà còn hướng tới những người ở vùng nông thôn khó khăn nữa. Giá cũng rẻ hơn nhiều”.

Sau khi triển khai các dịch vụ cơ bản với ví điện tử như chuyển tiền, rút tiền trên toàn quốc, thanh toán thuế, các khoản phí và lệ phí, thanh toán tiền điện, tiền nước, mua thẻ cào điện tử… bằng điện thoại di động, dịch vụ ví điện tử của Lumitel đang phát triển các giải pháp thanh toán mới. Nguồn tin từ Lumitel cho biết, thị trường mới sẽ là khách hàng doanh nghiệp, tổ chức phi chính phủ, cơ quan quốc tế (UNHCR, WFP ...). Trong tương lai, ví điện tử này sẽ triển khai các dịch vụ mới như API, mã QR và APP, dịch vụ cho vay tiêu dùng và kinh doanh...