Tử vong sau 30 phút thấy mệt
Mới đây, người đàn ông 37 tuổi (trú Tân Trào, Sơn Dương, Tuyên Quang) đang chơi bóng đá thì thấy mệt nên ra sân nằm nghỉ. Trận bóng tiếp tục diễn ra, khoảng 30 phút sau có người phát hiện bệnh nhân không cử động, mất ý thức nên gọi trạm y tế kiểm tra và liên lạc cấp cứu tới hỗ trợ.
Ngay lập tức, Trung tâm Cấp cứu 115 có mặt tại hiện trường tiếp cận bệnh nhân trong tình trạng mất ý thức, ngừng tim. Nhân viên y tế nhận định đây là một trường hợp đột quỵ, tiến hành cấp cứu hồi sức tim phổi tích cực nhưng bệnh nhân không qua khỏi do thời gian phát hiện muộn.
Theo PGS Nguyễn Hoài Nam - Giảng viên Cao cấp trường Đại học Y Dược TP.HCM, đột quỵ hay nhồi máu cơ tim khi chơi thể thao không hiếm gặp.
Bác sĩ Nam từng chứng kiến người quen tử vong trên sân tennis. Nhiều trường hợp đột quỵ khi chơi bóng bàn, bóng đá. Các tai biến xảy ra trong lúc tập thể dục, chơi thể thao đã được cảnh báo nhiều. Trước đó, các bệnh nhân đều cảm thấy khỏe mạnh, không có biểu hiện của bệnh tiềm ẩn.
Khi chơi thể thao, vận động gắng sức khiến nhịp tim và huyết áp thay đổi thất thường. Người có sẵn bệnh tăng huyết áp, bệnh tim mạch, tăng mỡ máu, đái tháo đường, bệnh về hô hấp có nguy cơ gặp các biến cố tim mạch, đột quỵ, gây tử vong.
3 nguyên tắc cần nhớ khi chơi thể thao
Thứ nhất, nhớ dấu hiệu của đột quỵ. Theo bác sĩ Nam, đột quỵ có thể gây tử vong nhanh chóng nếu không được cấp cứu kịp thời. Đột quỵ có hai thể là chảy máu não và nhồi máu não. Ở người trẻ, đa phần do xuất huyết não, diễn biến nhanh, khó cấp cứu hơn.
Người dân cần nắm rõ các dấu hiệu nghi ngờ như đột ngột đau đầu dữ dội, giảm thị lực, có cảm giác tê yếu hoặc liệt ở mặt, không nói được, giọng nói bị thay đổi, khó khăn trong phát âm.
Thứ hai, cần liên hệ y tế nếu nghi ngờ có người bị đột quỵ. Khi có người đang chơi thể thao bỗng nhiên mệt mỏi, đau đầu, vã mồ hôi, những người xung quanh ngay lập tức gọi cấp cứu 115 vận chuyển bệnh nhân an toàn, kịp thời tới bệnh viện gần nhất.
Nếu bệnh nhân ngưng thở, người xung quanh có thể tiến hành ép tim ngoài lồng ngực đến khi tim đập lại.
Thứ ba, nên khám tổng quát thường xuyên. Bác sĩ Nam cho biết, tập thể dục, chơi thể thao cần tùy vào thể trạng của mỗi người. Bạn dựa vào tình trạng sức khỏe để áp dụng lượng bài tập phù hợp, kết hợp với chế độ dinh dưỡng hợp lý. Bác sĩ khuyến cáo, bất cứ ai tham gia chơi thể thao nên kiểm tra sức khỏe tổng quát để đảm bảo rằng mình khỏe mạnh, chịu được môn thể thao gắng sức khi luyện tập.
Để phòng ngừa đột quỵ, các bác sĩ khuyến cáo cần cân đối giữa các nhóm thực phẩm với nhau, tăng cường rau xanh đồng thời đảm bảo những nhóm chất sinh năng lượng như protein (cá, thịt trắng, trứng, hạn chế các loại thịt đỏ), bổ sung lipid, glucide... Cân bằng thói quen tập thể thao tối thiểu 30 phút/ngày.
Video hướng dẫn sơ cứu đột quỵ của Trung tâm Đột quỵ, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội):