-  Chị dâu tôi muốn đòi nửa cái ao mà cha tôi đã cho tôi từ ngày xưa. Liệu tôi có được nửa quyền lợi cái ao đó?

TIN BÀI KHÁC
(ảnh minh họa)
Cha tôi mất năm 2005. Trước khi mất, cha tôi có hứa với tôi và anh em trong gia đình là cho tôi 1 nửa cái ao, và năm đó tôi đã xuống ao đo đạc phân chia. Nhưng do hoàn cảnh sống ở xa nên tôi chưa sử dụng nửa cái ao đó. Đến khi cha tôi mất, tất cả tài sản của Cha tôi do anh trai tôi quản lý và sử dụng.

Đến bây giờ, anh Trai tôi cũng đã mất, và hiện tại số tài sản từ cha tôi là do chị Dâu nắm dữ. Nhưng hiện nay chị dâu tôi muốn sở hữu cái ao đó. Tôi không đồng ý và đòi hỏi quyền lợi nửa cái ao mà Cha tôi đã bảo cho tôi (có sự chứng kiến của mọi người trong gia đình). Chị Dâu tôi đang đòi hỏi bằng chứng của cha tôi cho tôi nửa cái ao đó. Thế nhưng, trước đây tôi tin cha và anh trai mình nên tôi không bảo viết giấy, chỉ có anh em trong gia đình làm chứng cha bảo cho tôi.

Xin hỏi: Với những chi tiết trên, tôi có đòi hỏi được quyền lợi nửa cái ao đó hay không?
           - Lúc Cha tôi mất, không thấy nói gì đến Di Chúc để lại cho anh trai tôi ? Trường hợp không có di chúc để lại cho anh tôi thì những chị em còn lại và tôi có được hưởng quyền thừa kế tài sản của cha tôi hay không?  Kể cả cái ao đó?
           - Trường hợp có di chúc cho anh tôi mà có nhắc đến cho tôi nửa cái ao thì đến bây giờ tôi có được quyền thừa hưởng không?
           - Trường hợp có di chúc cho anh tôi nhưng mà đến bây giờ vẫn chưa đến uỷ ban nhân dân xã sở tại công chứng, liệu di chúc đó có hiệu lực? Những anh chị em khác và tôi có được hưởng thừa kế tài sản của cha tôi? Và chị dâu tôi có quyền bán cái ao đó không?
           - Trường hợp ao đó đang tranh chấp trong gia đình như trên thì chị dâu tôi có quyền bán ao đó hay không? (trong trường hợp có di chúc cho anh tôi và không có di chúc cho anh tôi?)

Rất mong quý báo hồi âm, xin trân trọng cảm ơn !

Công ty Luật Hà Nội VDT xin trả lời bạn như sau:

Bạn đã hỏi rất cụ thể nên tôi xin lần lượt trả lời bạn:

1. Nếu như cha anh không có di chúc để lại toàn bộ tài sản cho anh trai bạn thì bộ luật dân sự quy định tài sản của người chết để lại được thừa kế theo pháp luật. Theo đó di sản mà cha bạn để lại được chia đều cho những người trong hàng thừa kế thứ nhất. Hàng thừa kế thứ nhất theo quy định tại điểm a khoản 1 điều 676 BLDS bao gồm: “vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết”. Căn cứ vào đó thì các chị em còn lại và bạn có quyền được hưởng một phần di sản cha bạn để lại.

2. Trường hợp cha bạn có di chúc để lại tài sản cho anh trai bạn và có nhắc đến cho bạn nửa cái ao. Nếu di chúc đó đảm bảo các điều kiện có hiệu lực của pháp luật thì bạn có quyền được hưởng nửa cái ao như di chúc mà cha bạn để lại.

3.  Trường hợp có di chúc cho anh bạn nhưng chưa đi chứng thực thì có thể được coi là hợp pháp nếu đảm bảo đủ các điều kiện sau (theo khoản 4 điều 652 BLDS):

- Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc, không bị lừa dối, đe dọa hoặc cưỡng ép.

- Nội dung di chúc không trái pháp luật, đạo đức xã hội, hình thức di chúc không trái quy định của pháp luật.

Nếu di chúc cha bạn để lại cho anh bạn đáp ứng được các điều kiện trên thì di chúc đó có hiệu lực. Tài sản mà anh bạn được thừa kế thì anh bạn có quyền định đoạt. Hiện nay anh bạn đã chết thì tài sản mà anh bạn được thừa kế từ cha bạn được chia cho những người trong hàng thừa kế thứ nhất của anh bạn. Khi đó chị dâu của bạn có quyền bán cái ao, nếu anh bạn để di chúc lại cho vợ mình quyền sở hữu cái ao, hoặc là khi chia di sản thừa kế do anh bạn để lại chị dâu bạn được sở hữu cái ao, hoặc trong trường hợp chị dâu bạn không được thừa kế toàn bộ cái ao nhưng những người thừa kế của anh trai bạn đồng ý cho chị dâu bạn bán cái ao đó và hiện tại chị dâu bạn có giấy chứng nhận quyền sử dụng diện tích ao đó.

Nếu không đáp ứng đầy đủ các điều kiện trên thì di chúc không có hiệu lực pháp luật. trong trường hợp này di sản của người chết để lại được chia theo pháp luật. Như đã phân tích ở trên thì khi chia di sản thừa kế theo pháp luật bạn và các anh chị em khác có quyền hưởng thừa kế. Khi những người thừa kế tiến hành chia thừa kế thì phần tài sản của người nào người ấy có quyền định đoạt. Chị dâu bạn không có quyền hưởng thừa kế di sản của cha bạn để lại. Cho nên chị dâu bạn chỉ có thể bán cái ao khi cái ao đó được chia cho anh bạn khi chị dâu bạn có giấy chứng nhận quyền sử dụng diện tích cái ao đó.

4. Theo quy định của pháp luật hiện hành những giao dịch về quyền sử dụng đất chỉ có hiệu lực bên bán có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Nên nếu trong trường hợp cha bạn để lại di chúc cho anh bạn cái ao và nay chị dâu bạn có giấy chứng nhận quyền sử dụng diện tích ao đó thì chị dâu bạn có quyền bán cái ao đó.

5. Từ những phân tích trên tôi xin trả lời câu hỏi là bạn có đòi được quyền lợi nửa cái ao không. Bạn có thể đòi được nửa cái ao mà bố bạn đã hứa cho trong hai tình huống: một là cha bạn không để lại di chúc, hai là khi di chúc cha bạn để lại không cho bạn nửa cái ao mà di chúc đó không hợp pháp. Lúc này di sản cha bạn để lại được chia theo pháp luật và bạn là một người trong hàng thừa kế thứ nhất được chia tài sản. Bạn được quyền hưởng nửa cái ao đó khi những người thừa kế trong hàng thứ nhất đồng ý cho bạn thừa kế nửa cái ao đó.

Và tôi xin lưu ý với bạn là nếu bạn thấy có thể đòi quyền lợi của mình thì bạn nên tiến hành khởi kiện về thừa kế, thời hiệu khởi kiện để người thừa kế yêu cầu chia di sản, xác nhận quyền thừa kế của mình hoặc bác bỏ quyền thừa kế của người khác là mười năm, kể từ thời điểm mở thừa kế. Cha bạn mất năm 2005 nên thời hạn để bạn khởi kiện thừa kế là đến năm 2015.

Chuyên viên tư vấn Nguyễn Thảo - Công Ty Luật Hà Nội VDT: Tầng 4 tòa nhà HABUBANK 242H Minh Khai, Hài Bà Trưng, Hà Nội. Số điện thoại: 04.39934068 – 0974223408

Bạn đọc muốn gửi các câu hỏi thắc mắc về các vấn đề pháp luật, xin gửi về địa chỉ banbandoc@vietnamnet.vn (Xin ghi rõ địa chỉ, số điện thoại để chúng tôi tiện liên hệ).