Trung Quốc phản ứng với Nhật Bản trong tranh chấp chủ quyền quần đảo Senkaku/Điếu Ngư bằng cách lập đội chuyên trách cấp cao do ông Tập Cận Bình đứng đầu.

Tàu TQ và tàu Nhật ở gần quần đảo Senkaku/Điếu Ngư. Ảnh: Asahi Shimbun

Theo nhật báo Asahi ngày 4/2, sự ra đời của đội chuyên trách theo mô hình Hội đồng An ninh quốc gia Mỹ cho thấy, tranh chấp đã trở thành một trong những vấn đề quan trọng nhất với Trung Quốc. Căng thẳng Trung - Nhật đang leo thang mạnh xung quanh một quần đảo ở Hoa Đông. Báo này dẫn những nguồn tin quân sự cho hay, cả hai bên đã điều máy bay chiến đấu tới vài lần trong ngày 19/1 nhưng không bên nào tuyên bố công khai.

Báo Nhật cho hay, lãnh đạo Trung Quốc đã thành lập đội chuyên trách để duy trì các lợi ích hàng hải vào ngày 14/9, ngay sau khi Nhật hoàn tất việc mua ba trong số nhóm đảo tranh chấp Senkaku/Điếu Ngư. Đội chuyên trách dẫn đầu là ông Tập Cận Bình - người cũng đảm nhận chức vụ Chủ tịch Quân ủy Trung Quốc. Ông Đới Bỉnh Quốc - ủy viên Quốc vụ viện Trung Quốc chịu trách nhiệm về chính sách đối ngoại, giữ vị trí phó chỉ huy. Các thành viên khác bao gồm nhiều quan chức cấp cao trong Bộ Tổng Tham mưu Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Hoa (PLA).

Đội chuyên trách được thành lập vì PLA và các cơ quan chính phủ khác khi phản ứng với vấn đề Senkaku/Điếu Ngư không có sự phối hợp với nhau.

Theo một nguồn tin quân sự, hồi đầu tháng 1, PLA đã chuẩn bị cho khả năng chiến tranh với Nhật xung quanh vấn đề Senkaku/Điếu Ngư. Nhật báo PLA ngày 14/1 nói rằng, bộ Tổng tham mưu PLA đã yêu cầu mọi đơn vị quân sự sẵn sàng cho một cuộc chiến. Theo báo này, chỉ thị được đưa ra nhằm phản ứng với căng thẳng ở Hoa Đông.

Sau đó, PLA đã điều động binh lính từ vùng nội địa ra các khu vực bờ biển như Thượng Hải đồng thời tung ra một loạt động thái khác, các nguồn tin từ chính phủ Mỹ và Nhật Bản cho biết. Tờ Nhật báo thanh niên Trung Quốc ngày 2/2 đưa tin, 3 tàu chiến của Hạm đội Bắc Hải Trung Quốc đều đang tiến hành tập trận bắn đạn thật ở Tây Thái Bình Dương. Một quan chức cấp cao thuộc hạm đội này miêu tả, đây là “một cuộc tập trận bất thường chuẩn bị cho một cuộc chiến thực sự”.

Tuy nhiên, mọi thứ đã thay đổi kể từ cuối tháng 1 thời điểm trùng khớp với cuộc gặp giữa ông Tập và ông Natsuo Yamaguchi, người đứng đầu New Komeito, một đối tác liên minh trong đảng cầm quyền Nhật Bản. Ông Tập đã kêu gọi cải thiện quan hệ song phương trong cuộc gặp này.

Các tàu hải giám Trung Quốc cũng không thường xuyên xuất hiện tại Senkaku/Điếu Ngư nữa. Số tàu hiện diện cũng giảm xuống. Nhiều quan chức, tướng lĩnh Trung Quốc đã tuyên bố Trung Quốc sẽ giải quyết tranh chấp với Nhật qua con đường ngoại giao. Tuy nhiên, chuyên gia của Trung Quốc và Nhật tin rằng, vẫn còn khả năng xảy ra xung đột quân sự giữa hai nước.

Ở một tin tức liên quan, hôm nay, Nhật đã triệu tập đại sứ Trung Quốc để phản đối việc mà họ gọi là tàu Trung Quốc lại xâm nhập vào lãnh hải của mình. “Bộ Ngoại giao đã triệu tập đại sứ Trung Quốc liên quan tới việc các tàu (Trung Quốc) đi vào vùng biển gần quần đảo Senkaku/Điếu Ngư”, phát ngôn viên bộ này nói.

Các tàu hải giám Trung Quốc đã tiến vào vùng biển do Nhật Bản quản lý xung quanh quần đảo tranh chấp Senkaku/Điếu Ngư vào hôm qua. Theo lực lượng phòng vệ bờ biển Nhật, tàu Trung Quốc đã ở đó suốt 14 giờ.

Thái An (theo Asahi, Times of India)