Dừng đầu tư cảng Kê Gà là hợp lý

Trao đổi với báo chí xung quanh quyết định dừng đầu tư cảng Kê Gà phục vụ vận chuyển bôxit, Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Vũ Đức Đam cho hay, đây là quyết định hợp lý.

Theo Bộ trưởng Vũ Đức Đam, khi thực hiện thí điểm các dự án chế biến, vận chuyển bôxit tại Tây Nguyên, Tập đoàn Công nghiệp than khoáng sản Việt Nam (Vinacomin) được giao chuẩn bị đầu tư xây cảng Kê Gà (Bình Thuận).

“Đây là các dự án mang tính thử nghiệm, Chính phủ đã chỉ đạo nhất quán khi bắt đầu triển khai các dự án này là vừa làm, vừa nghiên cứu tất cả các mặt một cách cẩn trọng”, ông Vũ Đức Đam nói.

Ông Vũ Đức Đam cũng giải thích, từ quặng bôxit để tạo ra nhôm có nhiều bước, trong đó, những bước sau đặc biệt tiêu tốn điện. Bước ban đầu dừng ở mức sản xuất alumin thì khối lượng vận chuyển rất lớn. Do đó, việc quy hoạch, đầu tư cảng, hệ thống vận tải đường bộ từ chỗ khai thác, chế biến đến cảng cũng là thành phần quan trọng khi thực hiện đầu tư. Ban đầu, khi triển khai các dự án thí điểm khai thác, Vinacomin đã khảo sát năng lực hiện có, khả năng đầu tư mở rộng cũng như nhu cầu nguồn hàng tổng hợp của các cảng ở khu vực này sao cho khoảng cách vận chuyển từ nơi khai thác, chế biến ra đến cảng là gần nhất. Từ đó đi đến quyết định rằng cần đầu tư cảng Kê Gà.

Tuy nhiên, trong quá trình xem xét quy mô dự án, sự phát triển kinh tế -xã hội của khu vực để tính khối lượng hàng hóa ra vào cảng, Vinacomin đã báo cáo với Bộ Công Thương rằng ở thời điểm hiện nay, chưa cần thiết đầu tư vào cảng Kê Gà. Với quy mô dự án bôxit, lộ trình phát triển cảng, đường ở khu vực đó, trước mắt, có thể sử dụng các cảng khác ở vùng lân cận.

“Nên mới quyết định dừng đầu tư cảng Kê Gà. Theo tôi, đây là một quyết định hợp lý”, Bộ trưởng Vũ Đức Đam nói.

Ông Đam cho hay, khi trình đề xuất này với Bộ Công Thương, Vinacomin cũng nói rõ các lý do về mặt kinh tế, xã hội. Mọi dự án khi bước vào khâu chuẩn bị đầu tư đều phải mất một phần chi phí, nhưng nếu việc dừng lại có lợi hơn là tiếp tục đầu tư thì phải dừng. Việc này nằm trong quyền tự chủ sản xuất kinh doanh của Vinacomin. Mặt khác, khi cân đối khả năng vận chuyển của các cảng khu vực, các cơ quan quản lý nhà nước thấy rằng việc dừng đầu tư cảng Kê Gà không ảnh hưởng lớn đến quy hoạch vận tải cảng biển nói chung nên đã đồng ý dừng đầu tư.

Trả lời các câu hỏi liên quan đến hiệu quả đầu tư dự án khai thác bôxit, Bộ trưởng Vũ Đức Đam nói, với mỗi dự án, phải tính đến hiệu quả tổng thể. Và nếu chỉ tính riêng hiệu quả kinh tế thì cũng phải xét cả vòng đời dự án, vì có dự án kéo dài tới 20 năm, 50 năm. Nhà máy lọc dầu Dung Quất là một minh chứng về hiệu quả kinh tế xã hội tổng thể.

Cũng theo ông Đam, với một số dự án, có thể nếu xét riêng hiệu quả kinh tế thì chưa hiệu quả lắm nhưng nếu tính tổng thể có lợi thì Nhà nước sẽ có một số cơ chế phù hợp. Song tổng hòa lại thì phải luôn bảo đảm hiệu quả và phải có lợi.

Lê Nhung