Sự thật thú vị về Nelson Mandela

Vào sinh nhật thứ 80, ông Mandela đã cưới vợ góa cựu tổng thống Mozambique.Ảnh: Mail Guardian

- Ông là vị Tổng thống da màu đầu tiên của Nam Phi với hơn 250 giải thưởng quốc tế, trong đó có giải Nobel Hòa bình 1993, là biểu tượng đấu tranh chống nạn phân biệt chủng tộc và nguồn cảm hứng cho hàng tỷ người.

- Tên khai sinh của ông Mandela là Rolihlahla có nghĩa là "vin cành". Nghĩa thông tục của nó là "kẻ gây rối". Tên tiếng Anh của ông, Nelson, là do một người thầy truyền giáo đặt cho.

- Ông bị đuổi khỏi trường Đại học Fort Hare sau khi tham gia cuộc biểu tình sinh viên. Sau đó ông hoàn tất bằng cấp tại trường Unisa, ông còn có bằng luật học từ Đại học Wits.

- Ông trốn chạy khỏi thành phố Eastern Cape để tới Johannesburg sau khi Jongintaba Dalindyebo, lãnh đạo người Tembu cố gắng sắp đặt cuộc hôn nhân cho ông. Sau khi tới thành phố, ông tìm được việc làm là bảo vệ đêm tại một khu mỏ.

- Người vợ đầu tiên của ông, Evelyn Mase, là một y tá. Bà là trụ cột trong gia đình và giúp đỡ Mandela khi ông học luật tại trường Wits cũng như sau này tham gia vào con đường chính trị. Họ có bốn người con và ly dị năm 1958.

- Ông không chỉ là chỉ huy đầu tiên của cánh vũ trang Đảng Quốc Đại (ANC) mà còn cùng với Oliver Tambo đồng sáng lập ra hãng luật da màu đầu tiên của Nam Phi mang tên Mandela & Tambo, chuyên bảo vệ những người bị ảnh hưởng từ các luật lệ phân biệt chủng tộc.

- Năm 1962, ông rời đất nước để tìm kiếm sự ủng hộ cho cuộc đấu tranh vũ trang. Trong thời gian này, ông được huấn luyện du kích tại Morocco và Ethiopia.

- Bối cảnh dẫn tới việc ông bị bắt giữ phía ngoài Howick chưa được làm rõ, nhưng người ta tin rằng, một thành viên CIA Mỹ đã tiết lộ với cảnh sát về nơi ở của ông. Ông bị kết tội phá hoại và gây bạo lực lật đổ chính phủ.

- Trong thời gian ở tù, Mandela bị quản thúc trong buồng giam nhỏ hẹp chỉ có chiếc chăn trên sàn và chiếc xô vệ sinh. Ông phải lao động khổ sai ở mỏ đá vôi và chỉ được tiếp một người thăm, một lá thư sáu tháng/lần.

- Chính phủ phân biệt chủng tộc ít nhất sáu lần muốn thả tự do cho Mandela nhưng ông từ chối. Ông tuyên bố: "Tôi tôn trọng sự tự do của tôi nhưng tôi quan tâm nhiều hơn tới sự tự do của mọi người. Thứ tự do nào tôi được cung cấp trong khi tổ chức của nhân dân (ANC) vẫn bị cấm đoán?".

- Mandela viết một cuốn hồi ký vào những năm 1970, các bản thảo được bọc kín trong túi nilon và chôn trong vườn rau nơi nhà tù ông bị giam hãm. Người bạn tù Mac Maharaj, dự kiến được phóng thích sẽ đưa các bản thảo này ra ngoài. Nhưng các túi nilon bị phát hiện khi nhà tù dự kiến xây dựng bức tường trong vườn. Để trừng phạt, họ đã thu hồi các đặc quyền nghiên cứu của Mandela.

- Sau khi chia tay người vợ thứ hai Winnie Madikizela-Mandela, ông đã cố thuyết phục Amina Cachalia, người ông có mối quan hệ khá lâu nhưng không thành công. Vào sinh nhật thứ 80, ông đã cưới Graça Machel, vợ góa cựu tổng thống Mozambique là Samora Machel.

- ANC bị chính phủ phân biệt chủng tộc cũng như Mỹ và Anh coi là tổ chức khủng bố. Tới năm 2008, Mỹ mới đưa Mandela và các thành viên khác của ANC ra khỏi danh sách khủng bố.

- LHQ công bố ngày sinh của ông, 18/7 là Ngày Quốc tế Nelson Mandela. Đây là lần đầu tiên, LHQ dành riêng một ngày cụ thể cho cá nhân một người.

- Có hàng trăm giải thưởng và sự tôn vinh dành cho Mandela. Ông là công dân danh dự của Canada, thành viên danh dự của Công đảng Anh, thành viên danh dự của Manchester United. Tên ông được đặt cho một loài chim gõ kiến và hoa phong lan.

Thái An (theo Mail Guardian)