Ngày 5/7, làm việc với đoàn giám sát Ủy ban Tư pháp QH về chuyên đề “Chấp hành pháp luật trong việc xử lý tội phạm về tham nhũng và chức vụ”, các đại biểu TP.HCM cho biết, tội phạm tham nhũng ngày càng gia tăng với thủ đoạn tinh vi và xảo quyệt, nhất là trong cán bô,̣ công chức nhà nước.
Tinh vi, xảo quyệt
Phó chánh thanh tra TP.HCM Võ Văn Quận cho biết, những năm gần đây, tình hình tham nhũng diễn biến ngày càng phức tạp, tiềm ẩn và khó phát hiện với những thủ đoạn hoạt động tinh vi. Qua thanh tra, những hành vi tham nhũng tập trung ở 4 lĩnh vực chính gồm quản lý ngân sách nhà nước, đầu tư mua sắm công, xây dựng cơ bản và lĩnh vực đất đai.
“Cán bộ cửa quyền, nhũng nhiễu trong việc thực hiện các thủ tục hành chính về đất đai như giao đất, cho thuê đất, cho phép nhượng quyền sử dụng đất…”, ông Quận nói về tham nhũng trong lĩnh vực đất đai.
Thiếu tướng Phan Anh Minh, Phó giám đốc Công an TP.HCM |
Phó chánh thanh tra nói, tham nhũng hiện không chỉ dừng lại ở hành vi của một cá nhân có chức quyền mà còn xuất hiện ở một nhóm người, tập thể cấu kết với nhau một cách có tổ chức.
“Tham nhũng nảy sinh do sự biến chất, suy thoái về phẩm chất đạo đức, lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, nhất là những người có chức quyền”, ông Quận khẳng định.
Theo lý giải của ông, nguyên nhân dẫn đến tham nhũng gia tăng là do công tác quản lý nhà nước còn lỏng lẻo, kỷ cương trong một số cơ quan hành chính chưa chặt chẽ, tình trạng quan liêu và nhũng nhiễu của một số cán bộ nhà nước chưa được khắc phục, chế tài còn nương nhẹ hành vi tham nhũng…
Ông Quận đề nghị cần có những biện pháp mang tính cấp bách và những giải pháp chiến lược, vừa trừng trị vừa có giải pháp ngăn ngừa, đặc biệt thực hiện nghiêm việc kê khai tài sản cá nhân, xét xử nghiêm minh các vụ án tham nhũng và qui định chế tài nghiêm khắc để xử lý nhằm làm cho công chức “không dám tham nhũng”.
Thiếu tướng Phan Anh Minh - Phó giám đốc Công an TP.HCM cho rằng, TP có án tham nhũng liên quan đến chức vụ thuộc vào loại nhiều nhất so với cả nước. Ông đề nghị, cần phải xử nghiêm minh với loại tham nhũng này.
“Tôi vẫn thường nói với anh em, trong án tham nhũng không được phép thua. Trong án hình sự có thể không buộc tội được nhưng án tham nhũng mà không buộc tội được thì sự nghiệp chính trị của người tiến hành án là cầm chắc sẽ tiêu tan, còn không thì cũng sứt mẻ rất là lớn”, ông Minh chia sẻ.
Theo ông Minh, án tham nhũng xảy ra nhiều nhất ở lĩnh vực ngân hàng và đất đai. “Gần như 2/3 chi nhánh ngân hàng Nông nghiệp và phát triển nông thôn trên địa bàn TP đều có án liên quan đến tham nhũng. Việc quản lý của ngân hàng này có quá nhiều vấn đề, đề nghị QH cần phải giám sát chặt”, ông Minh khẳng định.
Kiến nghị chưa bỏ án tử hình với tội phạm tham nhũng
Tại buổi làm việc, nhiều đại biểu cho rằng, Qui định của bộ luật hình sự về tội phạm tham nhũng còn nhiều bất cập, nhiều điểm vướng khi áp dụng trong thực tế nên cần sửa đổi luật cho phù hợp.
Chánh án Tòa án nhân dân TP.HCM Bùi Hoàng Danh kiến nghị chưa nên bỏ án tử hình với tội phạm tham nhũng |
Ở điểm này, thiếu tướng Phan Anh Minh cho rằng, luật của Việt Nam chưa phù hợp. Đơn cử như các tin báo tố giác tham nhũng hầu hết đều quá hạn do trong vòng 20 ngày đến 2 tháng không thể ra quyết định khởi tố vụ án như qui định. Do đó, ông Minh kiến nghị tăng thời hạn giải quyết tin báo tố giác tội phạm.
Thiếu tướng Phan Anh Minh còn kiến nghị cần sửa đổi các quy định về xử lý đối với đảng viên theo hướng mở rộng, tăng thêm thẩm quyền và độc lập đối với lực lượng chuyên trách chống tham nhũng.
Ngoài ra, ông cũng đề nghị luật hóa về việc được sử dụng các biện pháp kỹ thuật như ghi âm, ghi hình… như là chứng cứ trực tiếp.
Trong khi đó, Chánh án Tòa án nhân dân TP.HCM Bùi Hoàng Danh cũng kiến nghị, cần có hướng mở rộng, xác định rõ chủ thể của nhóm tội phạm về tham nhũng. Vì qua thực tế xét xử có bị cáo không phải là người có chức vụ quyền hạn nhưng giữ vai trò chủ mưu, vạch ra kế hoạch phạm tội, do vậy không nên bó hẹp phạm vi chủ thể của nhóm tội phạm này là người có chức vụ quyền hạn.
Ông Danh cũng kiến nghị trong giai đoạn hiện nay chưa nên bỏ án tử hình với nhóm tội phạm này.
Trước những kiến nghị này, Phó chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của QH Nguyễn Văn Luật cho biết, sẽ tiếp thu và có kiến nghị lên cấp trên về vấn đề này để có giải pháp phối hợp chặt chẽ hơn.
Tá Lâm