Tòa án trọng tài LHQ tại Hague đã ra phán quyết yêu cầu Philippines phải chuẩn bị đầy đủ các tài liệu trình tòa về vụ kiện Trung Quốc trong thời gian từ nay đến 30/3/2014.


{keywords}
Tàu chính phủ TQ tăng cường hiện dện ở Biển Đông. Ảnh: wordpress

Trong thông cáo báo chí đưa ra hôm 27/8, Tòa án trọng tài quốc tế đã đưa ra trình tự thủ tục đầu tiên, trong đó đề ra thời gian biểu ban đầu cho các trọng tài và áp dụng Quy định về thủ tục liên quan đến vụ kiện tranh chấp lãnh thổ giữa Trung Quốc và Philippines.

"Tòa án trọng tài chỉ đạo Philippines giải quyết đầy đủ các vấn đề, gồm cả việc liên quan đến thẩm quyền của tòa, các tuyên bố chủ quyền của Philippines có thể chấp nhận được cũng như các vụ việc tranh chấp", thông cáo nhấn mạnh.

Trước khi áp dụng các quy định về thủ tục và thời gian biểu, tòa đã cung cấp cho Philippines và Trung Quốc bản dự thảo Quy định về thủ tục để lấy ý kiến.

Philippines đã đệ trình những ý kiến của họ về bản dự thảo ngày 31/7 và 1/8, còn Trung Quốc thì gửi văn bản tới Tòa án trọng tài thường trực trong đó khẳng định quan điểm "không chấp thuận sự phân xử của tòa do Phililppines khởi xướng" và họ sẽ không tham dự quá trình tố tụng.

Philippines và một số nước Đông Nam Á khác có tuyên bố chủ quyền một phần ở Biển Đông. Trong khi đó, Bắc Kinh khẳng định chủ quyền không thể tranh cãi với hầu như toàn bộ vùng biển thông qua cái gọi là đường 9 đoạn. Tháng 1 năm nay, Philippines đã quyết định kiện Trung Quốc ra tòa quốc tế vì những yêu sách chủ quyền thái quá ở Biển Đông.

Ngày 19/2, Trung Quốc gửi công hàm phản đối Philippines khẳng định quan điểm của mình. Tòa án Phân xử Quốc tế đã thành lập hội đồng trọng tài gồm 5 thành viên do Thẩm phán Thoma A. Mensah của Ghana chủ trì, các thành viên khác gồm thẩm phán Jean-Pierre Cot của Pháp, thẩm phán Stanislaw Pawlak của Ba Lan, giáo sư Alfred Soons của Hà Lan và thẩm phán Rüdiger Wolfrum của Đức. Tòa án trọng tài đã tuyên bố sẽ quyết tâm tiếp tục quá trình tố tụng sau khi tham khảo ý kiến các bên.

Ở một tin tức liên quan đến tranh chấp Biển Đông, chỉ huy quân đội Philippines cho hay, các tàu cá, tàu hàng hải và hải quân Trung Quốc tiếp tục hoạt động ở vùng biển hoặc vùng đặc quyền kinh tế mà quốc đảo tuyên bố chủ quyền. "Vẫn có sự hiện diện của tàu hải giám, tàu thực thi luật pháp ngư nghiệp của Trung Quốc ở bãi cạn Scarborough, bãi Thomas II và những nơi khác", Tướng Emmanuel Bautista nói ở một diễn đàn báo chí.

Trong khi đó, theo tài liệu của chính phủ Philippines mà hãng tin Kyodo có được, Trung Quốc đã gia tăng hành xử gây hấn ở Biển Đông với 24 vụ việc giai đoạn 2010-2012 so với 7 vụ từ 1995-2009.

Thái An (theo Philstar, Kyodo)