- Theo các ĐBQH, Hiến pháp cần quy định rõ ràng về việc tổ chức chính quyền địa phương không phụ thuộc vào kết quả thí điểm không tổ chức HĐND huyện, quận, phường ở một số địa phương.

Thảo luận về dự thảo sửa đổi Hiến pháp ngày 5/11, Trưởng đoàn ĐB tỉnh Quảng Trị Phạm Đức Châu chỉ ra quy định như trong dự thảo rằng "UBND do HĐND cùng cấp bầu hoặc do HĐND cấp trên trực tiếp phê chuẩn theo đề nghị của Chủ tịch UBND cùng cấp" là chưa hợp lý. Ông Châu nói dù việc thí điểm không tổ chức HĐND có thành công hay không thì quy định này cũng cần xem xét lại.

{keywords}
ĐB Phạm Đức Châu (Quảng Trị): Không thể quy định mang tính tùy nghi

"Nếu thí điểm thành công, nghĩa là ở chính quyền đô thị không có HĐND quận, phường, vậy không có HĐND quận thì cơ quan nào phê chuẩn UBND phường? Nếu thí điểm không thành công, nghĩa là HĐND có ở mọi cấp chính quyền thì UBND đều do HĐND cùng cấp bầu, không có trường hợp HĐND cấp trên trực tiếp phê chuẩn nữa".

Ông Phạm Đức Châu cũng chỉ ra: Nếu quy định UBND là cơ quan chấp hành của HĐND thì ở nơi không có HĐND, UBND là cơ quan chấp hành của cơ quan nào?

Ông đề nghị QH xem xét các báo cáo về kết quả thí điểm để khẳng định mức độ thành công để có thể đưa quy định vào ngay trong Hiến pháp, "chính quyền cấp nào, ở đâu không tổ chức HĐND, cấp nào UBND được bổ nhiệm hoặc được phê chuẩn", chứ không thể quy định mang tính tùy nghi như dự thảo.

Theo ĐB Quảng Trị, QH nên tổ chức lấy ý kiến của ĐB về đề xuất của UB Thường vụ QH: chỉ có phường là không tổ chức HĐND.

ĐB Phạm Xuân Thường (Thái Bình) cũng cho rằng thiết chế HĐND là đảm bảo quyền làm chủ của nhân dân, "vì sao không làm lại tìm cách loại trừ".

"Quyền dân chủ ngày càng mở rộng là tất yếu của mỗi quốc gia dân chủ. Tôi đề nghị trước mắt giữ HĐND các cấp như Hiến pháp hiện hành. Nếu sau thí điểm thấy bỏ HĐND vẫn bảo đảm quyền dân chủ thì sẽ sửa Hiến pháp. Không nên quá nặng nề việc sửa Hiến pháp, quốc gia nào cũng thường xuyên sửa Hiến pháp, như Pháp 24 lần, Mỹ 18 lần", ĐB Thái Bình nói.

{keywords}
ĐB Trần Minh Diệu: Ý tưởng thí điểm không tổ chức HĐND huyện, quận, phường là thiếu thực tiễn

Phó đoàn ĐBQH Hà Nội, ông Chu Sơn Hà dẫn số liệu từ báo cáo của Chính phủ: Chỉ 17/46 cấp ủy tỉnh và 10/54 HĐND tỉnh đồng ý không tổ chức HĐND quận, huyện, phường. Báo cáo của UB Thường vụ QH cũng cho thấy 29/52 địa phương đề nghị giữ nguyên mô hình chính quyền địa phương đầy đủ ở các cấp. Do đó, ông Hà đề nghị giữ nguyên chương HĐND và UBND như Hiến pháp hiện hành.

ĐB Trần Minh Diệu (Quảng Bình) đồng tình rằng các số liệu cho thấy "ý tưởng thí điểm không tổ chức HĐND huyện, quận, phường là thiếu thực tiễn".

Ông Diệu đề xuất hiến định theo hướng "ở đâu có đơn vị hành chính ở đó có chính quyền địa phương và có sự giám sát quyền lực".

Chung Hoàng - Ảnh: Minh Thăng