Nga đang có "cuộc chơi ở mọi phương diện" khi vừa mở rộng quan hệ với Trung Quốc, lại thúc đẩy quan hệ với nhiều nước láng giềng châu Á, trong đó có VN.

{keywords}

  Thủ tướng Nhật Abe và Tổng thống Putin. Ảnh: Diplomat

Thời gian qua, quan hệ giữa Moscow và Bắc Kinh ngày càng phát triển. Điển hình là chuyến thăm của Thủ tướng Nga Dmitry Medvedev tới Trung Quốc tháng trước. 

Kết quả quan trọng nhất của chuyến đi là hợp tác năng lượng. Ông Medvedev khẳng định công ty dầu khí quốc doanh của Nga Rosneft sẽ cung cấp thêm 10 triệu tấn dầu thô cho Trung Quốc trong một thập niên tới.

Hai bên cũng nhất trí cùng xây dựng cơ sở lọc dầu ở Trung Quốc và tiếp tục hợp tác trong lĩnh vực hạt nhân. Ông Medvedev từng nói rằng: “Quan hệ Nga - Trung là quan hệ đối tác hợp tác toàn diện. Nga sẵn sàng mở rộng kênh thương mại và đầu tư với Trung Quốc”.
 
Nở rộ các quan hệ song phương

Tuy nhiên, Nga - Trung vẫn có lịch sử cạnh tranh trong quan hệ. Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy Moscow đang tìm cách "cân bằng" với ảnh hưởng của Trung Quốc thông qua mở rộng quan hệ song phương với nhiều láng giềng của người khổng lồ châu Á.

Cuối tuần qua, Ngoại trưởng Nhật Bản Fumio Kishida và Bộ trưởng Quốc phòng Itsunori Onodera đã tổ chức hội nghị “2+2” đầu tiên của Nhật với những người đồng cấp Nga - Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu và Ngoại trưởng Sergei Lavrov.
 
Hai bên đã nhất trí tiến hành diễn tập hải quân chung để chống khủng bố và cướp biển, biến “2+2” trở thành một sự kiện thường niên. Ông Lavrov còn nói tại cuộc họp báo sau hội nghị là hợp tác song phương với Tokyo sẽ giúp cải thiện các vấn đề an ninh trên bán đảo Triều Tiên cũng như giải quyết tốt các vấn đề tranh chấp lãnh thổ.

Hồi tháng 4, Thủ tướng Abe đã trở thành lãnh đạo đầu tiên của Nhật thăm Nga trong gần một thập kỷ.

Việc mở rộng quan hệ quốc phòng Nga - Nhật được đề cập tới trong thực tế dù hai bên về lý thuyết vẫn còn chiến tranh, chưa từng ký thoả ước hòa bình chấm dứt thù địch bởi Thế chiến II.

Ông Abe cũng đã gặp ông Shoigu và Lavrov tại Tokyo hồi cuối tuần và khẳng định lại cam kết thúc đẩy nhanh chóng chấm dứt tranh chấp quần đảo Nam Kuril (mà Nhật gọi là Vùng lãnh thổ phương Bắc).
 
Nga cũng tăng cường quan hệ với hai miền Triều Tiên trong chiến lược rào giậu của mình. Vào tháng 9, Bộ Ngoại giao Nga thông báo, Moscow nhất trí xoá nợ cho Triều Tiên trên 90% tổng nợ thời Liên Xô, khoảng 11 tỉ USD. Số còn lại sẽ được tái cấu trúc thành chương trình “nợ viện trợ” với thời gian trả trong vòng 20 năm tới.
 
“Thoả thuận này đánh dấu giai đoạn mới trong việc phát triển quan hệ tài chính giữa Nga và Triều Tiên”, phía Nga cho biết. Nó cũng mở đường để Moscow có thể xem xét vấn đề cho Bình Nhưỡng vay tiền, để đổi lại tiến trình thuận lợi của các dự án xây hệ thống ống dẫn, xe lửa và điện mà Nga đang theo đuổi tại Triều Tiên.
 
Moscow và Seoul cũng đã nối lại đàm phán về xây dựng hệ thống ống dẫn hồi tháng trước. Các dự án xây đường sắt và ống dẫn sẽ nằm trong chương trình nghị sự khi Tổng thống Putin thăm Seoul tuần này và có cuộc gặp với người đồng cấp Hàn Quốc Park Geun-hye. Hai nhà lãnh đạo trước đó đã gặp nhau tại G20 ở Nga.
 
Tại cuộc gặp ấy, ông Putin tuyên bố: “Hàn Quốc là một trong những đối tác ưu tiên của chúng tôi trong khu vực. Chúng tôi duy trì quan hệ trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Thương mại của chúng tôi đạt 25 tỉ USD và đã tăng 3% trong 6 tháng năm nay”.
 
Trước chuyến thăm của ông Putin, báo chí Hàn nói rằng, ông là vị lãnh đạo nước ngoài đầu tiên trong “tứ cường quốc” (Trung Quốc, Nhật Bản, Nga và Mỹ) tới thăm nước này kể từ khi bà Park nhậm chức tổng thống.

Nga gần đây cũng đã tăng cường vai trò trong đàm phán 6 bên giải quyết vấn đề hạt nhân Triều Tiên. Đại diện đàm phán hạt nhân Triều Tiên Kim Kye-Gwan đã thăm Moscow hồi tháng 7. Một tháng sau đó, đại diện Hàn Quốc tham gia hội đàm Cho Tae-Yong, cũng tới Nga.
 
Ngay trước khi tới Hàn Quốc, Tổng thống Nga thăm Việt Nam. Cùng với Việt Nam, Nga cũng thúc đẩy quan hệ tốt với Ấn Độ. Tháng trước, Thủ tướng Manmohan Singh đã thăm Moscow và có cuộc gặp thượng đỉnh với ông Putin. Tuyên bố chung hai bên cho biết, Nga và Ấn Độ sẽ làm việc để “tăng cường hợp tác trong lĩnh vực tên lửa, công nghệ hải quân, và hệ thống vũ khí”.
 
Một cuộc gặp quốc phòng song phương giữa phó Thủ tướng Nga Dmitry Rogozin và Bộ trưởng Quốc phòng Ấn Độ A.K. Antony dự kiến diễn ra cuối tháng này.

Trước đó, ông Rogozin cho biết: “Chúng tôi đã xây dựng gói đề xuất toàn diện về trực thăng và máy bay mà Ấn Độ có thể quan tâm. Chúng tôi sẽ thảo luận kế hoạch xây dựng tàu chiến và tàu ngầm mới”. Hai bên cũng sẽ trao đổi về tăng cường hợp tác trong hệ thống theo dõi định vị toàn cầu.

Thái An (theo Diplomat)