Không có tiền cho dân nhưng giúp dân bằng chính sách

- Trò chuyện đầu năm với Bộ trưởng Xây dựng, người tâm huyết với chính sách "hướng đến người dân".

Có thể nói năm 2013 còn nhiều khó khăn, Bộ Xây dựng đã tập trung thực hiện chiến lược nhà ở, cụ thể hóa chiến lược bằng nghị định, bằng chính sách để bất động sản hướng đến người dân. Đặc biệt là phát triển nhà ở xã hội để cải thiện cho những người thu nhập thấp, quản lý phát triển doanh nghiệp của mọi thành phần kinh tế cũng như các lĩnh vực khác mà Bộ đã tập trung.

XEM CLIP BỘ TRƯỞNG TRỊNH ĐÌNH DŨNG TRẢ LỜI VIETNAMNET ĐẦU NĂM MỚI:

Play

Trong một năm, Bộ Xây dựng đã xây dựng 3 bộ luật khung quan trọng là luật Xây dựng, luật Nhà ở, luật Kinh doanh bất động sản được Quốc hội và dư luận đánh giá cao, điều này tạo chuyển biến trong công tác đầu tư xây dựng như thế nào và tạo khác biệt so với trước đây?

Đây là bước đổi mới hết sức quan trọng để khắc phục tư tưởng thị trường hóa cũng như khắc phục tư tưởng Nhà nước hóa trong quá trình xây dựng pháp luật, trong quá trình quản lý. Trong đó vừa coi trọng thị trường nhưng phải nâng cao trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước để kiểm soát quá trình phát triển, đặc biệt là quá trình phát triển đô thị, quá trình đầu tư xây dựng, cũng như phát triển nhà ở để đảm bảo khắc phục được những thất thoát lãng phí, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn đầu tư và hướng sản phẩm bất động sản đến người dân để khắc phục những cái lệch pha về cung cầu, tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản. Đây là những chính sách hết sức quan trọng và có bước đổi mới.

Điểm đổi mới ở đây trong việc xây dựng chính sách là phải yêu cầu quá trình phát triển, đầu tư xây dựng phát triển đô thị phát triển nhà ở phải theo quy hoạch và có kế hoạch, khắc phục tình trạng tự phát phong trào dẫn đến những dự án treo, quy hoạch treo, dẫn đến đầu tư dàn trải, nợ đọng trong đầu tư xây dựng , cũng như dẫn đến thừa những nhà cao cấp nhưng thiếu nhà giá rẻ phù hợp với đại đa số nhu cầu của người dân. Người dân thì vẫn khó khăn nhà ở trong khi đó vẫn thừa sản phẩm mà xã hội không có khả năng thanh toán.

Cùng với đó thì yêu cầu các cơ quan, đặc biệt là chính quyền các cấp phải vào cuộc để đưa những chỉ tiêu về đầu tư xây dựng, phát triển đô thị, phát triển nhà ở trở thành những chỉ tiêu pháp lệnh. Tức là phải kế hoạch hóa quá trình quản lý đầu tư và phát triển, để từ đó thực hiện đầu tư bằng các nguồn lực phù hợp với khả năng thanh toán của nền kinh tế với khả năng của mỗi địa phương, mỗi cơ quan.

Khi nhậm chức Bộ trưởng ông từng chia sẻ không có tiền để cho dân nhưng sẽ hỗ trợ dân bằng cơ chế chính sách để Nhà nước giúp đỡ người dân cải thiện chỗ ở. Tâm nguyện của ông đã được thực hiện ra sao?

Với trách nhiệm là một cơ quan chính phủ thì không thể lấy tiền ở đâu để cho người dân được, mà chúng ta phải xây dựng chính sách hướng đến người dân. Chẳng hạn như các chính sách về phát triển nhà ở, lần đầu tiên chúng ta đã thực hiện một quan điểm mới là phát triển nhà ở là trách nhiệm của Nhà nước, của xã hội và của người dân. Trong đó Nhà nước phải xây dựng các chính sách, đồng thời hỗ trợ để phát triển nhà ở.

Thay vì chỉ phát triển theo nguyên tắc thị trường thì trong chiến lược nhà ở đặc biệt là nghị định 188 đã cụ thể hóa chiến lược nhà ở là phải phát triển 2 loại nhà ở: một loại nhà ở thị trường để đáp ứng nhu cầu về nhà ở cho những người có khả năng thanh toán theo cơ chế thị trường nhưng đồng thời cũng phải phát triển nhà ở xã hội có sự hỗ trợ của Nhà nước về tiền sử dụng đất, về chính sách tín dụng... chính là hỗ trợ cho người dân.

Chính sách này đi vào cuộc sống thì những người được tiêu chuẩn mua nhà ở xã hội sẽ được giảm 30 - 40% . Như vậy Nhà nước đã hỗ trợ cho người dân khoảng 30 - 40% trong nguồn kinh phí mà người dân phải bỏ ra. Đây là sự hỗ trợ rất lớn. Hỗ trợ bằng chính sách tạo ra minh bạch và công bằng.

Thị trường bất động sản Việt Nam đang có tín hiệu phục hồi tích cực, được báo chí nước ngoài đánh giá là “đã thoát đáy”, “hạ cánh mềm” trong khi những nền kinh tế mạnh trên thế giới không thiếu tiền thì lại bó tay nhìn thị trường này sụp đổ. Chọn cách giải cứu thị trường bằng chính sách linh hoạt và hợp lý có phải là thành công lớn nhất không, thưa Bộ trưởng?

Tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản đối với các nước giàu họ sẽ dùng tiền để mua lại bất động sản đang dư thừa, sau đó sẽ cho người dân thuê hoặc bán lại khi thị trường ấm lên. Nhưng Việt Nam còn nhiều khó khăn, nên chúng ta không có ngân sách để cứu bất động sản, nhưng chúng ta phải có các giải pháp đồng bộ để từng bước tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản. Làm thế nào để mất ít tiền nhất nhưng hiệu quả cao nhất thì chúng ta làm. Chúng ta đã dùng hệ thống các giải pháp đồng bộ với quan điểm hết sức quan trọng là phải gắn tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản với việc thực hiện chiến lược nhà ở và quản lý phát triển đô thị. Tức là hướng phát triển bất động sản có quy hoạch và có kế hoạch, thay vì phát triển tự phát phong trào như trong thời gian vừa qua. Mặt khác bất động sản phải hướng đến người dân, nó phải có ý nghĩa nhân văn chứ không phải là những nhà đầu tư bất động sản cứ làm ra sản phẩm mà chỉ phục vụ được 1 bộ phận nhỏ còn đại đa số người dân còn rất thiếu nhà ở.

Chúng ta phải tăng cường quản lý của Nhà nước, yêu cầu là phải giảm cung nguồn cao cấp và tăng cung nguồn căn hộ, nhà ở giá rẻ, quy mô nhỏ và trung bình, phù hợp với đại đa số người dân để khắc phục cái lệch pha về cung cầu về bất động sản như trong thời gian vừa qua.

Nhiệm vụ trọng tâm của ngành xây dựng trong năm 2014 là gì? Sự quyết liệt hơn nữa của ngành xây dựng và cá nhân Bộ trưởng như thế nào để người dân từ thành phố đến nông thôn đều có thể dễ dàng tiếp cận nhà ở?

Nhiệm vụ số 1 của ngành xây dựng trong 2014 là vẫn phải tiếp tục hoàn thiện thể chế.

Thứ hai là phải tập trung tiếp tục để quản lý đầu tư xây dựng, đây là nhiệm vụ hết sức quan trọng để khắc phục thất thoát lãng phí, nâng cao hiệu quả đầu tư.

Nhiệm vụ thứ ba là tập trung quản lý phát triển đô thị theo quy hoạch và có kế hoạch.

Thứ tư là phải tập trung phát triển nhà ở, đặc biệt là quan tâm đến những chương trình nhà ở cho những người nghèo ở nông thôn. Và trong năm 2014 phải tập trung xây dựng đề án phát triển nhà ở tránh bão, lũ cho đồng bào duyên hải của 28 tỉnh từ Quảng Ninh cho đến Kiên Giang.

Bộ trưởng muốn chia sẻ điều gì với độc giả nhân dịp đầu năm mới?

Những nhiệm vụ của ngành xây dựng rất khó khăn, không thể thiếu sự vào cuộc, sự đồng hành của người dân trong suốt thời gian vừa qua. Chúng tôi mong muốn thời gian tới sẽ nhận được nhiều sự phối hợp và cả những phản hồi về những hạn chế của ngành để chúng tôi tiếp tục hoàn thiện.

Thu Lý - Xuân Quý