- Việt Nam vẫn đang chờ phía Nhật công bố những thông tin kết luận xung quanh điều tra xung quanh nghi án hối lộ ODA của công ty JTC từ phía Nhật. Nhưng không ngồi chờ, Chính phủ chỉ đạo các cơ quan chức năng vào cuộc.



Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP Nguyễn Văn Nên trả lời báo chí tại cuộc họp báo thường kỳ chiều tối 1/7 xung quanh vụ việc công ty Tư vấn GTVT Nhật Bản (JTC) khai nhận hối lộ một số quan chức đường sắt Việt Nam với số tiền 80 triệu Yên tương đương với 16,4 tỷ đồng.

Báo chí đặt vấn đề rằng, vụ bê bối hối lộ liên quan đến dự án đường sắt đang khiến dư luận hết sức quan ngại về sự minh bạch và hiệu quả của các dự án ODA tại Việt Nam. Những thông tin được tiết lộ cho thấy có những bất cập lớn trong quy định của Nhật đối với các dự án vốn vay ưu đãi đặc biệt, như phải sử dụng tư vấn thiết kế và tư vấn giám sát của nước cung cấp vốn, bất cập về đấu thầu khiến khi hết chu kỳ dự án thì vốn vay ưu đãi đặc biệt này không rẻ hơn vốn ODA thông thường, thậm chí là vay thương mại.

'Thông tin này đã được đề cập như thế nào tại phiên họp chính phủ thường kỳ hôm nay để tìm cơ chế xử lý các bất cập này trong thời gian tới, và liệu đã đến lúc để VN nên từ chối những dự án ODA như trên?'

Theo Bộ trưởng, Chủ nhiệm VPCP, những thông tin báo chí Nhật đưa liên quan nghi án hối lộ ODA nêu trên mới chỉ là thông tin ban đầu, chưa rõ cụ thể vụ việc. Song ông nhấn mạnh quan điểm, trách nhiệm của Chính phủ Việt Nam trước vụ việc báo chí Nhật Bản nêu.

Cụ thể, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo khẩn trương, nhanh chóng phối hợp với bạn nắm thông tin, điều tra làm rõ, sớm có kết luận để xử lý nghiêm minh.

{keywords}

'Có thể thấy được sự chỉ đạo của Chính phủ thể hiện ở việc có hai Phó Thủ tướng chỉ đạo, cùng với những chỉ đạo bằng văn bản và trực tiếp từ các bộ, ngành. Trước khi lên đường dự hội nghị thượng đỉnh an ninh hạt nhân, Thủ tướng đã có chỉ đạo cụ thể đồng thời, ngay tại hội nghị, Thủ tướng đã tranh thủ gặp Thủ tướng Nhật Bản. Tôi chứng kiến lời đầu tiên hai Thủ tướng gặp nhau là: chúng ta hãy phối hợp chặt chẽ, điều tra thận trọng, xử lý nghiêm minh. Nếu là sự thật thì phải nhanh chóng rút kinh nghiệm để ngăn chặn những chuyện tương tự xảy ra.

Thủ tướng nói: Chúng tôi sẽ cố gắng không để ảnh hưởng đến sự giúp đỡ về ODA của Nhật. Điều đó nói lên quyết tâm của Việt Nam, khi có thông tin dù chưa rõ nhưng chúng ta quyết tâm phải làm và đang làm. Bộ GTVT đã chỉ đạo quyết liệt, cử một Thứ trưởng trực tiếp qua Nhật Bản để gặp các tổ chức có liên quan để làm rõ. Hiện nay các cơ quan đang điều tra, làm rõ".

Bộ trưởng cho biết, tại phiên họp Chính phủ thường kỳ hôm nay, Thủ tướng chỉ đạo làm thận trọng, quyết liệt, đầy đủ trách nhiệm, đảm bảo theo quy định của pháp luật, theo quy trình điều tra.

'Dự án sử dụng vốn ODA đang nói đến có quy định đặc biệt là chỉ nhà thầu Nhật Bản mới được tham gia. Lúc đầu, có nhiều nhà thầu Nhật Bản tham gia nhưng về sau chỉ còn một, như vậy không còn yếu tố cạnh tranh và những yếu tố khác đi theo. Vì vậy phải hết sức thận trọng. Đây mới là nguồn tin nên trước hết mình phải tin mình, phải bảo vệ người Việt Nam mình. Khi sai phạm đã rõ thì phải xử lý. Thủ tướng đã chỉ đạo rất rõ, chúng ta cần phải làm đúng quy trình điều tra, thận trọng nhưng vẫn phải kỹ lưỡng.

Đây là câu chuyện dài nhưng hiện nay chúng ta đang chờ đợi, cơ quan công an, các cơ quan chức năng của Việt Nam đã vào cuộc. Chúng ta tin tưởng sẽ làm quyết liệt, đầy đủ trách nhiệm và sẽ xử lý nghiêm minh nếu có vi phạm' - Bộ trưởng trao đổi với báo chí.

Tiến trình nghi án hối lộ ODA của công ty JTC

- Yomiuri Shimbun trích đăng liên tiếp trong hai ngày 20 và 21/3/2014 cho hay Chủ tịch JTC, ông Tamio Kakinuma, thừa nhận JTC đã đưa hối lộ 130 triệu Yen Nhật để được tư vấn cho 4 dự án đường sắt có tổng trị giá 7,8 tỉ yen Nhật, trong đó hối lộ cho một quan chức cao cấp về quản lý dự án ngành đường sắt Việt Nam 80 triệu Yen (16,4 tỉ đồng) để được thực hiện tư vấn dự án trị giá 4,2 tỉ Yen.

- Ngay khi báo chí Nhật Bản đưa tin, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng trước khi lên đường dự hội nghị thượng đỉnh an ninh hạt nhân ở Hà Lan đã chỉ đạo hai Phó Thủ tướng ở trong nước trực tiếp điều phối giải quyết vụ việc. Tại Lahay, Hà Lan, bên lề hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng có cuộc gặp song phương với Thủ tướng Shinzo Abe để trao đổi xung quanh vấn đề này.

- Văn phòng Chính phủ phát thông báo về ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc về làm rõ thông tin đưa hối lộ tại Tổng công ty Đường sắt Việt Nam (ĐSVN). Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh tiếp xúc với Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam để trao đổi thông tin.

- Bộ Công an chủ trì, phối hợp với Viện KSNDTC, Bộ GTVT, Bộ Ngoại giao chủ động xác minh, làm rõ và liên hệ với các cơ quan chức năng phía Nhật Bản để thu thập hồ sơ tài liệu về vụ việc.

- Bộ trưởng GTVT chủ trì cuộc họp bất thường về thông tin công ty Nhật hối lộ để trúng thầu dự án ODA. Ngoài việc yêu cầu đình chỉ trưởng ban quản lý, một số người nghỉ hưu và chuyển công tác cũng đã được yêu cầu làm giải trình, Bộ trưởng cũng yêu cầu thành lập đoàn thanh tra rà soát tất cả các dự án mà công ty JTC tham gia, dừng giải ngân các dự án đang tiến hành, dừng đàm phán giai đoạn 2 với các dự án.

- Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Ngọc Đông được cử sang Nhật Bản để làm việc với tất cả các cơ quan của Nhật Bản bao gồm Cục Thuế khu vực Tokyo, Đội điều tra đặc biệt của Văn phòng Công tố Tokyo và nhật báo Yomiuri Shimbun nhằm xác minh thông tin về nghi án nhận hối lộ của quan chức ngành ĐSVN.

- Vụ việc hiện được giao cho cơ quan tư pháp Nhật Bản (Cảnh sát điều tra, Viện kiểm sát, Cơ quan thuế) điều tra. Hiện chưa có kết luận điều tra.

- Ủy ban hỗn hợp Việt-Nhật lần thứ 1 sẽ được tổ chức tại Hà Nội vào sáng ngày 3/4/2014 nhằm bàn những biện pháp mạnh mẽ nhằm phòng ngừa tham nhũng, hối lộ, cạnh tranh không bình đẳng trong quá trình triển khai các dự án ODA.

Linh Thư
Video: Xuân Quý