- Nguyên Ủy viên thường vụ Thường trực Bộ Chính trị, nguyên Chủ tịch UB TƯ MTTQ Việt Nam Phạm Thế Duyệt tỏ ra buồn bã khi những nguyên tắc, chữ vàng trong quan hệ Việt - Trung như láng giềng tốt, bạn bè tốt, đồng chí tốt, đối tác tốt bị tổn thương bởi vụ việc đang diễn ra.

>> Toàn cảnh Phản đối TQ xâm phạm chủ quyền Việt Nam

Trao đổi với báo chí, ông Phạm Thế Duyệt cho hay, trong những ngày qua, VN đã cố gắng làm rõ cho phía TQ thấy được trách nhiệm muốn cùng TQ giải quyết bức xúc, xung đột phức tạp không đáng có, qua đó không làm tổn hại quan hệ song phương Việt - Trung.

Ông tỏ ra buồn bã khi những nguyên tắc, chữ vàng trong quan hệ Việt - Trung như láng giềng tốt, bạn bè tốt, đồng chí tốt, đối tác tốt bị tổn thương bởi vụ việc đang diễn ra và ông nói rằng lãnh đạo Trung Quốc phải xem xét trách nhiệm về điều này.

{keywords}
Ông Phạm Thế Duyệt. Ảnh: Minh Thăng

"Chúng ta thường nói VN với TQ là anh em tốt, 4 tốt, láng giềng tốt, hữu nghị tốt mà diễn ra cảnh như thế, tôi rất buồn. Hai nước XHCN với nhau mà vậy" - ông nói.

Nguyên Chủ tịch MTTQ VN khẳng định, chẳng ai yêu chuộng hòa bình bằng VN - quốc gia kinh qua chiến tranh do các thế lực xâm lược gây ra. Chẳng ai hiểu sâu sắc tổn hại của một đất nước bị xâm lược, chiến tranh như VN nên VN càng có ý thức bảo vệ độc lập chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, đất nước. Vì đạo lý, VN luôn muốn duy trì, gìn giữ và trân trọng giá trị của hòa bình.

Ông cũng nói rằng, về cả đạo lý và pháp lý, bất cứ nước nào cũng phải có ý thức tôn trọng các quốc gia có chủ quyền. Không thể vì có sức mạnh kinh tế, quân sự, cậy nước lớn để làm những việc không hay.

"Giữ hòa bình, ổn định ở khu vực Biển Đông có lợi không chỉ cho VN mà là quyền lợi của cả TQ, các nước trong khu vực và trên thế giới. Đó là đạo lý cần tôn trọng" - ông phát biểu.

Cường quốc không thể sống một mình

Đại sứ Nguyễn Phú Bình, nguyên Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, Chủ tịch Hội liên lạc người VN ở nước ngoài nhận định hành động của TQ khi xâm phạm vùng biển chủ quyền của VN là một bước đi mang tính chính trị, không phải theo đuổi nhu cầu kinh tế là chính mà là bước đi hợp thực hóa đường lưỡi bò, từng bước độc chiếm Biển Đông. Do đó, việc đưa giàn khoan cắm trong vùng biển chủ quyền của VN là "hết sức nguy hiểm".

Ông cho rằng, chưa bao giờ từ sau những sự kiện lớn như cuộc chiến tranh chống Pháp, Mỹ, chiến tranh biên giới, đến nay lại có sự hưởng ứng rộng khắp trên thế giới đánh giá cao thái độ ứng xử thiện chí, hòa bình của VN trong kiên trì theo đuổi giải pháp ngoại giao như vừa qua với TQ.

"Chúng ta đã không gây hấn, chúng ta đã mềm dẻo. Là láng giềng của TQ bao nhiêu năm rồi nên chúng quá hiểu người bạn láng giềng này. Do đó, không thể nghĩ rằng một sớm một chiều chúng ta đấu tranh có kết quả ngay được. Sự kiên trì và bình tĩnh là cần thiết. Cho đến nay ta đã huy động được sự đoàn kết của dân tộc, không những thế cả người VN ở nước ngoài, dù có những khác biệt, nhưng khi tổ quốc đã đứng trước thách thức to lớn như thế thì bà con ở nước ngoài hưởng ứng và ủng hộ đất nước. Điều lớn nhất của VN là tính chính nghĩa" - ông nói với báo chí bên hành lang hội nghị.

Ông tin trong bộ máy lãnh đạo TQ hiện nay chắc chắn không phải ai cũng đều có chủ trương hành xử hung hăng, bất chấp luật pháp quốc tế như vậy.

"Một cường quốc dù mạnh đến đâu thì cũng không thể sống một mình trên thế giới được. Phải có bạn, khi có bạn mà để mất lòng tin thì anh trở thành một nước bị cô lập. Người sáng suốt trong chính quyền TQ hay trong dư luận TQ hiểu rõ điều này. Không thể để đi đến đâu người ta cũng nhìn như người ở một nơi nào khác đến chứ không phải trên trái đất này.

Tôi tôn trọng nhân dân TQ, người dân TQ cũng như chúng ta yêu chuộng hòa bình. Họ đã từng bị đè nén, xâm lược, nhân dân TQ chắc chắn sẽ có lập trường của họ" - Đại sứ Phú Bình nhấn mạnh.

Linh Thư