- "TQ không thể dễ 'trừng phạt' kinh tế VN bởi đây là thị trường lớn nhất Đông Nam Á, nguồn cung thương mại cho các tỉnh nghèo nhất của TQ. Ngược lại, tư duy tránh lệ thuộc 'bỏ trứng vào chung một giỏ' là cần thiết nhưng VN cũng không bỏ qua lợi ích ở gần thị trường đông dân nhất, công xưởng lớn nhất thế giới này" - ĐBQH Vũ Tiến Lộc nêu.

Chủ tịch Phòng Thương mại - Công nghiệp VN (VCCI) Vũ Tiến Lộc tại phiên thảo luận kinh tế - xã hội sáng nay cho rằng, dưới tác động của vụ việc TQ đưa giàn khoan vào vùng đặc quyền kinh tế VN, ở góc độ kinh tế, VN đang đứng trước đòi hỏi mới trong việc duy trì quan hệ ổn định thương mại với TQ.

XEM CLIP:

Play

Ông Lộc chỉ rõ nhu cầu tăng cường biện pháp hạn chế quá lớn vào thị trường này thông qua tận dụng cơ hội thực hiện hiệp định thương mại tự do với các đối tác hàng đầu trên thế giới. 

Nhờ đó, VN sẽ có điều kiện nhập khẩu từ Mỹ, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc, Úc, New Zealand, Nga và các nền kinh tế khác, máy móc thiết bị máy móc, thiết bị, dịch vụ, nguyên liệu đầu vào và cả hàng tiêu dùng với giá cả hợp lý hơn phần nào có thể cạnh tranh được với nguồn cung ứng giá rẻ của TQ đồng thời thu hút đầu tư phát triển công nghiệp hỗ trợ để giảm nhập khẩu đầu vào của một số lĩnh vực công nghiệp trọng điểm của VN.

'Các hiệp định thương mại tự do không chỉ mở ra cơ hội phát triển mà còn là cơ hội để VN giảm bớt thoát khỏi tình trạng để tụt quá nhiều với TQ, để đảm bảo sự phát triển bền vững và cân bằng của nền kinh tế VN' - ông nhấn mạnh.

Tuy nhiên, ông đề nghị trong trình đàm phán và thực hiện hiệp định thương mại tự do, cần có các phương án đảm bảo đạt được cam kết khả thi nhất cho nền kinh tế, trong đó đặc biệt thận trọng và cứng rắn vấn đề ảnh hưởng lớn đến người lao động, đến nông dân và sản xuất nông nghiệp.

Như bảo hộ quyền sở hữ trí tuệ đối với dược phẩm, văn hóa phẩm, lao động, đồng thời chú trọng bảo lưu những kinh tế chính sách cần thiết của Chính phủ để có thể hành động, vì lợi ích công cộng hoặc định hướng nền kinh tế và đảm bảo cho các doanh nghiệp có thể hưởng lợi thực chất từ các cam kết.

Việc tìm đầu ra đa dạng cho nền kinh tế để đảm bảo "không thể bỏ trứng vào chung một giỏ" dễ có rủi ro khi biến động, theo ĐB Lộc.

Bác kỳ thị giao thương với TQ

Tuy nhiên, nói qua thì phải nói lại, Chủ tịch VCCI cũng cho rằng, tìm đầu ra đa dạng cho nền kinh tế nhưng cũng không thể nhắm mắt trước một nền kinh tế lớn hàng đầu thế giới ở ngay cạnh, một thị trường đông dân nhất thế giới, công xưởng lớn nhất thế giới sát ngay cạnh VN.

{keywords}
ĐBQH Vũ Tiến Lộc. Ảnh: Bình Minh

TQ chiếm khoảng 10% xuất khẩu của VN. Tuy không phải là thị trường lớn nhất nhưng TQ lại là thị trường xuất khẩu rau quả lớn nhất của VN, TQ đang tiêu thụ lượng gạo không nhỏ và nhiều loại nông sản khác của VN. Do đó thị trường này có ảnh hưởng trực tiếp đến thu nhập của đáng kể nông dân và những người sản xuất nông nghiệp

Ông Lộc phân tích, xuất khẩu của VN sang TQ giá còn rẻ mạt, có mặt hàng giá bán chỉ bằng 1/10 ở thị trường các nước phương Tây và luôn có rủi ro rình rập nhưng VN vẫn nên phải tiếp tục xuất khẩu sang thị trường này. 

Bởi hàng rào thuế quan nhập khẩu ở thị trường Âu, Mỹ và nhất là VN chưa có nền công nghiệp chế biến phát triển, nhất là khoảng cách xa xôi bảo quản dài ngày trên chặng đường vận chuyển, chưa đáp ứng được tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm ngặt nghèo của những khách hàng giàu có, khó tính thế giới.

"Rất cần tìm đầu ra cho nền kinh tế để tránh lệ thuộc bỏ trứng vào chung một giỏ như hiện nay nhưng cũng cần thừa nhận một thực tế là chúng ta đang kinh doanh trong một nền kinh tế thương mại toàn cầu nơi DN và nền kinh tế đều có sự ràng buộc liên kết chặt chẽ với nhau. Điều này đúng cả với VN và TQ" - ông Lộc nói.

ĐB cho hay trong lúc nhiều người lo ngại hành động trả đũa ngược của TQ đối với VN khi tranh chấp Biển Đông leo thang, nhưng không ít ý kiến cho rằng, TQ không dễ gì làm được điều đó, ít nhất là góc độ chính thức và quy mô lớn.

"Hoạt động giao thương của VN qua một nguồn cung chính cho một số tỉnh nghèo bậc nhất TQ, VN cũng là thị trường lớn nhất ĐNA của các TQ. Nhà đầu tư TQ đang có lợi ích lớn nhỏ về các dự án đầu tư trực tiếp gián tiếp tại VN, tất cả điều này khiến người ta phải suy nghĩ trước khi quyết định bất kỳ biện pháp nào" - ông khẳng định.

Về phía VN, dù có muốn mở rộng nguồn cung đến đâu dù có đa dạng hóa thị trường đầu ra đến mức nào, VN cũng không thể bỏ qua nguồn nguyên liệu phong phú bậc nhất của TQ. Không thể không mua các sản phẩm hợp lý từ công xưởng lớn nhất thế giới và không bán hàng sang thị trường đông dân nhất thế giới, lại cận kề nền kinh tế VN.

"Với cách sản xuất hiện đại, theo chuỗi cung ứng hàng đầu, mỗi nước đều phụ thuộc vào các nước khác. Rất nhiều nước trên thế giới tìm cách giao thương với TQ, chắc chắn VN không phải ngoại lệ, thậm chí gần TQ lại là lợi thế để bứt phá, vượt lên, nếu chúng ta có được nền kinh tế đủ sức cạnh tranh"- ông cho hay.

Ông Lộc nhấn mạnh, cùng việc thực hiện các biện pháp giảm sự lệ thuộc của nền kinh tế vào TQ, chuẩn bị phương án chủ động ứng phó trục trặc bất ổn có thể xảy ra quan hệ Việt - Trung, cũng cần khẳng định rằng sự phụ thuộc lẫn nhau là tất yếu.

"Việc duy trì quan hệ thương mại bình thường, ổn định VN-TQ là cần thiết, vì lợi ích lâu dài của hai bên. 

Chúng ta tiếp tục lên án, kiên quyết đấu tranh yêu cầu TQ phải rút giàn khoan ra khỏi vùng biển chủ quyền lãnh thổ nhưng chúng ta khẳng định rằng một động thái bài xích, kỳ thị hay phá hoại giao thương, đầu tư giữa hai bên sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến lợi ích lâu dài của hai bên".

C.Quyên - D.Tiến - H.Duyên - Nguồn clip: VTV