- VN một lần nữa cảnh báo TQ đã không chỉ vi phạm quy định cấm sử dụng vũ lực và đe dọa sử dụng vũ lực trong luật pháp quốc tế mà còn thực hiện các hành vi vô nhân đạo đối với những người đi biển.

LTS: Văn bản “Lập trường chính thức của VN về việc TQ hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương 981 trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của VN” được Bộ Ngoại giao VN phát đi chiều nay một lần nữa cảnh báo TQ đã không chỉ vi phạm quy định cấm sử dụng vũ lực và đe dọa sử dụng vũ lực trong luật pháp quốc tế mà còn thực hiện các hành vi vô nhân đạo đối với những người đi biển.

Các nỗ lực và thiện chí của VN giải quyết tình hình căng thẳng hiện tại thông qua đối thoại và các biện pháp hòa bình khác cũng đã liên tục bị TQ khước từ.

VietNamNet giới thiệu toàn văn văn bản nêu lập trường chính thức của VN liên quan vụ việc này:

Nước CHXHCN VN bác bỏ toàn bộ, cả trên thực tế cũng như pháp l‎ý, các luận cứ của TQ nêu trong các văn bản kèm theo các thư ngày 22/5/2014 và ngày 9/6/2014 của Đại biện Phái đoàn đại diện thường trực nước CHND Trung Hoa gửi Tổng thư k‎ý LHQ lần lượt trong các văn bản A/68/887 và A/68/907. VN xin nhắc lại như sau:

1. TQ làm gia tăng căng thẳng ở Biển Đông bằng các hành động vi phạm luật pháp quốc tế

Cần phải khẳng định ngay rằng tranh chấp về chủ quyền đối với quần đảo Hoàng Sa đã tồn tại từ rất lâu. Nhưng tranh chấp này không phải là nguồn gốc của căng thẳng gia tăng hiện nay tại Biển Đông, mà căng thẳng này cần phải được giải quyết bằng cách áp dụng các quy tắc và thủ tục được quy định bởi Công ước của LHQ về Luật Biển năm 1982. Tình hình căng thẳng hiện nay xuất phát từ việc TQ hạ đặt trái phép giàn khoan Hải Dương 981 trong vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của VN mà tại đó VN được hưởng các quyền của một quốc gia ven biển theo quy định của Công ước LHQ về Luật Biển năm 1982.

{keywords}
Tàu và giàn khoan của TQ xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam. Ảnh: Vietnam+

Ngày 2/5/2014, TQ đã đưa giàn khoan Hải Dương 981 vào khoan thăm dò và định vị tại tọa độ 15-29.58 độ vĩ Bắc, 111-12.06 độ kinh Đông. Ngày 27/5/2014, giàn khoan được dịch chuyển đến vị trí 15-33.38 độ vĩ Bắc, 111-34.62 độ kinh Đông.

Các vị trí này đều nằm sâu trong vùng đặc quyền kinh tế, thềm lục địa của VN và cách bờ biển VN từ 130 đến 150 hải lý. Hành động của TQ xâm phạm các quyền chủ quyền và quyền tài phán của VN theo Công ước của LHQ về Luật Biển năm 1982, vi phạm thỏa thuận của lãnh đạo cấp cao hai nước về không mở rộng, làm phức tạp tình hình Biển Đông.

Trước sau như một, VN kiên quyết phản đối mọi hành động của TQ xâm phạm quyền chủ quyền và quyền tài phán đối với vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của VN. Tại khu vực hoạt động của giàn khoan Hải Dương 981, các tàu của TQ đã nhiều lần xâm phạm vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa của VN và tiến hành khảo sát thăm dò địa chấn 2D, 3D từ năm 2005.

Những lần như vậy, VN đều đã cử tàu dân sự thực thi pháp luật ra yêu cầu TQ không được hoạt động trong vùng đặc quyền kinh tế của VN, đồng thời đã nhiều lần tiếp xúc ngoại giao, trao công hàm kiên quyết phản đối hoạt động sai trái của TQ, gồm một loạt các cuộc tiếp xúc giữa Thứ trưởng Bộ Ngoại giao VN với Đại sứ TQ tại Hà Nội, và ngày 5/8/2010 và ngày 8/8/2011, người phát ngôn Bộ Ngoại giao VN đã công khai phản đối, yêu cầu TQ chấm dứt ngay và không để tái diễn các hoạt động vi phạm quyền chủ quyền và quyền tài phán của VN tại Biển Đông.

Từ ngày 2//5/2014 đến nay, VN đã nhiều lần gửi công hàm, tiếp xúc trên 30 lần ở nhiều cấp khác nhau để phản đối việc TQ đưa giàn khoan và tàu hộ tống vào vùng biển của VN - hành động xâm phạm các quyền chủ quyền và quyền tài phán của VN. Trong các công hàm và tại các lần tiếp xúc này, VN luôn yêu cầu TQ rút giàn khoan và tàu hộ tống ra khỏi vùng biển của VN.

Để bảo vệ hoạt động bất hợp pháp của giàn khoan Hải Dương 981, TQ triển khai hơn 100 tàu hộ tống, trong đó có tàu quân sự vào vùng biển của VN. Các tàu hải cảnh của TQ chủ động đâm va các tàu thực thi pháp luật của VN.

Nhiều bằng chứng dưới dạng băng hình và hình ảnh được thực hiện bởi các phóng viên quốc tế được VN mời ra hiện trường cho thấy rõ ràng các hành động bạo lực và hung hăng của TQ như đâm húc, bắn vòi rồng vào các tàu của VN, làm bị thương hàng chục cán bộ và đâm hỏng nhiều tàu của các cơ quan thực thi pháp luật dân sự của VN và đã đâm chìm một tàu cá của VN (ngày 26/5/2014) mà không xem xét đến an toàn và tính mạng của ngư dân VN.

Các hành động của TQ đã không chỉ vi phạm quy định cấm sử dụng vũ lực và đe dọa sử dụng vũ lực trong luật pháp quốc tế mà còn là hành vi vô nhân đạo đối với những người đi biển.

2. Các nỗ lực và thiện chí của VN để giải quyết tình hình căng thẳng hiện tại thông qua đối thoại và các biện pháp hòa bình khác đã liên tục bị TQ khước từ

Kể từ khi tình hình căng thẳng hiện nay bắt đầu vào đầu tháng 5/2014, VN đã nỗ lực hết sức liên lạc và đối thoại với TQ dưới nhiều hình thức và nhiều cấp khác nhau để yêu cầu TQ chấm dứt ngay lập tức các hành động vi phạm quyền chủ quyền và quyền tài phán của VN, rút giàn khoan và tàu ra khỏi vùng biển của VN để tạo điều kiện thuận lợi cho hai bên bắt đầu đàm phán ngay lập tức để ổn định tình hình và quản lý các vấn đề trên biển giữa hai nước, phù hợp với Hiến chương Liên hợp quốc, các điều khoản có liên quan của Công ước LHQ về Luật Biển năm 1982, Tuyên bố về Ứng xử của các bên ở Biển Đông và các thỏa thuận khác giữa hai nước.

VN đã tiến hành hơn 30 lần tiếp xúc ngoại giao với các cơ quan có thẩm quyền của TQ, trong đó gần đây nhất là cuộc gặp giữa Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao VN Phạm Bình Minh và ủy viên Quốc vụ TQ Dương Khiết Trì tại Hà Nội ngày 18/6/2014.

Nhưng cho đến nay, TQ vẫn nhất quyết từ chối rút giàn khoan Hải Dương 981 cũng như tiến hành đàm phán thực chất về tính pháp lý của các hành động của TQ.

TQ phải tôn trọng các quyền của VN được xác định bởi Công ước của LHQ về Luật Biển năm 1982. Một lần nữa, VN kiên quyết yêu cầu TQ tuân thủ luật pháp quốc tế và ngay lập tức chấm dứt các hành động vi phạm quyền chủ quyền và quyền tài phán của VN.

Cụ thể, VN yêu cầu TQ rút giàn khoan Hải Dương 981, tàu và các phương tiện, thiết bị khác khỏi vùng biển của VN và không xâm phạm vùng biển của VN trong tương lai.

VN trịnh trọng yêu cầu TQ giải quyết tất cả các tranh chấp thông qua các biện pháp hòa bình phù hợp với luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước của LHQ về Luật Biển năm 1982, tránh để căng thẳng kéo dài và tránh dẫn đến xung đột giữa hai nước.

VietNamNet giới thiệu