Nhà nước không thể 'bơm sữa' mãi

- Tại tọa đàm xây dựng HTX kiểu mới vùng ĐBSCL chiều nay, không ít tỉnh thành và HTX đề nghị Nhà nước có nhiều chính sách hỗ trợ HTX phát triển, trong đó có tài chính, lương bổng cho cán bộ làm HTX.

Tuy nhiên, ông Huỳnh Văn Thòn, Chủ tịch HĐQT công ty CP Bảo vệ thực vật An Giang cho rằng nếu quay lại đề nghị Chính phủ “bơm sữa” vào HTX như vậy thì không đúng bản chất. Vấn đề là kinh tế thì phải giải quyết bằng kinh tế, nếu "bơm sữa" thì HTX rồi cũng tan.

Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ VN Nguyễn Thiện Nhân

Hỗ trợ để lan tỏa

Ông Lê Văn Nưng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh An Giang cho rằng thực tế hoạt động của HTX đang rơi vào tình trạng mất trớn. “Cái khó là địa phương đang lúng túng, cơ chế cần và đủ cho HTX hoạt động chưa hoàn chỉnh, khó tiếp cận vốn thị trường, tâm lí người dân e ngại vào HTX giống như ngày xưa”, ông nói.

Tuy nhiên ông Nưng cũng cho hay khi tỉnh An Giang gắn HTX với các DN bảo vệ thực vật tạo vùng nguyên liệu mang lại lợi người dân và DN thì người dân hăng hái, mặn mà với HTX. Song cái thiếu vẫn là cơ chế chính sách cho HTX. Vì vậy ông kiến nghị Trung ương đầu tư nhiều cho ĐBSCL, chọn những vùng điểm để vực dậy cho cả vùng.

Cụ thể là đầu tư hệ thống bơm điện vừa phục vụ tưới tiêu đồng loạt, tăng năng suất cho các cánh đồng vừa phục vụ điện sinh hoạt cho nông dân.

“Chỉ cần đầu tư trên dưới 3.000 tỷ, không bằng một gói kích cầu bất động sản nhưng sẽ giúp cho cả khu vực ĐBSCL khởi sắc liền. Chúng tôi kiến nghị Bộ Nông nghiệp quan tâm đến ĐBSCL, có vậy mới chuyển dịch được, mới hình thành các HTX tưới tiêu gắn vào các vùng nguyên liệu cho sản xuất, thu hút DN tham gia vào chuỗi liên kết”, ông Nưng nhấn mạnh.

Ông cũng nêu cái khó của HTX hiện nay là thiếu vốn. “Ngân hàng thì đổ cho nông dân, nông dân đổ cho ngân hàng. Vì vậy tôi kiến nghị Trung ương thành lập ngân hàng HTX chuyên cho HTX vay”, ông bày tỏ. Ngoài ra ông Nưng còn đề nghị Nhà nước có chính sách  hỗ trợ thêm lương cho cán bộ HTX để thu hút cán bộ có trình độ.

Đại diện tỉnh Cà Mau cũng kiến nghị cần có chính sách khuyến khích hỗ trợ sinh viên tốt nghiệp  vào làm việc trong HTX có hỗ trợ trong những năm đầu.

Giải quyết bằng bài toán kinh tế

Nhận định mô hình HTX kiểu mới là luồng gió lành mang đến cho nông dân và DN, ông Huỳnh Văn Thòn cho rằng HTX phải gắn với chuỗi, sau chuỗi là DN. Vai trò của HTX là giải quyết các vấn đề để tăng thêm lợi ích, lợi nhuận, thu nhập cho xã viên chứ không phải cho HTX còn DN là đối tác trong chuỗi hợp tác.

Ông Huỳnh Văn Thòn, Chủ tịch HĐQT công ty CP Bảo vệ thực vật An Giang: Vấn đề là kinh tế thì phải giải quyết bằng kinh tế...

“Phải làm sao để nông dân thấy mình có quyền lợi và nghĩa vụ khi tham gia HTX thì mới giải quyết được vấn đề vốn và nhân sự. Bài toán này giải quyết từ lợi nhuận ra. Chứ chúng ta quay lại đề nghị Chính phủ “bơm sữa” vào đó thì không đúng”, ông Thòn lưu ý.

Ông cho  rằng các HTX không nên loay hoay với bài toán thế chấp vì ở nông thôn, đất đai, nhà cửa không bao nhiêu tiền nên ngân hàng không dám cho HTX vay. HTX cần có sự bảo lãnh của DN.

Còn vấn đề thu hút nhân lực làm việc tại HTX, ông Thòn hiến kế: “Không ai hiểu nông dân, thuyết phục nông dân tốt bằng nông dân”. Vì vậy chủ nhiệm HTX nên là một nông dân có kinh nghiệm, uy tín. Ngoài ra cần một kỹ sư nông nghiệp làm giám đốc điều hành. Theo ông Thòn, cái cần Nhà nước hỗ trợ chính là hạ tầng cơ sở, kênh mương, điện đường.

“Công ty đến với HTX như 'buồn ngủ gặp chiếu manh'. Chúng tôi rất hưởng ứng. Đá banh ăn thua đường chuyền và điểm rơi. Trong cuộc sống ăn nhau là đường đi và đích đến. Đường đi và đích đến của HTX là làm cho đời sống của người dân ngày càng vững chắc", ông Thòn đúc kết.  

Thu Hằng - Ảnh: Minh Thăng