Các nước trong ASEAN hôm nay ủng hộ kêu gọi của Mỹ yêu cầu TQ ngừng hoạt động xây đảo nhân tạo ở Biển Đông, nhấn mạnh sự bất ổn của khu vực trước việc Bắc Kinh tiếp tục mở rộng xây đảo nhân tạo trong vùng biển.

TQ lên tiếng phản đối đưa vấn đề Biển Đông ra thảo luận tại hội nghị Bộ trưởng ngoại giao các nước ASEAN (AMM) đang diễn ra ở Kuala Lumpur, Malaysia. Tuy nhiên, Ngoại trưởng Malaysia Anifah Aman cho biết, các nước thành viên ASEAN nhất trí “thực hiện tự kiềm chế trong tiến hành các hoạt động làm phức tạp hay leo thang căng thẳng” ở Biển Đông.

{keywords}
Ngoại trưởng các nước ASEAN. Ảnh: Reuters.

 Ngoại trưởng Philippines Albert Del Rosario đến dự hội nghị của khu vực đã cáo buộc TQ có hành động “cải tạo khổng lồ” trong vùng biển này.

"Chúng ta chứng kiến các hoạt động đơn phương và hung hăng của người láng giềng phương Bắc ở Biển Đông. Các hoạt động cải tạo khổng lồ đã xói mòn hòa bình, an ninh và ổn định ở Biển Đông”, ông phát biểu trong phiên khai mạc AMM diễn ra ở thủ đô của Malaysia.

Dù vậy trong một tuyên bố trước khi vào hội nghị, Ngoại trưởng Del Rosario nói rằng, Philippines sẵn sàng giúp hạ nhiệt căng thẳng nếu TQ và các nước tuyên bố chủ quyền khác nhất trí cùng ràng buộc hành xử với những điều kiện tương tự.

‘3 ngừng’ của Mỹ

Ngoại trưởng Mỹ và TQ có mặt tại Malaysia để tham dự các hội nghị ASEAN với các đối tác ngoài khu vực. Ngoại trưởng Mỹ John Kerry hiện diện ở Kuala Lumpur trong thứ tư và thứ năm.

"Philippines hoàn toàn ủng hộ và sẽ tích cực thúc đẩy kêu gọi của Mỹ về ‘3 ngừng’: ngừng cải tạo, ngừng xây dựng và ngừng các hoạt động gây hấn có thể làm leo thang căng thẳng”, ông Rosario khẳng định. "Chúng tôi sẽ đồng ý chỉ bị ràng buộc khi TQ và các nước tuyên bố chủ quyền cũng nhất trí điều tương tự”.

Tại Kuala Lumpur, Ngoại trưởng Singapore K. Shanmugam nói với báo giới rằng, vấn đề Biển Đông không thể bị bỏ qua và Singapore không hài lòng với bộ quy tắc không chính thức mà ASEAN cùng TQ ký kết năm 2002.

"Biển Đông là một vấn đề. Chúng ta không thể ngụy tạo chuyện đó”, ông nói.

Malaysia, nước hiện nay là chủ tịch ASEAN, tuyên bố, chủ đề Biển Đông là không giới hạn. Trong bài phát biểu khai mạc AMM hôm nay, ông Aman nói, ASEAN nên đóng một vai trò cính nhằm đạt được giải pháp “thân thiện” với tranh chấp lãnh thổ.

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry trong bài phát biểu tại một đại học ở Singapore hôm nay đã nhắc đến căng thẳng tại châu Á và nói Mỹ muốn có một khu vực, nơi "các quốc gia hợp tác để ngăn chặn tranh chấp nhỏ phát triển thành xung đột lớn”.

Trong khi đó, trên trang nhất của nhật báo Nhân dân TQ hôm nay, một học giả bình luận, Mỹ đang cùng Nhật “phá vỡ” Biển Đông.

"Nhật đang hợp tác với Mỹ để thổi phồng ‘mối đe dọa TQ’; tạo liên minh để can thiệp ở Biển Đông”, Su Xiaohui, nhà nghiên cứu cấp cao tại Viện nghiên cứu quốc tế thuộc Bộ Ngoại giao TQ viết trên báo như vậy.

Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Lưu Chấn Dân phát biểu bên lề hội nghị của ASEAN thì cảnh báo các quốc gia ASEAN tránh bàn về vấn đề nhạy cảm và các quốc gia ngoài ASEAN không nên can thiệp, coi AMM không phải diễn đàn phù hợp. "Đây là diễn đàn thúc đẩy hợp tác. Nếu Mỹ đưa ra vấn đề này thì chúng tôi sẽ phản đối. Chúng tôi hy vọng họ sẽ không làm như vậy", ông Lưu đồng thời cảnh báo "các quốc gia bên ngoài đang tìm cách quân sự hóa khu vực".

  • Thái An (Theo AP, Reuters, Philstar)