Lầu Năm Góc đang chứng kiến Bắc Kinh phô trương sức mạnh với thế giới. Các quan chức bộ Quốc phòng Mỹ cho hay, Trung Quốc đã bắt tay xây dựng chiếc tàu sân bay nội địa đầu tiên và có thể sẽ phát triển hai tàu hay nhiều hơn cùng với việc nâng cấp con tàu cũ mua từ Ukraine dự kiến hạ thủy trong năm nay.
“Chúng tôi cho rằng Trung Quốc đã xây dựng ít nhất một tàu sân bay nội địa, có lẽ hai hoặc nhiều hơn, nhưng họ sẽ không nói rõ định phát triển bao nhiêu chiếc, lịch trình xây dựng thế nào hay sứ mệnh của tàu sân bay ra sao", một quan chức Lầu Năm Góc nói.
 |
| Trung Quốc thừa nhận nâng cấp một tàu sân bay mà họ mua từ cách đây hơn một thập niên. Ảnh: AP |
Một quan chức khác thì cho hay, Trung Quốc coi tàu sân bay là biểu tượng chính cho việc phô trương sức mạnh toàn cầu và không chắc chỉ làm hai tàu. Những người khác ở Lầu Năm Góc nhấn mạnh, những đánh giá về các tàu sân bay nội địa của Trung Quốc đưa ra dựa trên thông tin tình báo cho thấy, việc xây dựng con tàu đầu tiên đang tiến hành ở xưởng đóng tàu đảo Trường Hưng, Thượng Hải.
Con tàu xuất hiện trong các tấm ảnh chụp từ vệ tinh tương tự như Varyag, tàu sân bay thời Liên Xô mà Trung Quốc mua lại sử dụng thiết kế kiểu nhảy cầu ở phía trước tàu. Chương trình tàu sân bay - một khía cạnh trong nỗ lực gia tăng quân sự của Trung Quốc - đang được tình báo quân sự Mỹ theo dõi chặt chẽ.
“Chúng tôi quan tâm tới các chương trình hiện đại hóa quân sự của Trung Quốc và thận trọng dõi theo sự phát triển này (tàu sân bay) và những diễn biến khác tại Trung Quốc", một quan chức Mỹ nói. Bình luận của các quan chức Lầu Năm Góc xuất hiện sau khi những tin tức đưa ra tháng trước cho biết, Trung Quốc lên kế hoạch xây dựng hai tàu sân bay nội địa. Tờ Yomiuri Shimbun của Nhật lần đầu tiên đưa thông tin này vào ngày 10/7.
Việc gia tăng các tàu chiến càng làm gia tăng quan ngại trong các quốc gia châu Á khác. Họ lo lắng Bắc Kinh sẽ sử dụng các nền tảng phô trương sức mạnh để giành quyền kiểm soát những khu vực lớn tại các vùng biển quốc tế kiểu như ở Biển Đông, biển Hoa Đông hay Hoàng Hải - những nơi Trung Quốc đưa ra tuyên bố chủ quyền hàng hải.
Những năm gần đây, quân đội Trung Quốc đã theo đuổi các chương trình lớn như phát triển tên lửa chiến lược, máy bay, vũ khí chống vệ tinh và tên lựa đạn đạo nhằm mục tiêu là các tàu hoạt động trên biển.
Làm tàu sân bay nội địa
Trong khi đó, quân đội Mỹ lại đối mặt với một kế hoạch cắt giảm chi tiêu lớn trong thập niên tới. “Hai tàu sân bay đang được đóng tại nhà máy đóng tàu Giang Nam ở Thượng Hải", một quan chức Trung Quốc tiết lộ với hãng Reuters tuần trước.
Trước đây, báo chí Trung Quốc tuyên bố nước này không có kế hoạch xây dựng lực lượng tàu sân bay. Chương trình được dự đoán kể từ những năm 1990 khi các cơ quan tình báo Mỹ phát hiện thấy các máy bay Trung Quốc thực hành cách cất cánh, hạ cánh trên boong tàu sân bay ở một sân bay nội địa.
Bộ Quốc phòng Trung Quốc đã xác nhận sẽ sớm thử nghiệm trên biển với tàu sân bay lớp Kuznetsov có tên Varyag mà họ mua cách đây nhiều năm với danh nghĩa nâng cấp thành một sòng bạc nổi.
Người phát ngôn bộ này, Canh Diên Sinh nói với báo chí tại Bắc Kinh hôm thứ tư trước rằng, tàu sân bay cũ, được nâng cấp lại và sẽ sử dụng cho "nghiên cứu khoa học, thử nghiệm và đào tạo". Ông nói: “Con tàu vẫn có khả năng đi biển, đồng thời việc đào tạo các phi công cũng được tiến hành". Ông Canh khẳng định, phát triển các tàu sân bay bởi đường bờ biển dài và các vùng lãnh hải lớn của Trung Quốc.
Liên quan tới các tàu sân bay nội địa trong tương lai, ông Canh nói: "Đánh giá thấp hay cường điệu về tàu sân bay tương lai của Trung Quốc đều là sai lầm. Xây dựng và vận hành các tàu sân bay là trách nhiệm lớn lao của lực lượng vũ trang Trung Quốc". Người phát ngôn này nhấn mạnh tới tính phức tạp trong hoạt động các tàu lớn cũng như vận hành máy bay đi kèm. “Tàu sân bay là một nền tảng vũ khí, nó có thể sử dụng cho các mục tiêu phòng thủ hay tấn công. Cũng có thể được sử dụng để duy trì hòa bình toàn cầu cũng như công tác cứu hộ và cứu trợ", ông nói.
Theo các nguồn tin, Trung Quốc có thể bắt đầu thử nghiệm tàu sân bay trên biển trong tháng này. Con tàu dường như sẽ được triển khai tới đảo Hải Nam, nơi Trung Quốc cũng lên kế hoạch phát triển các tàu ngầm hạt nhân mới. Trung Quốc đang xây dựng các tàu ngầm tấn công và tàu ngầm trang bị tên lửa đạn đạo. Các hình ảnh vệ tinh cho biết có một căn cứ tàu ngầm ở Hải Nam.
Căng thẳng vẫn còn ở Biển Đông khi các tàu Trung Quốc ngày càng quả quyết trong nỗ lực khẳng định quyền kiểm soát với phần lớn vùng biển mà nước này có tuyên bố chủ quyền chồng lấn với một số quốc gia Đông Nam Á.
Mối quan tâm của Trung Quốc với việc phát triển tàu sân bay gia tăng sau cuộc khủng hoảng năm 1996 xung quanh vấn đề Đài Loan. Thời điểm đó, Trung Quốc tiến hành thử tên lửa ở eo biển Đài Loan, và ngay lập tức, Lầu Năm Góc đã phản ứng bằng cách điều động hai tàu sân bay tới vùng biển gần hòn đảo này.
Thái An (theo washingtontimes)
.svg){kind=icon}
