Giữa cuộc khủng hoảng nợ làm điêu đứng thế giới tháng trước, Bộ Quốc phòng Trung Quốc lặng lẽ thừa nhận điều đã từng là một bí mật được giữ kín nhất: Trung Quốc đang xây dựng một tàu sân bay.

Và theo một nguồn tin chính thức từ Trung Quốc, việc thử nghiệm con tàu trên biển đã diễn ra.

Ảnh: warnewsupdates
Những đồn đoán về các tham vọng hải quân của Trung Quốc đã nhen nhóm và sôi lên suốt hơn một thập niên, kể từ lúc một công ty có trụ sở tại Hong Kong đánh tiếng mua chiếc tàu ngầm sân bay lớp Kuznetsov từ Ukraine và cam kết biến nó thành một sòng bạc nổi ở Macao. 

Giới phân tích đã từng hoài nghi về tương lai con tàu như một địa điểm giải trí và sự hoài nghi ngày càng trở nên sâu sắc hơn khi con tàu hướng tới điểm đến không phải là Macao mà là Đại Liên - nơi có Học viện Hải quân Đại Liên và nhiều công ty sản xuất hải quân chủ chốt của Trung Quốc. Để cho công bằng, các công ty Trung Quốc đã mua hai con tàu lớn khác thời Liên Xô làm nơi vui chơi giải trí - khiến tuyên bố họ đưa ra hoàn toàn không có gì đáng nghi ngờ.

Tuy nhiên, vào năm 2005, con tàu đã được sơn màu của quân đội, và tháng 6 này, một vị tướng Trung Quốc cuối cùng đã xác nhận với báo Hong Kong rằng, quân đội Trung Quốc (PLA) thực sự đã xây dựng con tàu sân bay đầu tiên của mình.

Nhưng thế thì sao? Ấn Độ, Thái Lan, Brazil và Italy đều cũng có tàu sân bay, nhưng không ai lo ngại rằng, Rome hay Bangkok sẽ nắm lấy thế giới bất cứ lúc nào. Và như David Axe của Wired's Danger Room viết, một tàu sân bay được nâng cấp không chính xác là nỗi kinh hoàng trên biển cả khi cuối cùng nó được hoàn thành và đi vào hoạt động.

Hệ thống điện tử quân sự Trung Quốc khá tốt, kết hợp với các máy bay chiến đấu linh động Su-33 và các tên lửa hành trình chống hạm là điều khó có thể bỏ qua. Nhưng so với hải quân Mỹ, có một khoảng cách công nghệ ít nhất 30 năm giữa tàu sân bay Trung Quốc đang neo đậu tại cảng và Hạm đội 7 của Mỹ sẵn sàng tung hoành trên biển. Quan trọng hơn, Mỹ đã có hơn bảy thập niên kinh nghiệm đào tạo, vận hành, và bảo vệ Nhóm tàu chiến đấu phức hợp - những kinh nghiệm ấy không dễ dàng có được chỉ bằng công nghệ. Nếu không trải qua thời gian đào tạo và một hệ thống phòng không thích hợp, tàu sân bay Trung Quốc chỉ giống như một mục tiêu to lớn, nổi bật giữa biển.

Cho dù vậy, chương trình tàu sân bay vẫn là chủ đề nổi bật trong các cuộc thảo luận ở cả Trung Quốc và Mỹ. Có những lý do cho sự chú ý này, vì nó có thể hiển thị triển vọng chiến lược của Trung Quốc.

Thông điệp chiến lược

Đầu tiên, đó là sự chú ý tới khoảng cách lớn giữa học thuyết quân sự của Trung Quốc với nước ngoài. PLA đang theo đuổi một chương trình tàu sân bay mà họ giữ bí mật và thường xuyên phủ nhận. Bí mật không phải là điều bất chính; ở một mức độ nào đó, các quân đội đều có bí mật. Nhưng dưới thời Chủ tịch Hồ Cẩm Đào, PLA mang trọng trách bảo vệ lợi ích quốc gia vượt quá toàn vẹn lãnh thổ, thậm chí kể cả khi các nhà ngoại giao Trung Quốc cố thuyết phục thế giới rằng, sự trỗi dậy của Trung Quốc được đánh dấu bởi hợp tác, chứ không đối đầu.

Trong Diễn đàn Shangri-La (một cuộc gặp thường niên giữa các quan chức quốc phòng hàng đầu châu Á) hồi tháng 6 vừa qua, Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Lương Quang Liệt tuyên bố: "Con đường phát triển hoà bình là một chọn lựa chiến lược... Trung Quốc kiên định giữ vững một chính sách quốc phòng mang tính chất phòng thủ". Có lẽ, giới lãnh đạo PLA tin tưởng vào điều này, nhưng nó lại dẫn tới một định nghĩa rẩt rộng của "phòng thủ" mà các quốc gia khác khó có thể thấy an lòng.

Thứ hai, nó có thể truyền tải một ý định theo đuổi chủ quyền hàng hải ở những vùng tranh chấp, đặc biệt là Biển Đông. Có thể tàu sân bay mới của Trung Quốc khó "tác chiến" chống lại Hạm đội 7 - và nó cũng không cần làm vậy. Tất cả những gì nó phải làm là truyền tải thông điệp cảnh báo sớm cũng như khả năng phản ứng của Trung Quốc và đủ để phô diễn sức mạnh đe dọa các nước láng giềng yếu hơn trong cuộc thương thảo chủ quyền hàng hải với Trung Quốc.

Một nhóm tàu sân bay hoạt động ở ngoài khơi bờ biển phía nam Trung Quốc có thể là giúp mở rộng lời cảnh báo sớm và khả năng phản ứng của PLA cách xa vài trăm km, theo Carl Otis Schuster - một chuyên gia phân tích hải quân kỳ cựu tại đại học Hawaii Pacific. Hạm đội này cùng với kho vũ khí lớn của các loại vũ khí hiện đại trên thực tế có thể thay đổi cách mà Mỹ và những quốc gia khác hoạt động trong khu vực Thái Bình Dương.

Thứ ba, Trung Quốc không chỉ có một, mà là ba hay thậm chí là năm tàu sân bay. Ngay khi Bộ Quốc phòng nước này thừa nhận sự tồn tại của một tàu sân bay, thì nhiều nguồn tin Trung Quốc đã xác nhận sự tồn tại của hai con tàu sân bay khác được xây dựng ở Thượng Hải.

Một vị tướng PLA bình luận rằng: "Ấn Độ sẽ có ba tàu sân bay vào năm 2014 và Nhật Bản có ba tàu sân bay vào 2014... Nên tôi nghĩ rằng, số lượng (cho Trung Quốc) sẽ không nên ít hơn ba".

Có thêm hai tàu sân bay nội địa sẽ đặt Trung Quốc vào một "đẳng cấp" hoàn toàn khác biệt, khi hiện tại Mỹ là quốc gia duy nhất với hơn hai tàu sân bay đang hoạt động. Và nó cũng thiết lập cơ sở công nghiệp chuyên dụng cần thiết để xây dựng thêm nhiều tàu sân bay nữa, khiến chương trình tàu sân bay ngày càng trở nên khó giải thích theo kiểu chỉ là một chương trình phục vụ mục tiêu phòng thủ lãnh thổ hay vì thể diện quốc gia.

Có nhiều lý do có lẽ hợp pháp để Trung Quốc theo đuổi một chương trình tàu sân bay, và dĩ nhiên, không thể thực sự dừng bước họ. Nhưng nếu các nhà lãnh đạo Trung Quốc đơn giản sử dụng khẩu hiệu "phát triển hoà bình" để che giấu cho mục tiêu thế chân Mỹ ở Thái Bình Dương, thì điều này thật đáng xấu hổ - bởi mẫu hình của một quốc gia trỗi dậy hòa bình ở thế kỷ 21 có ý nghĩa vô cùng to lớn. Nếu chương trình ấy thực sự phục vụ cho khẩu hiệu đề ra thì Bắc Kinh có cơ hội để làm điều gì đó lịch sử. Họ có thể chứng minh rằng, trong khi xung đột giữa các cường quốc là điều không thể tránh khỏi thì những cuộc chiến quân sự đẫm máu, đắt đỏ có thể không diễn ra. Và đó là sự văn minh...

Thái An (theo huffingtonpost)

Tàu sân bay: Chiến lược ‘sòng bạc nổi' của Trung Quốc
Khi quân đội Mỹ và Anh buộc phải cắt giảm chi phí, thì chiến lược “sòng bạc” của Trung Quốc đã gặt hái được những lợi ích lớn.
 
Tàu sân bay Trung Quốc và chuyện Biển Đông
Tuyên bố về việc Trung Quốc đã tân trang lại một tàu sân bay dường như khá 'hợp thời' để giành lợi thế ngoại giao trong cuộc tranh chấp ở Biển Đông.
 
Video: Hải quân Trung Quốc xuất hiện trên tàu sân bay
Gần đây những hình ảnh video nhanh chóng lan rộng ở Trung Quốc cho thấy, rất nhiều lính hải quân xuất hiện trên con tàu sân bay đầu tiên của nước này mang tên "Varyag".