Sau một tuần xảy ra hàng loạt thách thức bất ngờ với chính quyền của mình, Thủ tướng Nga Vladimir Putin lại đối mặt với một khó khăn mới. Một trong những người giàu có nhất của Nga - tỉ phú chủ sở hữu đội bóng rổ New Jersey tuyên bố, ông sẽ tranh cử với Putin trong cuộc bầu cử tổng thống tháng 3 tới.

Mikhail D. Prokhorov sau cuộc họp báo ở Moscow công bố kế hoạch tranh cử tổng thống Nga. Ảnh: Nytimes

Tuyên bố đưa ra hôm qua của ông Mikhail Prokhorov đã nhấn mạnh tâm lý phản đối Putin tại Nga. Putin là nhân vật chính trị số một ở Nga suốt 12 năm qua, đầu tiên làm tổng thống và sau đó là thủ tướng. Trước đó, hôm thứ bảy, tại Nga đã có cuộc biểu tình trên phạm vi cả nước với quy mô chưa từng có phản đối Putin và đảng cầm quyền Nước Nga thống nhất. Hàng chục nghìn người đã xuống đường tố cáo gian lận bầu cử thiên về đảng Nước Nga thống nhất trong lần bỏ phiếu hạ viện hôm 4/12.

Kết quả bầu cử cho thấy, mặc dù vẫn giành chiến thắng, nhưng đảng cầm quyền của ông Putin đã mất đi khoảng 20% số ghế.

Trong một thách thức khác với thủ tướng Nga, cựu Bộ trưởng Tài chính Alexei Kudrin hôm qua tuyên bố, ông đã sẵn sàng làm việc để thành lập một đảng mới.

Tại cuộc họp báo tuyên bố tranh cử, tỉ phú Prokhorov tránh chỉ trích ông Putin hay Tổng thống Dmitry Medvedev, nhưng ông nói "xã hội đang tỉnh thức". Ông nhấn mạnh: "Chính quyền nào không đối thoại được với xã hội sẽ phải ra đi".

Tổng thống Nga đã hứa trên trang Facebook rằng, những cáo buộc gian lận bầu cử sẽ được điều tra. Nhưng người phát ngôn của ông Putin, Dmitry Peskov, hôm qua đã dự báo rằng, điều tra sẽ cho thấy có rất ít khả năng gian lận phiếu và sẽ không ảnh hưởng tới kết quả.

Prokhorov, 46 tuổi, có tổng giá trị tài sản trị giá 18 tỉ USD theo ước tính của Forbes, là người giàu thứ 3 ở Nga và thứ 32 trên thế giới. Tập đoàn Onexim Group của Prokhorov kinh doanh kim loại, dịch vụ tài chính, truyền thông, bất động sản, các dịch vụ tiện ích và các doanh nghiệp công nghệ cao. Prokhorov vượt qua cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008 một cách ngoạn mục, nhưng nói rằng một phần là do may mắn. "Tôi thích kinh doanh, đấy là nghề nghiệp của tôi. Mỗi ngày tôi thường dành 15 tiếng để làm việc, đó là niềm vui lớn lao trong cuộc đời. Và tôi không bao giờ nghĩ về tiền" - Prokhorov nói.

Chưa rõ là hiệu quả của sự thách thức từ Prokhorov với Putin sẽ được minh chứng thế nào. Tuy nhiên, khối lượng tài sản khổng lồ của ông, cộng với sự ăn chơi khét tiếng rất có thể khiến không ít cử tri bất mãn trong bối cảnh có vô số người Nga phải vật lộn khó khăn với cuộc sống.

Tỉ phú Nga lừng danh bởi những bữa tiệc xa hoa và có ít nhiều bê bối. Ông và một số người khách đã bị bắt giữ trong tiệc giáng sinh tại khu nghỉ dưỡng Courchevel của Pháp năm 2007 với cáo buộc tổ chức mại dâm; nhưng sau đó ông đã sớm được thả tự do và không kèm theo lời cáo buộc nào.

Khi được hỏi nghĩ gì nếu Prokhorov có thể điều hành đất nước, huấn luyện viên đội bóng rổ Avery Johnson trả lời, vị tỉ phú Nga có rất nhiều phẩm chất. "Ông ấy rất thông minh và có kỹ năng lãnh đạo tuyệt vời. Khi bạn đứng ở hậu trường và trò chuyện với ông ấy, bạn sẽ biết ông ấy là người đặc biệt. Tôi không cảm thấy ngạc nhiên", Johnson nói.

Gọi quyết định tranh cử là "quyết định quan trọng nhất trong cuộc đời", ông Prokhorov thừa nhận sẽ đối mặt với nhiều rủi ro. Tuy nhiên, phát biểu trong cuộc họp báo, ông khẳng định: "Trong tiếng Nga có thành ngữ: Đừng bao giờ nói không bao giờ, ai cũng có thể kết thúc trong thất bại. Nhưng tôi không sợ điều đó". Để đăng ký tranh cử, tỉ phú Prokhorov cần được một trong 7 chính đảng chỉ định hoặc phải thu thập đủ 2 triệu chữ ký ủng hộ. Prokhorov nói ông đã lựa chọn phương án 2. Thủ tướng Putin, ứng viên hàng đầu cho chức tổng thống, đã được Đảng Nước Nga thống nhất cầm quyền đề cử.

Thái An (theo China Daily, CNN, Nytimes)