Đề cập vấn đề Biển Đông tại cuộc họp ở Đà Nẵng, ASEAN và Trung Quốc thống nhất triển khai Quy tắc hướng dẫn thực hiện DOC, hướng tới xây dựng Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) trên cơ sở luật pháp quốc tế và Công ước Luật Biển LHQ 1982.
Dưới sự đồng chủ trì của Thứ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Quang Vinh và Thứ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Phó Doanh, cuộc họp thường niên được hai bên đề cập đến rộng rãi các vấn đề liên quan quan hệ ASEAN - Trung Quốc, trong đó có vấn đề xúc tiến xây dựng Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC).
Theo Bộ Ngoại giao Việt Nam, hai bên đã “kiểm điểm và bàn biện pháp tăng cường hơn nữa quan hệ đối thoại, hợp tác ASEAN - Trung Quốc”.
Coi trọng quan hệ với ASEAN
Cụ thể, kế hoạch hành động giai đoạn 2011-2015 thực hiện Tuyên bố chung Quan hệ đối tác ASEAN - Trung Quốc vì hòa bình và thịnh vượng đang được triển khai tích cực và hiệu quả. Đến nay, đã có 86 trong tổng số 175 dự án hợp tác giai đoạn 2011-2012 được hoàn tất.
Với khu vực mậu dịch tự do ASEAN - Trung Quốc được hình thành từ năm 2010, kim ngạch thương mại hai chiều giữa ASEAN và Trung Quốc đạt trên 350 tỷ USD năm 2011.
Trung Quốc liên tục là đối tác thương mại lớn nhất của ASEAN, chiếm 11,6% kim ngạch thương mại của ASEAN với bên ngoài, trong khi đó ASEAN là đối tác thương mại lớn thứ 4 của Trung Quốc, chiếm gần 10% kim ngạch thương mại của Trung Quốc. Hai bên phấn đấu đạt được kim ngạch thương mại hai chiều 500 tỷ USD vào năm 2015.
Cuộc họp cũng nhất trí ASEAN và Trung Quốc sẽ tích cực phối hợp thực hiện các dự án và hoạt động hợp tác trong kế hoạch hành động giai đoạn 2011-2015, và triển khai các quyết định và kết quả của Hội nghị Cấp cao ASEAN - Trung Quốc lần thứ 14 tại Bali tháng 11/2011.
Đáng chú ý, hai bên sẽ ưu tiên hợp tác về tăng cường kết nối, phát triển cơ sở hạ tầng, quản lý thiên tai, khoa học công nghệ, thúc đẩy thực hiện các thỏa thuận về khu vực mậu dịch tự do ASEAN - Trung Quốc, tăng cường giao lưu nhân dân, du lịch...
Trung Quốc khẳng định coi trọng quan hệ với ASEAN, tiếp tục hỗ trợ ASEAN trong liên kết khu vực và xây dựng cộng đồng, thúc đẩy và tạo điều kiện thuận lợi giải ngân khoản tín dụng bổ sung trị giá 10 tỷ USD nhằm hỗ trợ các dự án kết nối của ASEAN, khuyến khích doanh nghiệp Trung Quốc tăng đầu tư vào ASEAN…
Biển Đông: Tôn trọng luật quốc tế
Tại cuộc họp, các nước ASEAN và Trung Quốc khẳng định cam kết thực hiện đầy đủ và hiệu quả Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC); duy trì đối thoại ở các cấp và tích cực phối hợp để triển khai bản Quy tắc hướng dẫn thực hiện DOC được thông qua tháng 7/2011; hướng tới xây dựng Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC) trên cơ sở luật pháp quốc tế và Công ước Luật Biển LHQ 1982 vì mục đích thúc đẩy an ninh, hòa bình và ổn định ở khu vực.
Phát biểu tại cuộc họp, Thứ trưởng Ngoại giao Phạm Quang Vinh nhấn mạnh ASEAN và Trung Quốc cần tiếp tục thúc đẩy các nỗ lực hợp tác nhằm tăng cường quan hệ đối tác chiến lược ASEAN - Trung Quốc, tích cực đóng góp vào hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vực; khẳng định Việt Nam với tư cách là nước điều phối quan hệ ASEAN -Trung Quốc.
Việt Nam sẽ nỗ lực cùng các nước ASEAN và Trung Quốc góp phần thúc đẩy quan hệ ASEAN - Trung Quốc ngày càng phát triển, trong đó có việc triển khai hiệu quả Kế hoạch hành động giai đoạn 2011-2015 và Tuyên bố DOC, vì hòa bình, hợp tác phát triển và xây dựng lòng tin ở khu vực.
Các nước ASEAN và Trung Quốc đánh giá cao vai trò tích cực và đóng góp hiệu quả của Việt Nam, với tư cách điều phối viên quan hệ đối thoại ASEAN - Trung Quốc giai đoạn 2009-2012.
Các nước cũng chia sẻ những kết quả quan trọng đạt được trong 3 năm qua sẽ là cơ sở để tiếp tục đưa quan hệ đối tác chiến lược ASEAN - Trung Quốc phát triển lên một tầm cao mới, vì hòa bình, ổn định và thịnh vượng ở khu vực.
Linh Thư