- Bộ Ngoại giao Philippines cho hay, Mỹ sẽ tăng gần gấp ba lần kinh phí quân sự dành cho Philippines trong năm nay.

Tuy nhiên, Philippines cũng bày tỏ quan ngại về sự sụt giảm mạnh trong viện trợ quân sự nước ngoài (FMF) của Mỹ cho dù Manila có vai trò trung tâm trong chiến lược “trục xoay” mà Mỹ hướng về châu Á.

Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario cho biết, Philippines chiếm hơn 70% trong tổng mức phân bổ FMF cho khu vực Đông Á năm 2006, so với tỉ lệ 35% năm nay.

Ông Del Rosario đã tới Washington để dự cuộc đối thoại “2+2” đầu tiên giữa ngoại trưởng, bộ trưởng quốc phòng hai nước khi Mỹ và Philippines tìm cách tăng cường quan hệ và giúp Manila xây dựng một “thế trận phòng thủ tin cậy tối thiểu”.

Hải quân Philippines mua tàu tuần duyên lớp Hamilton từ Mỹ để tăng cường tuần tra biển. Ảnh: Navaltoday

Washington đã nhất trí cung cấp 30 triệu USD trong FMF năm nay, tăng từ dự kiến ban đầu là 15 triệu USD và con số 11,9 triệu USD năm ngoái. Trong năm 2003, chi phí này chiếm 50 triệu USD khi Mỹ gửi lực lượng tới giúp Philippines chống lại các chiến binh cực đoan có liên quan với al Qaeda.

Philippines đang đề xuất tạo điều kiện tiếp cận lớn hơn cho Mỹ với các sân bay của họ và có thể mở ra các khu vực mới để lính Mỹ sử dụng trong nỗ lực thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa quan hệ quân sự với đồng minh, giữa bối cảnh đối mặt với căng thẳng ngày càng gia tăng với Trung Quốc về tranh chấp hàng hải.

Tại cuộc gặp hai bên, Mỹ cũng nhất trí sẽ chia sẻ dữ liệu “thời gian thực” về Biển Đông, nghĩa là sẽ cung cấp cho Manila thêm nhiều dữ liệu giám sát các hoạt động hải quân.

Ông Del Rosario, trước đây từng là đại sứ của Manila ở Washington, còn thúc giục Mỹ dỡ bỏ các điều kiện trong tỉ lệ của FMF phân bổ cho Philippines. Kể từ năm 2008, Mỹ đã khấu trừ khoảng 3 triệu USD trong viện trợ quân sự cho Philippines vì một số vấn đề chính trị và nhân quyền.

Tuy nhiên, theo Ngoại trưởng Philippines, chính phủ hiện nay của Tổng thống Benigno Aquino đã tiến hành các bước đi đáng kể để chấm dứt các vấn đề trên.

Theo đại sứ quán Mỹ ở Manila, kể từ năm 2002, Philippines đã nhận được gần 500 triệu USD viện trợ quân sự từ Mỹ. Con số này không bao gồm việc chuyển giao 20 trực thăng đã nâng cấp, một tàu lớp Cyclone và tàu tuần duyên lớp Hamilton.

Con tàu tuần duyên thứ hai lớp Hamilton sẽ được Mỹ chuyển giao cho Philippines cuối tháng này. Hai bên đang thảo luận về khả năng chuyển giao tàu thứ ba lớp Hamilton cũng như một phi đội máy bay chiến đấu F-16 đã qua sử dụng.

Trong bài nói chuyện tại Quỹ Heritage ngày 2/5, Ngoại trưởng Philippines cho hay: "Chúng tôi đang đệ trình một danh mục các vũ khí hạng nặng mà Mỹ có thể giúp chúng tôi, dưới dạng các tàu tuần tiễu, máy bay tuần tra, hệ thống rađa và các trạm theo dõi bờ biển. Chúng tôi đang tìm kiếm sự giúp đỡ từ các đối tác quốc tế khác, những nước cũng rất sẵn lòng giúp đỡ".

Thái An (theo Reuters)