- Theo dự thảo sửa đổi Hiến pháp, Chủ tịch nước có quyền đề nghị QH bầu, bãi nhiệm phó chủ tịch nước, Thủ tướng, bãi bỏ văn bản của Chính phủ.

Theo tờ trình dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992 do Chủ nhiệm UB Pháp luật Phan Trung Lý trình bày sáng nay, có 9 nội dung cơ bản sửa đổi Hiến pháp. Trong đó nhấn mạnh sửa đổi Hiến pháp để tiếp tục khẳng định và làm rõ hơn vị trí, vai trò, trách nhiệm lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước và xã hội.

Cụ thể, dự thảo đã sửa đổi, bổ sung điều 4 Hiến pháp về vai trò lãnh đạo của Đảng.

Theo đó, xác định "Đảng Cộng sản Việt Nam, đội tiên phong của giai cấp công nhân, đồng thời là đội tiên phong của nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam, đại biểu trung thành lợi ích của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của cả dân tộc, theo chủ nghĩa Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội. Đảng gắn bó mật thiết với nhân dân, phục vụ nhân dân, chịu sự giám sát của nhân dân, chịu trách nhiệm trước nhân dân về những quyết định của mình. Các tổ chức của Đảng và đảng viên hoạt động trong khuôn khổ Hiến pháp và pháp luật".

Kinh tế Nhà nước giữ vai trò chủ đạo

Theo ông Phan Trung Lý, còn hai loại ý kiến khác nhau là về cách thể hiện các thành phần kinh tế trong Hiến pháp.


Ý kiến thứ nhất đề nghị nêu thành phần kinh tế nhà nước, kinh tế tập thể, kinh tế tư nhân, kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài và xác định vị trí, vai trò của từng thành phần kinh tế tại điều 55. Quy định như vậy để làm rõ hơn tính chất của nền kinh tế thị trường định hướng XHCN.

Loại ý kiến thứ hai đề nghị không nêu cụ thể tên các thành phần kinh tế mà chỉ xác định các thành phần kinh tế là bộ phận cấu thành quan trọng của nền kinh tế để bảo đảm tính khái quát, ổn định cao của Hiến pháp khi cơ cấu của nền kinh tế có thể thay đổi, đồng thời, thể hiện sự bình đẳng và cạnh tranh giữa các thành phần kinh tế trong nền kinh tế thị trường.

Ông Lý cho hay UB tán thành loại ý kiến thứ nhất và đã thể hiện tại điều 55 của dự thảo sửa đổi Hiến pháp.

Theo đó, điều 55 khẳng định nền kinh tế Việt Nam là nền kinh tế thị trường định hướng XHCN với nhiều hình thức sở hữu, nhiều thành phần kinh tế, hình thức tổ chức kinh doanh và hình thức phân phối.

Chủ tịch nước có quyền bác văn bản của Thủ tướng

Dự thảo làm rõ hơn thẩm quyền của Chủ tịch nước trong một số lĩnh vực, sắp xếp lại nhiệm vụ, quyền hạn của Chủ tịch nước.

Chủ nhiệm UB Pháp luật cho hay, trong mối quan hệ với hành pháp, dự thảo Hiến pháp sửa đổi làm rõ hơn thẩm quyền bãi bỏ văn bản của Chính phủ, Thủ tướng để bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật và mối quan hệ giữa Chủ tịch nước và Chính phủ; quyền tham dự các phiên họp của Chính phủ; yêu cầu Chính phủ bàn về vấn đề thuộc nhiệm vụ, quyền hạn của Chủ tịch nước khi cần thiết.

Cụ thể, điều 94 (sửa đổi, bổ sung điều 103) quy định những nhiệm vụ và quyền hạn của Chủ tịch nước. Trong đó, quy định Chủ tịch nước có quyền đề nghị Quốc hội bầu, miễn nhiệm, bãi nhiệm phó chủ tịch nước, Thủ tướng; căn cứ vào nghị quyết của Quốc hội, bổ nhiệm, miễn nhiệm, cách chức phó thủ tướng, bộ trưởng và các thành viên khác của Chính phủ; bãi bỏ văn bản của Chính phủ, Thủ tướng và các thành viên Chính phủ trái với lệnh, quyết định của Chủ tịch nước.

Bảo vệ an ninh, chủ quyền

Dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992 khẳng định và làm sâu sắc hơn vai trò nòng cốt của lực lượng vũ trang nhân dân trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc, sự gắn kết giữa nhiệm vụ đối ngoại với quốc phòng, an ninh trong việc xây dựng đất nước, bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ.

Cụ thể, các điều trong chương Bảo vệ Tổ quốc được sửa đổi khẳng định lực lượng vũ trang nhân dân "có nhiệm vụ bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, an ninh quốc gia và trật tự, an toàn xã hội; bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân, chế độ XHCN, cùng toàn dân xây dựng đất nước và thực hiện nghĩa vụ quốc tế".

Lực lượng quân đội được xác định "xây dựng chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại; xây dựng lực lượng dự bị động viên hùng hậu, dân quân tự vệ rộng khắp, làm nòng cốt trong thực hiện nhiệm vụ quốc phòng".

Lực lượng công an được xác định "xây dựng chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại; làm nòng cốt trong sự nghiệp bảo vệ an ninh quốc gia và bảo đảm trật tự, an toàn xã hội, đấu tranh phòng, chống tội phạm".

Tại kỳ họp này, Quốc hội sẽ cho ý kiến lần đầu về dự thảo sửa đổi Hiến pháp và biểu quyết Nghị quyết về việc lấy ý kiến nhân dân về dự thảo.

Dự thảo sẽ được chỉnh lý trình Quốc hội cho ý kiến tại kỳ họp háng 5/2013, sau đó tiếp tục hoàn thiện trình Quốc hội thông qua tháng 10/2013.

Linh Thư - Ảnh: Minh Thăng