Thị trường di động đang chứng kiến sự chuyển dịch từ thoại và SMS chuyển sang phổ cập dịch vụ truy cập internet (data), đặc biệt là 3G khi mà smartphone ngày càng phổ biến và nhà mạng có nhiều gói cước 3G phù hợp với người dùng. 

3G lên ngôi, 2G suy giảm 

Theo Sách Trắng CNTT-TT Việt Nam năm 2014, cả nước đã có 19,7 triệu thuê bao 3G, tăng gần 4 triệu thuê bao so với con số 15.696 triệu thuê bao 3G ghi trong Sách Trắng năm 2013. 

Trên thực tế, số lượng thuê bao 3G vẫn tiếp tục gia tăng khi giá cước 3G luôn được nhà mạng điều chỉnh để tăng tính cạnh tranh, cộng thêm xu hướng ngày càng rẻ của các thiết bị đầu cuối 3G và tác động của xu thế hội tụ điện tử - viễn thông - Internet. 

{keywords}
 Hiện nay, tất cả các mạng di động đều mở mặc định 3G cho tất cả các khách hàng vì đây được coi là dịch vụ viễn thông cơ bản. Ảnh: Hà Nguyễn.

Hiện các mạng di động đều khẳng định, dịch vụ data (đặc biệt là 3G) đang tăng trưởng rất 

mạnh, nhưng thoại và SMS bắt đầu suy giảm. Thậm chí nhiều thuê bao di động cho rằng, việc đảm bảo kết nối Internet với dịch vụ 3G còn quan trọng hơn cả dịch vụ thoại và SMS.

Một thống kê khá thú vị của nhà mạng ở Việt Nam thì cứ 10 lần khách hàng dùng di động thì có tới 7 lần vào mạng Internet và chỉ có 3 lần để sử dụng dịch vụ thoại và SMS. 

Ông Đoàn Quang Hoan, Cục trưởng Cục Tần số Vô tuyến điện cho biết, theo nghiên cứu của Cục Tần số Vô tuyến điện, thị trường di động Việt Nam năm 2014 đã đánh dấu sự giảm dần thuê bao 2G và bước phát triển của thuê bao 3G. Đây là xu hướng chung của cả thế giới chứ không riêng gì Việt Nam

Thế nhưng, đánh giá về 3G của Việt Nam và lộ trình tiến lên 4G. ông Jan Wassenius, Tổng Giám Đốc Ericsson Việt Nam cho rằng, nhà mạng Việt Nam vẫn chưa khai thác hết tiềm năng của 3G. Với mạng 3G hiện tại, khả năng đáp ứng của các nhà mạng lớn hơn nhiều so với nhu cầu thực tế của người sử dụng. Hiện số lượng người dùng 3G ở Việt Nam vẫn còn rất ít, vì vậy phải tăng trưởng nhiều hơn nữa. Chỉ lúc nào mà lưu lượng 3G tăng lên rất cao và nhu cầu của người sử dụng lớn thì chúng ta mới có thể triển khai được mạng 4G. 

Nhà mạng đồng loạt tăng tốc cho 3G 

Trong khi thuê bao 3G đang tăng trưởng mạnh, Bộ TT&TT đã yêu cầu các mạng di động phải đảm bảo chất lượng dịch vụ để tránh tình trạng thuê bao nhiều, chất lương kém. Để tăng cường quản lý và nâng cao chất lượng dịch vụ viễn thông, Bộ TT&TT yêu cầu các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ viễn thông tăng cường đầu tư cơ sở hạ tầng mạng lưới để đảm bảo và nâng cao khả năng cung cấp dịch vụ 3G. 

Mới đây, 3 nhà mạng tuyên bố tăng tốc truy nhập 3G lên gấp 6 lần là MobiFone, VinaPhone và Viettel. MobiFone cho biết vừa tuyên bố hoàn thành dự án nâng cấp 1.000 trạm phát sóng 3G lên tốc độ 42 Mbps ở khu vực Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và Đồng Nai, Đà Nẵng, Cần Thơ,... Viettel cho biết, Viettel đã hoàn thành thử nghiệm cung cấp dịch vụ 3G hỗ trợ tối đa 42 Mbps. Đến nay, dịch vụ này đã được khai báo xong cho 13 tỉnh, thành phố khu vực miền Tây Nam Bộ (tại các khu vực trung tâm). Theo lộ trình, Viettel sẽ nâng cấp xong toàn bộ các tỉnh còn lại vào đầu năm 2015. 

VinaPhone cũng tuyên bố tăng tốc 3G lên gấp 6 lần bằng việc thử nghiệm thành công 3G hỗ trợ tốc độ tối đa 42Mbps. Với tốc độc truy cập 42Mbps, khách hàng chỉ cần 1 giây là có thể tải được đến 1 bài hát MP3 có dung lượng 5MB. 

Hiện tại, VinaPhone đã thử nghiệm thành công việc tăng tốc độ truy cập 3G tại một số trạm thu phát sóng tại 3 thành phố lớn Hà Nội, Đà Nẵng và Hồ Chí Minh. VinaPhone đặt mục tiêu tới đầu năm 2015 việc tăng tốc độ truy cập 3G lên 42Mbps sẽ được triển khai rộng khắp trên toàn quốc cho toàn bộ gần 13.000 trạm 3G. 

Đến thời khách hàng dùng data không phải đăng ký 

Cho đến thời điểm này, tất cả các mạng di động đã mở dịch vụ data cho các khách hàng bắt đầu sử dụng dich vụ. Đại diện VinaPhone và MobiFone cho biết, rất nhiều khách hàng đang sử dụng smartphone nên các nhà mạng này đã mở mặc định dịch vụ 3G cho tất cả các SIM bán ra trên thị trường. Data đã được xem là dịch vụ cơ bản cho các thuê bao di động như thoại và SMS. Vì vậy, khách hàng sẽ không phải đăng ký sử dụng như trước đây mà có thể sử dụng được ngay sau khi SIM được kích hoạt. Tuy nhiên, các nhà mạng lớn khuyến cáo khách hàng nên chọn gói cước phù hợp để kiểm soát được chi phí của mình. 

Đại diện Viettel cũng cho biết, hiện nay các thuê bao mới của Viettel đã được mở mặc định data khi khách hàng kích hoạt SIM. Chuyên viên giá cước của nhà mạng này tư vấn, nếu khách hàng thường xuyên sử dụng dịch vụ data trên di động thì nên đăng ký các gói cước sẽ rẻ hơn so với cách dùng trả theo lưu lượng thực tế sử dụng. Điều này cũng giúp kiểm soát được chi phí dịch vụ 3G của mình. 

Cục Viễn thông của Bộ TT&TT cho biết, hiện 3 dịch vụ được xếp là dịch vụ cơ bản và được mở mặc định khi khách hàng đăng ký thuê bao mới là thoại, SMS và dịch vụ data. Tuy nhiên, Cục Viễn thông cũng khuyến cáo các mạng di động phải có nhiều hình thức thông báo, niêm yết giá cước dịch vụ khi khách hàng bắt đầu sử dụng các dịch vụ của nhà mạng. 

Nguyễn Hải