- Nhiều trí thức Việt Nam đang sinh sống và làm việc tại nước ngoài khẳng định nếu Viện Công nghệ Việt Nam – Hàn Quốc (V-KIST) được áp dụng cơ chế tài chính đặc thù sẽ khuyến khích được các nhà khoa học có trình độ cao ở nước ngoài sẵn sàng về nước.

Các ý kiến được nêu ra tại cuộc gặp mặt “Cộng đồng doanh nhân, trí thức người Việt – Một nguồn nhân lực quan trọng góp phần phát triển đất nước” do Bộ Khoa học Công nghệ phối hợp với Tổng lãnh sự quán Việt Nam tại Hoa Kỳ tổ chức.

{keywords}
Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Quân trả lời các câu hỏi của doanh nhân, trí thức Việt tại Hoa Kỳ. Ảnh: CESTI.

Tại buổi gặp mặt, các thông tin về chính sách thu hút trí thức, doanh nhân người Việt trong lĩnh vực KH&CN về nước làm việc đã được Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Quân trao đổi tới các đại biểu tham dự. Trong đó, dự án xây dựng V-KIST nhận được nhiều sự quan tâm.

Hầu hết các ý kiến tại buổi gặp mặt đều cho rằng, nếu V-KIST được áp dụng cơ chế tài chính đặc thù sẽ bảo đảm khuyến khích các nhà khoa học trình độ cao không chỉ ở trong nước mà các trí thức Việt kiều cũng sẵn sàng về nước, tham gia hoạt động của viện.

các trí thức Việt kiều cũng bày tỏ lo ngại rằng, với ngân sách dự kiến cho việc thành lập viện khoảng 70 triệu USD và nếu áp dụng cơ chế tài chính đặc thù sẽ chỉ đủ để chi trả hoạt động của Viện trong vòng 5 năm đầu. Vậy thì những năm tiếp theo, viện sẽ hoạt động theo cơ chế như thế nào khi nguồn tiền trên đã cạn?

Trả lời về vấn đề này, Bộ trưởng Nguyễn Quân khẳng định V-KIST sẽ đi theo xu hướng mà các nước phát triển như Hàn Quốc đang triển khai. Tức là, nhà nước sẽ tập trung đầu tư vào những lĩnh vực nghiên cứu như quốc phòng, an ninh… còn những nghiên cứu trong lĩnh vực ứng dụng sẽ chỉ nghiên cứu theo đơn đặt hàng của các đơn vị có nhu cầu nhằm tránh lãng phí về nguồn lực, đem lại hiệu quả ngay từ ban đầu.

Chủ trương thành lập V-KIST được Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và Tổng thống Hàn Quốc Lee Myung Park nhất trí trong khuôn khổ chuyến thăm và làm việc chính thức của Thủ tướng tại Hàn Quốc, tháng 3/2012. Đến đầu năm 2014, Bộ KHCN đã trình Thủ tướng Chính phủ Đề án thành lập Viện V-KIST.

Ngày 18/5/2015, Thủ tướng Chính phủ ký ban hành Nghị định số 50/2015/NĐ-CP về việc thành lập Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam – Hàn Quốc (V-KIST), có hiệu lực từ ngày 15/7/2015.

Theo đó, V-KIST cũng được áp dụng cơ chế tài chính đặc thù, bảo đảm khuyến khích các nhà khoa học trình độ cao là người nước ngoài, người Việt Nam ở trong nước và ở nước ngoài tham gia hoạt động khoa học công nghệ tại viện.

Theo kế hoạch, ngân sách dự kiến cho việc thành lập V-KIST (khoảng 70 triệu USD) bao gồm các nguồn: ODA không hoàn lại của Hàn Quốc (35 triệu USD) và 730 tỷ VND (35 triệu USD) đối ứng từ Chính phủ Việt Nam. Trụ sở chính của Viện V-KIST được bố trí trên diện tích 20ha tại khu CNC Hòa Lạc, Hà Nội.

Lê Văn