- Facebook không cần thêm người dùng mới, cũng chẳng cần đến một công ty mới thành lập và chưa biết đến lời lãi, dù cho công ty đó có đang thời thượng và nổi tiếng đến đâu. Vì thế, câu hỏi đang ám ảnh các nhà phân tích là mục đích thực sự của vụ mua bán này là gì?

Có rất nhiều đồn đoán kể từ sau khi Facebook thông báo sẽ chi tới 1 tỷ USD để mua lại ứng dụng chia sẻ ảnh đang nổi đình nổi đám Instagram. Với một số người, nước cờ này là quá hiển nhiên. Nhưng với số khác, đây lại là dấu hiệu của một “bong bóng web” mới. Hầu hết mọi người đều thừa nhận, trong đầu họ trập trùng câu hỏi, và câu lớn nhất đương nhiên là “vì sao?”. Facebook được gì nếu mua Instagram?

Hãy cùng xem thử một số nguyên nhân có khả năng nhất:

Người dùng:

Instagram hiện có khoảng 30 triệu người dùng và chắc chắn trong thời gian tới con số này sẽ còn tiếp tục tăng lên rất nhanh, nhờ việc ứng dụng vừa mới đáp xuống nền tảng Android. Giám đốc điều hành Kevin Systrom của Instagram tuyên bố ứng dụng của công ty ông có thể dễ dàng cán mốc 100 triệu người dùng – nhưng không ai nghĩ Systrom đang tự tin quá đà.

Chỉ có điều Facebook đâu cần người dùng. Họ đang sở hữu tới 850 triệu người dùng rồi, và dù đúng là tốc độ tăng trưởng đang chậm lại thì Facebook vẫn có thể thâu tóm thêm khoảng 100 triệu người dùng nữa trước năm 2014. Nhiều chuyên gia nhất trí rằng, ưu tiên hàng đầu của Facebook hiện tại là cố nghĩ cách kiếm tiền từ nền tảng người dùng khổng lồ đó hơn là săn đuổi thêm người dùng mới. Thế nhưng Instagram lại chưa hề có lợi nhuận. Vụ thâu tóm Instagram chỉ khiến cho Facebook “nặng gánh con mọn” hơn.

Di động:

Nhà phân tích Rafe Needleman cho rằng, việc muốn can thiệp sâu hơn vào thị trường di động chính là nguyên nhân đầu bảng mà Facebook phải lòng Instagram. Instagram đang sở hữu một công chúng di động lớn (ngày càng đông hơn) và gắn bó hết mức với ứng dụng này, điều mà Facebook dường như vẫn thiếu.

Thế nhưng lập luận này cũng không hẳn vững chắc. Suy cho cùng, di động vừa là cơ hội lại vừa là mối nguy lớn của Facebook. Và một lần nữa, Facebook cũng đã có người dùng di động chứ không phải là tay trắng: Tính đến tháng 12/2011, đã có 425 triệu người dùng active truy cập vào Facebook từ thiết bị di động. Mạng xã hội ảo này cũng đã có ứng dụng di động dành cho tất cả các nền tảng. Dù ứng dụng này không xuất sắc nhưng cũng không có nghĩa chúng không được sử dụng rộng rãi. Facebook hoàn toàn không gặp khó khăn gì trong việc chinh phục thêm người dùng di động, hãng chỉ gặp khó trong việc kiếm tiền từ họ mà thôi.

Hơn nữa, nếu nhớ lại hồ sơ Facebook xin IPO thì Zuckerberg thậm chí “lo lắng sâu sắc” khi nền tảng người dùng di động bùng nổ. Lý do là khi người dùng truy cập Facebook từ desktop, hãng có thể hiển thị quảng cáo còn với di động thì không. Facebook hiện đang chưa thể tạo ra bất cứ nguồn doanh thu đáng kể nào từ các sản phẩm di động.

Mục tiêu của Instagram, ngược lại, đang là thu hút càng nhiều người dùng di động càng tốt, sau đó tìm kiếm doanh thu quảng cáo. Đúng, đó vẫn là bài ca muôn thuở của tất cả các hãng phát triển ứng dụng trên thị trường. Nhưng phải mất bao lâu Facebook mới bù lại được khoản 1 tỷ USD mà họ đã bỏ ra để mua Instagram, nhất là khi chưa một hãng nào thành công trong việc kiếm tiền từ quảng cáo di động?

Áp lực cạnh tranh

Nhà đầu tư Chris Dixon bình luận rằng, chi 1% giá trị vốn hóa thị trường của mình để loại bỏ mối đe dọa lớn nhất của mình là một nước cờ quá khôn ngoan. Tuy vậy luận điểm này nhanh chóng bị bác bỏ, bởi triển vọng để Instagram có thể thách thức được vị thế của Facebook là quá xa.

...

Cứ như vậy, các câu hỏi được đặt ra liên tiếp nhưng chẳng có mấy câu trả lời thực sự mang lại ý nghĩa. Vụ thâu tóm chỉ giúp giữ cho Instagram tránh xa tầm tay của Google và Twitter, hai đối thủ chính của Facebook tại thời điểm này. Nó cũng giúp bổ sung cho Facebook một đội ngũ kỹ sư tài năng để xốc lại giao diện tải ảnh di động và xem trang của Facebook, vốn đang rất cần một sự lột xác.

Thế nhưng câu trả lời tối thượng vẫn cứ là một bí ẩn lẩn khuất trong đầu tất cả mọi người. Và giới phân tích hy vọng, Facebook đã không bị mờ mắt bởi những đình đám mà Instagram tạo ra trên mặt báo gần đây.

Trọng Cầm

Facebook vung 1 tỷ USD mua dịch vụ chia sẻ ảnh
“Tôi rất phấn khích khi được chia sẻ tin rằng, chúng tôi đã thâu tóm Instagram và toàn bộ đội ngũ nhân viên tài năng của họ cũng sẽ gia nhập Facebook”, Mark Zuckerberg – CEO của mạng xã hội lớn nhất thông báo.