Cha mẹ lúng túng khi dạy con đối mặt với sex

- Từ câu chuyện của một người mẹ 42 tuổi “bật đèn xanh” cho con gái làm “chuyện ấy”, VietNamNet đã nhận được hàng trăm phản hồi của độc giả. Trong đó, vấn đề giáo dục giới tính, quan điểm về sex, về trinh tiết… và những băn khoăn của người làm cha, làm mẹ trong việc dạy dỗ, chuẩn bị cho con cái đối mặt với sex được bàn luận sôi nổi và thẳng thắn.

Phản hồi lại tự sự của người mẹ dạy con “coi chuyện ấy như một món quà của tuổi trưởng thành” là rất nhiều những ý kiến trái chiều. Người thì nhiệt thành ủng hộ, cho đây là phương pháp giáo dục tiến bộ. Nhiều bà mẹ Việt còn chia sẻ cách dạy con không kém phần “gây sốc” như cho con uống thuốc tránh thai ở tuổi 14, nhắc con trai 15 tuổi mang bao cao su mỗi khi ra khỏi nhà… Trong khi đó, vẫn có vô số những ý kiến gay gắt phản đối, cho rằng những cách dạy con như trên là “có vấn đề”, thậm chí thể hiện sự bất lực, vô trách nhiệm của người làm cha mẹ.

Trao đổi về vấn đề này, Bà Hoàng Kim Thanh - Trung tâm Nghiên cứu và Ứng dụng Khoa học về Giới, Gia đình, Phụ nữ và Vị thành niên (CSAGA): cho rằng, việc bạn đọc chấp nhận hay không chấp nhận những phương pháp dạy con như trên là điều dễ hiểu.

“Bản chất người phương Đông, nhất là người Việt Nam vốn là người khép kín. Nếp nghĩ về những điều “cấm kỵ” có lẽ đã ngấm vào trong máu thịt, thành thói quen… Để khiến họ khó cởi mở trong nhiều vấn đề, nhất là chuyện tình dục lại càng khó nói hơn” – bà Kim Thanh nhận định.

Đó là lý do vì sao câu chuyện về “sex” vẫn là câu chuyện khó khăn nhất trong gia đình, đặc biệt là giữa bố mẹ và con cái.

Tuy nhiên, hầu hết những người mẹ, người cha Việt Nam giờ đây đã không còn mơ hồ như trước nữa.

Theo TS Tâm lý Nguyễn Thị Kim Quý: “Dù đó vẫn là câu chuyện tế nhị, nhưng ảnh hưởng của cuộc Cách mạng tình dục ở phương Tây, qua truyền thông, và thực tế cuộc sống đã khiến các bậc cha mẹ nhận thức được rằng: Sex là điều tất yếu của cuộc sống, sẽ xảy đến với con cái dù họ có muốn hay không. Nhất là trong điều kiện xã hội mở cửa, con người giao tiếp, quan hệ rộng, tình trạng dậy thì sớm ở trẻ. Tất cả những điều này khiến họ đắn đo, giằng co giữa hai cách giải quyết: Cố gắng bảo vệ con, không muốn con yêu sớm, quan hệ sớm… hay là thoáng với con, để con được tự do thoải mái? Ép buộc thì sợ con làm liều, mà cởi mở thì sợ con buông thả. Cách nào họ cũng sợ con sẽ gặp thất bại, gặp nguy hiểm, rút cục, cứ giằng co, lo sợ mãi. “Lúng túng kiểu “Một chân đi bốt, một chân đi hài”, không biết theo cái nào, giữ cái nào… là thực tế chung của những người mẹ, người cha khi dạy con về tình dục hiện nay.

Đồng tình với điều này, bà Hoàng Kim Thanh cho rằng, ngoài ảnh hưởng của truyền thống văn hóa, điều kiện, môi trường sống, chính truyền thông với những câu chuyện, ý kiến trái chiều khiến cho các bậc phụ huynh bị rối nhiễu, lo lắng và mất lòng tin… Từ đó khiến họ ngập ngừng, chập chờn giữa cái Mới và cái Cũ.

Thoáng – mở đến đâu là đủ

Chia sẻ về việc dạy con đối mặt với sex ở tuổi trưởng thành, bà Kim Thanh cho rằng: QHTD là chuyện hết sức tự nhiên, là bản năng, là nhu cầu cũng như cơm ăn, nước uống của con người. Cha mẹ nên nói cho con biết sẽ có chuyện ấy xảy ra, và hướng dẫn con những biện pháp an toàn thay vì cấm đoán. Tuy nhiên trong một xã hội còn “nặng” về chữ “trinh” thì người mẹ, người cha phải biết lường trước cho con những rủi ro. Ví dụ, người mẹ “bật đèn xanh cho con làm chuyện ấy” cần biết phải cảnh báo cho con biết những rủi ro về cơ hội lấy chồng, cũng như những hậu quả của việc quan hệ trước hôn nhân có thể ảnh hưởng đến hạnh phúc gia đình sau này của con…

Thay vì “chân đi bốt, chân xỏ hài”, cha mẹ hãy vượt qua rào cản của chính mình để chuẩn bị cho con hành trang vững chắc nhất khi bước vào đời.

“Trong một xã hội còn nặng văn hóa Á Đông như ở Việt Nam, thì sự lúng túng trong chuyện giới tính, tình dục với con là không thể tránh khỏi. Nhưng hãy tìm cách đặt vấn đề tự nhiên nhất có thể. Hãy gợi mở để các con bày tỏ quan điểm của chúng, từ đó khơi dậy những cuộc tranh luận, bàn luận để các cháu biết nên làm như thế nào? Dù sao đi nữa, cũng phải tôn trọng những quan điểm của trẻ!” – bà Kim Thanh khẳng định.

Còn làm sao để vượt qua sự lúng túng, ngập ngừng, thì TS Tâm lý Nguyễn Thị Kim Quý gợi ý, điều cần nhất là sự mạnh dạn, chủ động của cha mẹ.

“Có rất nhiều cách để tạo ra những “cuộc chuyện”, những cái “cớ” xoay quanh giới tính, tình dục với con cái. Dễ nhất là qua sách. Hãy tặng con một cuốn sách và hỏi con có vấn đề gì cần trao đổi hay không.

Thứ hai, hãy đưa ra những tình huống cụ thể về “chuyện ấy” thông qua những chuyện phim, tình yêu… trên ti vi, sách báo trao đổi với con... Có thể đưa cả câu chuyện vào bữa cơm, hay khi gia đình nghỉ ngơi để con cái được tự nhiên, thoải mái bàn luận. Vì bất cứ lý do gì, cũng đừng áp đặt hoặc làm con xấu hổ”

Minh Tâm