- Chính vì nỗ lực âm thầm nên nhiều nhà giáo mẫu mực như “tự ẩn mình”, các thầy cô chỉ gắn bó và say sưa với học trò nên ít được cấp trên, xã hội chú ý và ghi nhận. Đó là sự “mẫu mực cô đơn”.

Cô Nguyễn Thị Nhiếp, hiệu trưởng Trường THPT Phan Huy Chú (Hà Nội) đã chia sẻ như vậy tại lễ tôn vinh những điển hình tiên tiến, nhà giáo mẫu mực tiêu biểu của ngành sáng 14/11. Cô Nhiếp tự thấy mình vẫn chưa phải là "nhà giáo mẫu mực".

Dưới đây là chia sẻ của cô.

{keywords}
Tặng hoa thầy cô nhân dịp ngày 20/11.

 "Chân dung nhà giáo mẫu mực"

Trong giáo dục ta có “chuẩn kiến thức kỹ năng”, “chuẩn nghề nghiệp”. Vậy “chuẩn nhà giáo mẫu mực” sẽ là gì?

Có rất nhiều ý kiến thống nhất ở 3 tiêu chí: phẩm chất tốt, chuyên môn giỏi, phong cách đẹp vì 3 tiêu chí hội tụ đầy đủ yêu cầu, đòi hỏi của ngành, của xã hội.

Tôi cũng đồng tình nhưng xin được trao đổi một vài góc nhìn cụ thể hơn về những phẩm chất của nhà giáo mẫu mực trong bối cảnh hiện nay.

Nhà giáo mẫu mực trước hết phải là người tốt, người cởi mở và đáng tin cậy; đặc biệt phải luôn vững vàng trong chuyên môn.

Nhà giáo mẫu mực luôn khao khát kiến thức và không yên tâm với những gì đã có trong chuyên môn, trong công việc. Thế nhưng trong cuộc sống lại luôn khép mình “tri túc”, nghĩa là phải “biết đủ” để sống “có chừng, có mực”. Nhà giáo mẫu mực luôn hiểu rõ sự gian nan khi chọn nghề và biết chấp nhận vì nghề mà sống cuộc đời trong sạch.

Mỗi nhà giáo mẫu mực không chỉ ở hình thức hay biểu hiện trước phụ huynh và học trò, mà còn sống sâu sắc, nhường nhịn và vị tha.

Nhà giáo mẫu mực luôn có ý thức giữ hình ảnh người làm thầy. Đã theo nghề là lúc nào cũng phải có một bục giảng vô hình dưới chân và xác định dạy học không chỉ là trách nhiệm mà còn là tình thương, là niềm vui.

Nhà giáo mẫu mực cũng giống như người nông dân trăn trở về mùa vụ, lo “gió mưa” thời @  ngăn trở sự giáo dục thuận chiều, lo sâu bệnh của lối học đang cũ mòn khiến cho cành không đâm chồi, lá hết xanh tươi, hoa không kết nụ. Trăn trở làm sao để mỗi bài giảng nhẹ nhàng, đơn giản lại vẫn đảm bảo chuẩn kiến thức kỹ năng? làm sao để tình sâu mà chí vẫn cao? làm sao thả lòng mà không rối bời, hao khuyết?...

Tất cả, với nhà giáo mẫu mực đó không phải là chuyện cơm áo, gạo tiền mà hơn cả là trách nhiệm, là bổn phận, là danh dự, là đạo đức nhà giáo.

Vì người thầy mẫu mực sẽ định dạng ngôi trường văn hóa và tiến bộ!

Không để sự mẫu mực "âm thầm sải cánh"

Có một thực tế là không ít người đang phấn đấu trở thành nhà giáo mẫu mực lại rất lặng lẽ.

Sự “ngại phô trương”, “kém giao tiếp”, “ít tiếp cận cấp trên” cũng là một nét “mẫu mực” và cũng giúp thuận cho việc say nghề, tránh được những ý kiến phản ứng từ của những thành phần còn lười ngại.

Chính vì nỗ lực âm thầm nên nhiều nhà giáo mẫu mực như “tự ẩn mình”, các thầy cô chỉ gắn bó và say sưa với học trò nên ít được cấp trên, xã hội chú ý và ghi nhận. Tôi xin gọi đó là sự “mẫu mực cô đơn”.

Là một người quản lý ở cấp trường, tôi rất trăn trở về việc này. Vì trường nào cũng có những nhà giáo mẫu mực, làm thế nào để nhân lên thành một tập thể, một đội ngũ mẫu mực là bài toán khó với người quản lý.

Niềm tin của xã hội là động lực

Theo dõi nguyện vọng đăng ký thi vào các trường ĐH-CĐ những năm gần đây, rất học sinh ít đăng ký thi vào trường sư phạm.

Các em chia sẻ, thấy nghề giáo vất vả quá nên tránh ngại. Có em còn nói: “nghề giáo phải sống mẫu mực, làm việc hay yêu thương cũng không thật thoải mái, tự nhiên. Mà vì là mẫu mực nên người ta luôn đòi hỏi về cái chuẩn. Nghề nghiệp mà khó khăn, căng thẳng như thế thì chúng con đành tìm chọn nghề nghiệp khác”.

Xã hội đòi hỏi nghề giáo rất cao, không chỉ phải mẫu mực về tri thức, mà còn ở nếp sống.

Chính sự đòi hỏi đó, chúng tôi còn tự học cả sự chịu đựng và sự chấp nhận những điều không như ý một cách không căng thẳng từ những áp lực của xã hội đối với ngành giáo dục.

Chúng tôi vẫn có những sắc thái riêng từ tác phong, lời nói..., không đánh mất những giá trị truyền thống. Vì thế, niềm tin của xã hội là động lực để mỗi nhà giáo thêm nguồn sáng tạo, tận tụy với nghề, tận tâm cống hiến và ngày càng mẫu mực hơn.

  • Nguyễn Thị Nhiếp (Hiệu trưởng Trường THPT Phan Huy Chú, Hà Nội)