Thực hư chuyện rộ mốt ‘dắt bắp cải đi dạo’

Mốt dắt bắp cải đi dạo đang gây xôn xao cộng đồng mạng mấy ngày qua thực chất chỉ là loạt ảnh trình diễn của một nghệ sĩ người Trung Quốc.

Han Bing trong bộ ảnh "Dắt bắp cải đi dạo ở Quảng trường Thiên An Môn" (năm 2000)

Bộ ảnh “Dắt bắp cải đi dạo ở Thiên An Môn” được thực hiện vào năm 2000 miêu tả một nhân vật nửa nam nửa nữ dắt theo một chiếc bắp cải ở Quảng trường Thiên An Môn, Bắc Kinh. Đây là một trong những bộ ảnh đầu tiên của nghệ sĩ Han Bing trong loạt ảnh “Dắt bắp cải đi dạo”.

Lần lượt sau đó, anh cho ra đời những bộ ảnh “Dắt bắp cải đi dạo” ở những địa danh công cộng khác như: Hậu Hải (Bắc Kinh), tàu điện ngầm ở Bắc Kinh (năm 2004), bãi biển Miami, Mỹ, khu Hoa Kiều ở Mỹ (năm 2007). Từ Vạn Lý Trường Thành tới Quảng trường Thời Đại, từ Đại lộ Champs-Elysées tới Ginza, từ miền quê tới những con phố thời trang cao cấp, Han Bing đều dắt theo bắp cải trước con mắt kinh ngạc của đám đông và ống kính máy ảnh .

Dắt bắp cải đi dạo ở Ginza, Tokyo (năm 2006)

Han Bing sử dụng bắp cải để tượng trưng cho tầng lớp lao động nghèo khó vì nó là một món ăn phổ biến của người Trung Quốc vùng nông thôn. Ý tưởng này cũng ám chỉ tới xu hướng dắt chó đi dạo của một bộ phận những người giàu mới nổi ở Trung Quốc. Dự án nghệ thuật của Han Bing muốn đặt ra câu hỏi “điều gì là giá trị và vô giá trị trong xã hội Trung Quốc”.

Tuy nhiên, ý tưởng dắt bắp cải đi dạo cũng gây ra nhiều phản ứng trái chiều trong dư luận Trung Quốc về vấn đề lãng phí thực phẩm và quyền động vật.

Để thực hiện những buổi nghệ thuật trình diễn trước đám đông, như buổi trình diễn “Dắt bắp cải đi dạo ở Manchester” vào năm 2008, ê kíp của Han Bing đã từng kêu gọi, tìm kiếm ít nhất 100 người có phong cách, nền tảng xã hội, độ tuổi đa dạng để tham gia dắt bắp cải đi dạo trên đường phố.

Nhóm tình nguyện viên tham gia buổi trình diễn ở Manchester (2008)

Han Bing là một nghệ sĩ chuyên về nhiếp ảnh và nghệ thuật biểu diễn tại những địa điểm cụ thể. Một số tác phẩm trình diễn của anh kéo dài cả thập kỷ và “Dắt bắp cải đi dạo” cũng là một trong số đó. Đây là loạt ảnh mà anh đã thực hiện trong suốt 8 năm, từ năm 2000 tới 2008.

Chia sẻ về quan điểm nghệ thuật của mình, Han Bing nói: “Nghệ thuật là cái diễn ra trong cuộc sống và thuộc về số đông, chứ không phải chỉ ở trong những phòng trưng bày và trước con mắt của giới thượng lưu. Tôi muốn mọi người đặt câu hỏi về khái niệm ‘thông lệ”, suy nghĩ về việc bao nhiêu phần trăm trong cuộc sống hằng ngày của chúng ta là những thói quen mà ta đã mù quáng làm theo. Chúng ta có quyền chọn cách sống”.

“Nghệ thuật trình diễn có thể khiến chúng ta dừng lại và suy nghĩ về những việc mà chúng ta làm, tự đặt câu hỏi cho bản thân về cách mà chúng ta nên sống. Tôi không cho rằng sứ mệnh của nghệ thuật trình diễn là đưa ra câu trả lời cho những vấn đề lớn của cuộc sống, mà nó chỉ có thể đặt ra những câu hỏi cho tất cả mọi người, thúc giục người ta suy ngẫm”.

Dắt bắp cải đi dạo ở bãi biển Miami, Mỹ (năm 2006)

Dắt bắp cải đi dạo ở Hậu Hải, Bắc Kinh (năm 2001)

Dắt bắp cải trên tàu điện ngầm ở Bắc Kinh (2004)

Dắt bắp cải đi dạo ở bãi biển Venice, Los Angeles (2006)

Dắt bắp cải đi siêu thị ở Thượng Hải (2005)

Dắt bắp cải đi dạo ở Midi, Bắc Kinh (2004)

Đi chợ ở khu Hoa Kiều, Mỹ

Ở Mỹ

• Nguyễn Thảo (Tổng hợp)