Bất kỳ bậc cha mẹ nào cũng mong muốn con cái học hành tốt ở trường và thành công trong cuộc sống sau này. Trong khi lại chẳng có một công thức chung nào cho việc nuôi dạy những đứa trẻ thành công. Tuy nhiên, nghiên cứu của các nhà tâm lý học đã chỉ ra một số yếu tố có thể dự đoán thành công của một đứa trẻ.

Dưới đây là những điểm chung của các bậc phụ huynh có con thành công:

1. Họ dạy con kỹ năng xã hội

{keywords}

Các nhà nghiên cứu tới từ ĐH Bang Pennsylvania và ĐH Duke đã theo dõi hơn 700 trẻ trên khắp nước Mỹ từ độ tuổi mầm non tới lúc 25 tuổi và phát hiện ra mối tương quan đáng kể giữa kỹ năng xã hội của trẻ mầm non với sự thành công của chúng khi trưởng thành sau 2 thập kỷ.

Nghiên cứu kéo dài 20 năm này cho thấy những đứa trẻ có các kỹ năng xã hội như: hợp tác tốt với bạn bè mà không cần nhắc nhở, hữu ích với người khác, hiểu cảm giác của bản thân, khả năng tự giải quyết vấn đề tốt… sẽ có khả năng có bằng đại học và có việc làm trước 25 tuổi nhiều hơn những đứa trẻ có kỹ năng xã hội kém hơn.

2. Họ đặt kỳ vọng cao

{keywords}

Sử dụng dữ liệu từ một khảo sát quốc gia ở 6.600 trẻ sinh năm 2001, giáo sư ĐH California Los Angeles – ông Neal Halfon và các đồng nghiệp phát hiện ra rằng những kỳ vọng mà phụ huynh đặt ra cho con cái có ảnh hưởng lớn tới thành tựu mà chúng đạt được trong tương lai.

Kết quả từ các bài kiểm tra chuẩn hóa cũng củng cố thêm điều này: 57% trẻ đạt kết quả kém nhất có bố mẹ kỳ vọng chúng sẽ vào đại học, trong khi 96% trẻ đạt kết quả cao nhất được kỳ vọng sẽ học đại học.

3. Trẻ có mẹ đi làm

{keywords}

Theo nghiên cứu của Trường Kinh doanh Harvard, những đứa trẻ có mẹ đi làm nhận được những lợi ích đáng kể cho tương lai sau này.

Con gái của những bà mẹ đi làm thường có khả năng kiếm được việc làm ở những vị trí giám sát và thu nhập cao hơn – cao hơn 23% so với con gái của những bà mẹ chỉ làm nội trợ.

Con trai của những bà mẹ đi làm cũng có xu hướng làm việc nhà nhiều hơn và chăm sóc trẻ tốt hơn. Họ thường dành nhiều hơn 7,5 giờ/ tuần vào việc chăm sóc trẻ và hơn 30 phút làm việc nhà so với nhóm còn lại.

4. Họ có địa vị kinh tế xã hội cao hơn

{keywords}

Theo nhà nghiên cứu Sean Reardon tới từ ĐH Stanford, khoảng cách thành công giữa những gia đình thu nhập thấp và thu nhập cao “lên tới 30-40%”.

Dan Pink – tác giả cuốn “Drive” cho rằng thu nhập của bố mẹ càng cao thì điểm SAT của đứa trẻ càng cao.

5. Họ có trình độ học thức cao hơn

{keywords}

Một nghiên cứu từ năm 2014 của nhà tâm lý học Sandra Tang tới từ ĐH Michigan cho thấy những bà mẹ học hết phổ thông và đại học có khả năng nuôi dạy con cái cũng đạt được thành tích như họ.

Theo dõi 14.000 trẻ từ khi học mầm non vào năm 1998 tới năm 2007, nghiên cứu phát hiện ra rằng những trẻ có mẹ trẻ (sinh từ lúc 18 tuổi trở xuống) có ít khả năng hoàn thành phổ thông và đại học hơn những trẻ khác.

6. Họ dạy trẻ học toán từ sớm

{keywords}

Một phân tích từ năm 2007 ở 35.000 trẻ mẫu giáo trên khắp nước Mỹ, Canada và Anh cho thấy việc phát triển kỹ năng toán học từ sớm ở trẻ có thể mang lại những lợi thế lớn.

7. Họ tạo mối quan hệ với con cái

{keywords}

Một nghiên cứu từ năm 2014 ở 243 người sinh ra trong nghèo khó cho thấy những trẻ nhận được “sự chăm sóc nhạy cảm” trong 3 năm đầu tiên không chỉ có thành tích học tập tốt hơn, mà còn có những mối quan hệ lành mạnh hơn và kiến thức học thuật tốt hơn khi đạt 30 tuổi.

Kết quả nghiên cứu nói: những phụ huynh nhạy cảm trong mối quan hệ với con thường “đáp lại những dấu hiệu của trẻ một cách thích hợp và kịp thời”, đồng thời mang lại cảm giác an toàn để trẻ khám phá thế giới.

8. Họ ít bị áp lực hơn

{keywords}

Theo một nghiên cứu mới đây đăng trên tờ Washington Post, lượng thời gian cha mẹ dành cho con cái từ 3 tới 11 tuổi không đóng góp gì nhiều cho hành vi, hạnh phúc hay thành tựu của trẻ sau này.

Điều đó có nghĩa là những “bà mẹ trực thăng” có thể gây phản tác dụng.

“Những căng thẳng của bà mẹ, đặc biệt là khi họ căng thẳng trong việc sắp xếp thời gian dành cho con, có thể gây tác động xấu tới trẻ” – đồng tác giả nghiên cứu, nhà xã hội học ĐH Bowling Green State – Kei Nomaguchi nhận định.

Có thể gọi đó là hiện tượng lây lan cảm xúc: nếu bạn của bạn vui vẻ, sự tích cực đó sẽ lan truyền cho bạn, còn nếu họ buồn, cảm xúc tiêu cực đó cũng sẽ truyền sang bạn. Vì thế, nếu cha mẹ cảm thấy mệt mỏi hay thất vọng, cảm xúc đó cũng có thể truyền sang đứa trẻ.

9. Họ coi trọng những nỗ lực thay vì né tránh thất bại

{keywords}

Trong nhiều thập kỷ qua, nhà tâm lý học Carol Dweck tới từ ĐH Stanford phát hiện ra rằng cả trẻ em và người lớn đều nghĩ về thành công theo một trong hai cách sau.

Cách thứ nhất: Có một “tư duy bất biến” rằng tính cách, trí thông minh và khả năng sáng tạo của chúng ta là những yếu tố mà chúng ta không thể thay đổi theo bất cứ nghĩa nào, và sự thành công là kết quả của sự thông minh vốn có đó.

Cách thứ hai: Những người có “tư duy tăng tiến” phát triển bản thân dựa trên những thách thức, họ không coi thất bại là bằng chứng cho sự kém thông minh, mà chỉ là bàn đạp cho sự phát triển những khả năng vốn có của họ.

Vấn đề cốt lõi là cách bạn nhìn sự thành công sẽ ảnh hưởng mạnh mẽ tới đứa trẻ. Nếu bạn nói với trẻ rằng chúng làm tốt bài thi là nhờ trí thông minh bẩm sinh thì đó sẽ là “tư duy bất biến”. Còn nếu bạn nói trẻ làm tốt là nhờ nỗ lực thì bạn đang dạy trẻ “tư duy tăng tiến”.

  • Nguyễn Thảo (Theo BI)

Xem thêm: