- Việc buộc học sinh vi phạm an toàn giao thông nghỉ học đang gây nhiều ý kiến tranh cãi. Giới luật sư cho rằng Sở GD-ĐT Hà Nội làm trái luật, trong khi hiệu trưởng nhiều trường ủng hộ.
"Hơi nặng" hay xứng đáng?
Tình trạng học sinh đi xe máy điện, xe đạp điện không đội mũ bảo hiểm rất phổ biến.Ảnh: Phạm Hải |
Có mặt tại tại buổi tư vấn nghề nghiệp của trường sáng nay (12/3), khi chia sẻ với VietNamNet về quy định này, một số học sinh Trường THPT Marie Curie cho rằng "hơi nặng".
Theo Nguyễn Yến Nhi, học sinh lớp 10G3 thì "bất kỳ ai cũng đã từng vi phạm luật giao thông. Nếu học sinh vi phạm những lỗi nặng như gây ra tai nạn hoặc tái phạm nhiều lần thì mới nên bị hạ hạnh kiểm. Chúng em đi học bằng xe buýt của trường, rất ít bạn tự đi xe đến trường nên việc vi phạm giao thông gần như không có”.
Nguyễn Trường Giang, học sinh lớp 11I1 thì còn chưa biết đi xe đạp điện, có việc gì quan trọng thì bố mẹ đưa đi, nên thấy quy định này cũng không ảnh hưởng gì đến mình. Cũng như Nhi, Giang nghĩ "quy định này có hơi nặng một chút".
Cô Trần Minh Thuỳ, giáo viên môn toán, đồng tình ở khía cạnh "đưa về trường với lý do "nhà trường là môi trường mà học trò đôi khi vẫn sợ hơn là bố mẹ".
Thế nhưng, nhìn tổng thể, cô Thùy quan niệm: "Giáo dục là hướng tới những điều tốt đẹp, còn việc đuổi học thì giống như là dấu chấm hết. Ở lứa tuổi đang cần học hỏi, việc đuổi học không còn mang tính giáo dục nữa".
Trong khi đó, hiệu trưởng nhiều trường THPT đa phần ủng hộ quyết định này.
Trường THPT Phan Huy Chú đã làm việc này từ lâu. Cô hiệu trưởng Nguyễn Thị Nhiếp chia sẻ "thấy học sinh có ý thức hơn trong chấp hành luật an toàn giao thông".
Ông Nguyễn Quốc Bình, Hiệu trưởng Trường THPT Việt Đức nhìn nhận: "Nếu các em vi phạm, dù được nhắc nhở, giáo dục thậm chí hạ hạnh kiểm mà vẫn cố tình vi phạm thì nghỉ 1 tuần là xứng đáng để giáo dục các em có ý thức kỷ luật, chấp hành nghiêm chỉnh pháp luật".
Chủ tịch Hội đồng giáo dục trường THPT Đinh Tiên Hoàng (Hà Nội) Nguyễn Tùng Lâm chia sẻ: "Hiện tượng học sinh chưa đủ tuổi vẫn lái môtô, xe gắn máy, đặc biệt không không đội mũ bảo hiểm, vượt đèn đỏ, lạng lách rất phổ biến. Bên cạnh giáo dục thì cũng cần yếu tố để răn đe, ngăn chặn. Không chỉ để học sinh chỉ xin tiền bố mẹ nộp phạt cho cảnh sát rồi đâu lại vào đó".
Văn bản của Sở GD-ĐT Hà Nội có trái luật?
"Cần tách bạch rạch ròi trách nhiệm của nhà trường và xã hội. Không thể để học sinh cùng lúc phải chịu lần xử lí, điều chỉnh vì vi phạm giao thông" - luật sự Nguyễn Anh Thơm, Trưởng văn phòng luật sư Nguyễn Anh, Đoàn luật sư TP Hà Nội nêu ý kiến
Theo ông, "vi phạm luật an toàn giao thông thuộc lĩnh vực quản lí hành chính, chịu sự điều chỉnh của Luật an toàn giao thông đường bộ. Học sinh vi phạm, nếu chưa đủ tuổi, bố mẹ giao xe cho cũng bị mời lên trao đổi, nhắc nhở, cảnh cáo, cũng nặng nề lắm rồi".
Còn học sinh vi phạm quy chế trong giờ học mới thuộc trách nhiệm xử lí của nhà trường.
Biên bản cảnh cáo với một HS lớp 7 điều khiển xe máy điện không đội mũ bảo hiểm. Ảnh: Phạm Hải |
Đến thời điểm này, việc đánh giá khen thưởng của học sinh hiện đang thực hiện theo Thông tư 08/1988/TT của Bộ GD-ĐT và chưa có văn bản nào khác thay thế. Thông tư này không có quy định nào nói về việc buộc thôi học với học sinh vi phạm Luật Giao thông đường bộ.
Do vậy, văn bản của Sở GD-ĐT Hà Nội cần phải được xem xét lại.
Trước những phân tích nêu trên, sáng 12/3, VietNamNet đã tìm tới ông Đồng Ngọc Ba, Cục trưởng Cục Kiểm tra Văn bản Quy phạm Pháp luật (Bộ Tư pháp).
Ông Ba cho biết: Cục phải có buổi làm việc trực tiếp với Sở GD-ĐT, các chuyên gia để nắm thông tin, xác minh cho chặt chẽ.
Tuy nhiên, sơ bộ xem xét, cá nhân ông Ba thấy rằng đây là văn bản hành chính nhưng lại có yếu tố quy phạm. Ông cũng chưa tìm thấy nội dung về việc sở có thẩm quyền ra văn bản có những quy định như vậy.
Cha mẹ nêu gương, nhà trường khơi gợi
Luật sư Nguyễn Anh Thơm nêu câu hỏi: "Kỉ luật liệu có phải là cách hay để nâng cao ý thức học sinh trong chấp hành luật an toàn giao thông, trong khi công chức nhà nước, người lớn cũng vi phạm giao thông nhan nhản"?
Trong thực tế, trước khi Sở GD-ĐT Hà Nội "đánh mạnh" vào chuyện này với quy định có thể buộc thôi học, thì các trường THPT đã có nhiều cách giải quyết khác nhau.
Chẳng hạn, Trường THPT Phan Huy Chú nhấn vào "ý thức tập thể". Hàng tháng, nếu học sinh vi phạm luật an toàn giao thông thì không chỉ em đó bị xử lí mà lớp đó tháng đó bị cắt thi đua, giáo viên bị cắt thi đua. Một em vi phạm, tập thể cũng phải chịu trách nhiệm. Mục tiêu của cách giáo dục này là "mọi người phải cùng nhắc nhở để giúp bạn cùng tiến bộ".
Còn Trường THPT Việt Đức đang thiên về việc giáo dục cho các em thông qua lao động công ích hơn là kỉ luật.
Trong khi đó, ở một trường có đặc thù "học sinh có cá tính" như THPT Đinh Tiên Hoàng thì thầy hiệu trưởng nhìn nhận: "Việc kỷ luật, hạ hạnh kiểm hay cho lao động công ích đã thực hiện mãi, nhưng không có tác dụng. Do đó, biện pháp đình chỉ học dài ngày, gia đình, nhà trường giám sát, sẽ khiến học sinh cảm thấy mình thiệt thòi so với các bạn, từ đó có ý thức tôn trọng luật pháp hơn".
Để giải quyết "gốc" của câu chuyện phạm luật, ông Nguyễn Quốc Bình, nhìn nhận ở góc độ "sự noi gương" của các bậc phụ huynh:
"Bản thân cha mẹ cũng cần nhìn lại mình. Nếu không giao xe máy cho con đến trường khi chưa đủ tuổi lái xe cũng như chưa có bằng lái xe thì con sẽ không phạm luật. Các em đi xe đạp điện nhưng bố mẹ không quên mua mũ bảo hiểm cho con thì chắc chắn con không đầu trần đến trường".
Cô giáo Minh Thùy làm chủ nhiệm của lớp có 100% học sinh đi xe buýt - hiếm khi chứng kiến cảnh HS của mình vi phạm luật giao thông - chia sẻ:
"Chỉ khi nào tái phạm nhiều lần đến mức không thể giáo dục được nữa thì mới nên dùng đến dấu chấm hết. Chúng ta vẫn nên hướng tới sự cải thiện để có những điều tốt đẹp hơn".
- Văn Chung - Nguyễn Thảo